Nieuw inzichten in Dengue Virus wijst weg naar mogelijke therapieën voor Knokkelkoorts

De financiele – Een team van onderzoekers van Duke University, the Johns Hopkins Bloomberg School of Public Health, Harvard Medical School en de andere instellingen hebben cellulaire componenten in muggen en bij mensen gevonden die het dengue virus nodig heeft om te vermenigvuldigen om daarna zijn host te infecteren. Het denguevirus dat knokkelkoorts veroorzaakt, gebruikt eiwitten van zijn ‘gastheer’ om hem te kunnen besmetten. Welke eiwitten dat zijn, en wat hun rol is, is ontdekt door onderzoekers van Duke University in Durham, North Carolina. Er bestaan geen medicijnen of vaccins tegen dengue, maar deze ontdekking biedt goede aanknopingspunten voor de ontwikkeling ervan (Nature, 23 april). Deze bevindingen kunnen leiden tot de ontwikkeling van anti-dengue middelen die de ziekte zou kunnen remmen. Het beperkt niet het aantal besmettingen maar wel de ontwikkeling van de ziekte.

“Because the dengue virus has only ten genes we had suspected that it may use similar ways to replicate inside the two hosts. We employed the same RNA interference technique that we use in our malaria research program to uncover the importance of these host factors for virus propagation in mosquitoes,” dat zegt George Dimopoulos, PhD, een co-auteur van de studie  en associate professor aan de Bloomberg School’s Malaria Research Institute.

“Het  Nationale Instituut voor Allergieen en Infectieziekten (NIAID), onderdeel van de National Institutes of Health,  heeft dit onderzoek gefinancierd. Het onderzoek werd geleid door Mariano Garcia-Blanco, MD, PhD, van Duke University Medical Center. Het onderzoek verschijnt in het in de nieuwste Nature.

Wat morbiditeit en mortaliteit betreft, is dengue de belangrijkste, door geleedpotige insecten overdraagbare virale ziekte in de wereld. Geschat wordt dat er wereldwijd jaarlijks 50 miljoen infecties met het denguevirus voorkomen, voornamelijk in de endemische gebieden. Bovendien neemt de incidentie van dengue wereldwijd toe. Het denguevirus wordt hoofdzakelijk verspreid door de mug Aedes aegypti. Het ziektebeloop van dengue kan varieren van niet-specifieke koorts en milde ziekte (klassieke dengue) tot de mogelijk dodelijke vormen dengue-hemorragische koorts (DHF) en dengue-shocksyndroom (DSS). Kenmerkend voor klassieke dengue zijn koorts, spier- en gewrichtspijn, retro-orbitale pijn en huiduitslag. Bij DHF en DSS geven trombocytopenie en plasmalekkage aanleiding tot een ernstiger beloop van het ziektebeeld. De diagnose dengue wordt meestal gesteld op grond van het klinische beeld en bloedwaarden. Als de diagnose gesteld is kan men zo nodig ondersteunende maatregelen treffen voor de patient; tot op heden bestaat geen causale behandeling voor dengue. Preventiemaatregelen zijn grotendeels gericht op eliminatie van stilstaand water (broedplaats van de mug). Reizigers kunnen muggensteken voorkomen door het dragen van bedekkende kleding en het gebruik van insectenwerende middelen. Hoewel dengue niet veel voorkomt in Nederland, is het belangrijk deze ziekte in de differentiele diagnose op te nemen bij reizigers met koorts die in dengue-endemisch gebied zijn geweest, omdat steeds meer mensen naar deze gebieden reizen.

Oorzaak
Het dengue-virus wordt overgebracht door de steek van de vrouwelijke Aedes-mug. Er zijn vier afzonderlijke, maar nauw verwante virussen die dengue veroorzaken. Deze onderling verwante virussen worden serotypen genoemd. Herstel van een infectie met één daarvan biedt levenslange immuniteit tegen dat serotype, maar verleent slechts gedeeltelijk en tijdelijk bescherming tegen latere infectie met de andere drie. Er zijn zelfs sterke aanwijzingen dat een volgende infectie het risico van een ernstiger vorm van dengue vergroot, hetgeen kan uitmonden in dengue hemorragische koorts (DHK) of het dengue shocksyndroom (DSS), die de dood tot gevolg kunnen hebben. Vooral voor kinderen zijn deze aandoeningen gevaarlijk en zij lopen het meeste risico eraan te overlijden.

