Alle metalen kranen geven deeltjes af aan drinkwater
ArrayKranen uit het Verre Oosten waren volgens onder meer kranenfabrikanten Ideal Standard en Grohé de oorzaak van de verhoogde metaalgehaltes die de inspectiedienst van VROM in 2006 aantrof in ruim 46.000 (collectieve) drinkwaterinstallaties. Deze krant berichtte daarover op 25 april.
Niet alleen kranen uit het Verre Oosten die metaaldeeltjes afgeven aan het water? Best mogelijk, zegt Sander Eggenhuizen van Ideal Standard uit Venlo. En ook dan voldoen de producten van zijn werkgever aan EN1982, zegt hij. Deze norm voor legeringen stelt onder meer een limiet aan metaaldeeltjes die uit kranen in drinkwater komen. “Hoe beter de legering hoe minder metaaldeeltjes in het water”, zegt Eggenhuizen nog maar eens.
“Maar aan die afgifte komt geen eind”, weet Nellie Slaats van Kiwa Water Research uit Nieuwegein. “Die gaat door zolang een kraan in gebruik is. Dat gebeurt niet alleen bij producten uit het Verre Oosten maar bij kranen van ongeacht welk fabricaat.”
Monsters leren wel dat het aantal deeltjes vermindert naarmate een kraan langer in gebruik is. De metingen tonen aan dat uit het veel gebruikte kraanmateriaal messing vooral lood en nikkel vrijkomen. Door het lood is messing beter in vorm te brengen en het nikkel dient als hechtlaag voor het chroom waarmee onder meer de binnenkant van kranen wordt bekleed. Slaats: “Kranen zijn maar voor een deel verantwoordelijk voor de afgifte; ook uit bijvoorbeeld metalen waterleidingen ontwijken deeltjes, net als uit metalen hulpstukken en verbindingen.”
“De waarden van lood en nikkel in leidingwater gaan uit van wat de waterleidingbedrijven als aanvaardbaar beschouwen”, zegt Marlies Osinga van Grohé uit Zoetermeer. “Voor kranen bestaan tot nog toe geen eenduidige kwantitatieve normen en testmethoden.”
Brussel, de industrie en de nationale overheden proberen dat nu te veranderen. “De industrie dringt zelf al aan op een scherpere regelgeving”, constateert Slaats. Bijvoorbeeld door het procedé ‘pickling’ verplicht te stellen. Daarmee worden metalen in een zuurbad voorbereid op bewerking. Op die manier worden losse deeltjes al in de fabriek grotendeels uit de kranen gespoeld.
Met de uitslag van monsters in de hand constateert Slaats dat het metaalgehalte in het eerste half jaar na ingebruikname van een drinkwaterinstallatie, hoog is. Daar is eigenlijk maar één remedie voor: goed spoelen! Daarmee verdwijnen ook micro-organismen.
Oscar Nuijten van installateursdenktank Isso uit Rotterdam deelt de mening van de Kiwa-onderzoeker. “Water dat direct uit de kraan komt kun je beter niet gebruiken; in het Nederlandse leidingwater zit geen chloor meer wat betekent dat er micro-organismen in kunnen voorkomen.” Met de nadruk op ‘kunnen’. Nuijten: “de installateur moet er mede voor zorgen dat er meer wordt gespoeld!”
