Marktwerking in de ziekenhuissector

Jaarverslagen van ziekenhuizen geven een zekere mate van inzicht in het reilen en zeilen van deze instellingen. Aan de hand van een snelle scan van alle jaarverslagen heeft Prismant gezocht naar trends. Hiertoe zijn de cijfers van drie kenmerken uit de verslagen van 2003 en 2004 naast elkaar gelegd: het bedrijfsresultaat, de omzet per FTE en de rentabiliteit van het eigen vermogen.
Daarnaast is gekeken naar een meer organisatorisch aspect, namelijk het aantal mutaties in de raad van bestuur van de instellingen. Met nadruk geven we aan dat het gaat om een indicatief onderzoek, bedoeld om snel inzicht te krijgen in de richting waarheen de gehele markt zich beweegt.Helft instellingen verbetert resultaat
De resultatenrekening van een ziekenhuis geeft informatie over de bedrijfsopbrengsten en het resultaat, inclusief financiële baten en lasten. Het algemene beeld laat zien dat meer dan 66% van de ziekenhuizen een beter resultaat heeft behaald in 2004 dan in 2003. Van de ziekenhuizen die een omzetverhoging in 2004 hebben gerealiseerd heeft circa 75% ook een verbetering van het resultaat geboekt. Daarnaast zijn in het boekjaar 2004 minder ziekenhuizen in de rode cijfers beland. Met andere woorden, bijna de helft van de Nederlandse ziekenhuizen scoort meer omzet in 2004 en weet de kosten in de hand te houden met als gevolg een beter resultaat. Omzet per FTE
De omzet per FTE binnen de Nederlandse ziekenhuizen is ten opzichte van 2003 gemiddeld met 4,4% toegenomen. Dit cijfer is gebaseerd op de omzet die een instelling realiseert per FTE (Full-time equivalent) In 2004 bedroeg de gemiddelde omzet per FTE in de sector
€ 80.827,-. Voor de UMC’s en de topklinische ziekenhuizen is het gemiddelde hoger dan voor de overige ziekenhuizen.
Bij de omzet per FTE valt verder op dat de tien ziekenhuizen die in 2003 de hoogste omzet per FTE realiseren, ook in 2004 het beste scoren. Nemen we de twintig best scorende ziekenhuizen in 2003 op dit punt, dan scoren daarvan zestien ziekenhuizen in 2004 weer het hoogst. Omgekeerd geldt dat van de tien ziekenhuizen die in 2003 de laagste omzet per medewerker hadden, in 2004 nog steeds zeven ziekenhuizen tot deze groep behoren. Van de groep van twintig laagst scorende ziekenhuizen in 2003, scoren zestien ziekenhuizen ook in 2004 het laagst. De omzetstijging per medewerker bij ziekenhuizen met een relatief hoge omzet per medewerker ligt boven het gemiddelde (circa 5,3%); bij ziekenhuizen met een relatief lage omzet per medewerker ligt de omzetstijging onder het gemiddelde (circa 2,9%). Rentabiliteit eigen vermogen nog laag
In een situatie van echte marktwerking zullen ziekenhuizen in nog sterkere mate streven naar een gunstige rentabiliteit op het eigen vermogen. Om nieuwe uitdagingen aan te kunnen gaan, zullen ziekenhuizen in de toekomst wellicht relaties aangaan met banken en/of investeringsmaatschappijen. In dit opzicht helpt een maatstaf als de rentabiliteit op het eigen vermogen om als financieel volwaardige partner te worden beschouwd. De rentabiliteit van het eigen vermogen is voor bijna alle ziekenhuizen in Nederland nog aan de lage kant (lager dan één). Dit zal de aantrekkelijkheid van ziekenhuizen voor investeringsmaatschappijen niet vergroten. In 2004 is het aantal ziekenhuizen met een negatieve rentabiliteit op het eigen vermogen 70% lager dan in 2003. Circa 7% van de ziekenhuizen heeft in 2004 nog steeds een negatieve rentabiliteit op het eigen vermogen. Van ongeveer 90% van de ziekenhuizen is het eigen vermogen in 2004 gestegen ten opzichte van 2003. Mutaties raad van bestuur
Marktwerking in de zorg kan het effect hebben dat bestuurders nauwgezet op hun prestaties worden beoordeeld en dat wisselingen in de raad van bestuur frequenter plaatsvinden. Als we kijken naar het aantal mutaties binnen raden van bestuur, dan zien we dat in meer dan de helft van de Nederlandse ziekenhuizen in 2004 geen wisselingen hebben plaatsgevonden. In de ziekenhuizen waar wel wisselingen hebben plaatsgevonden, gaat het veelal om één wisseling. 40% van de ziekenhuizen waar een mutatie in de raad van bestuur is geweest, had aan het einde van het boekjaar 2003 een negatief resultaat. In vergelijking met de overige ziekenhuizen hebben in de topklinische ziekenhuizen relatief veel mutaties in de raad van bestuur plaatsgevonden. Bij ongeveer 8% van alle Nederlandse ziekenhuizen zijn er twee of meer wisselingen in de raad van bestuur geweest. Conclusies
Voorzichtig zou de conclusie getrokken kunnen worden dat de Nederlandse ziekenhuizen op weg zijn naar meer ondernemerschap onder invloed van de toenemende marktwerking. Zeker is dat op basis van deze getallen de ziekenhuissector er in 2004 positiever voorstaat dan in 2003.
Bron: Prismant

Redactie Medicalfacts/ Janine Budding

https://www.medicalfacts.nl

Ik heb mij gespecialiseerd in interactief nieuws voor zorgverleners, zodat zorgverleners elke dag weer op de hoogte zijn van het nieuws wat voor hen relevant kan zijn. Zowel lekennieuws als nieuws specifiek voor zorgverleners en voorschrijvers. Social Media, Womens Health, Patient advocacy, patient empowerment, personalized medicine & Zorg 2.0 en het sociaal domein zijn voor mij speerpunten om extra aandacht aan te besteden.

Ik studeerde fysiotherapie en Health Care bedrijfskunde. Daarnaast ben ik geregistreerd Onafhankelijk cliëntondersteuner en mantelzorgmakelaar. Ik heb veel ervaring in diverse functies in de zorg, het sociaal domein en medische-, farmaceutische industrie, nationaal en internationaal. En heb brede medische kennis van de meeste specialismen in de zorg. En van de zorgwetten waaruit de zorg wordt geregeld en gefinancierd. Ik ga jaarlijks naar de meeste toonaangevende medisch congressen in Europa en Amerika om mijn kennis up-to-date te houden en bij te blijven op de laatste ontwikkelingen en innovaties. Momenteel ben doe ik een Master toegepaste psychologie.

De berichten van mij op deze weblog vormen geen afspiegeling van strategie, beleid of richting van een werkgever noch zijn het werkzaamheden van of voor een opdrachtgever of werkgever.