De gebieden waar dengue het meest voorkomt, zijn het tropische deel van Azie, de eilanden in de Stille Zuidzee,de Caribische eilanden, Midden- en Zuid-Amerika en Afrika. Ook zijn er gevallen gemeld in Mexico en Zuid-Texas. Het risico van dengue is in het algemeen groter in stedelijke gebieden en minder groot in plattelandsgebieden en in gebieden die hoger gelegen zijn dan 1500 meter.

De muggen worden in het algemeen besmet met het virus wanneer ze zich voeden met het bloed van een geïnfecteerde persoon. Eenmaal geïnfecteerd kan een mug gedurende de rest van zijn leven het virus overdragen op vatbare personen, door deze te steken en zich te voeden met hun bloed. Mensen zijn de belangrijkste gastheer van het virus, hoewel uit onderzoeken is gebleken dat in sommige delen van de wereld apen besmet kunnen raken en mogelijk weer als bron van het virus kunnen dienen voor nog niet besmette muggen. Het virus circuleert twee tot zeven dagen in het bloed van besmette mensen, ongeveer even lang als de koorts duurt; Aedes-muggen kunnen het virus oplopen als ze iemand in deze periode steken.

Klassieke dengue is een ernstige, op griep lijkende ziekte die kleuters, jonge kinderen en volwassenen kunnen oplopen, maar die zelden de dood tot gevolg heeft. Dit in tegenstelling tot de ernstiger variant van deze ziekte, dengue hemorragische koorts (DHK) die wel fataal kan zijn. Dengue heeft een korte incubatieperiode (dat is de tijd tussen de blootstelling aan het virus en de ontwikkeling van de symptomen) van een paar dagen.

Klinisch beeld

Het klinische beeld waarmee een patient met een dengue-infectie zich presenteert kan varieren van niet-specifieke koorts en milde ziekte, genaamd klassieke dengue (‘dengue fever’: DF), tot de mogelijk dodelijke vormen dengue-hemorragische koorts (‘dengue hemoragic fever’: DHF) en dengueshocksyndroom (DSS). De WHO definieert deze symptomatische vormen volgens strikte criteria (zie kader).

Classificatie van symptomatische dengue-infecties (Bron: Mairuhu AT, Wagenaar J, Brandjes DP, van Gorp EC. Dengue: an arthropod-borne disease of global importance. Eur J Clin Microbiol Infect Dis 2004 Jun;23(6):425-33).

• Niet specifieke koorts (vaak bij kinderen)
• Denguekoorts (DF)
  • Koorts en 2 v/d volgende symptomen: hoofdpijn, retro-orbitale pijn, spierpijn, gewrichtspijn, rash,hemorrhagische verschijnselen, leukopenie
• Dengue hemorrhagische koorts (DHF)
  • DHF graad I
    Koorts, trombocytopenie, hemoconcentratie, positieve tourniquet test en/of makkelijk blauwe plekken
  • DHF graad II
    Alle criteria van DHF I, plus spontane bloedingen
• Dengue shocksyndroom (DSS)
  • DHF graad III
    Alle DHF I/II criteria plus 1 van de volgende criteria:
    1. snelle en zwakke pols, smalle pulse pressure
    2. hypotensie met koude, klamme huid en onrustige patient
  • DHF graad IV
    Alle DHF I/II criteria plus onmeetbare pols of bloeddruk
• Overige manifestaties
  • DF met ernstige bloedingen
  • Encefalopathie
  • Cardiopathie
  • Fulminant leverfalen

Redactie Medicalfacts/ Janine Budding

https://www.medicalfacts.nl

Ik heb mij gespecialiseerd in interactief nieuws voor zorgverleners, zodat zorgverleners elke dag weer op de hoogte zijn van het nieuws wat voor hen relevant kan zijn. Zowel lekennieuws als nieuws specifiek voor zorgverleners en voorschrijvers. Social Media, Womens Health, Patient advocacy, patient empowerment, personalized medicine & Zorg 2.0 en het sociaal domein zijn voor mij speerpunten om extra aandacht aan te besteden.

Ik studeerde fysiotherapie en Health Care bedrijfskunde. Daarnaast ben ik geregistreerd Onafhankelijk cliëntondersteuner en mantelzorgmakelaar. Ik heb veel ervaring in diverse functies in de zorg, het sociaal domein en medische-, farmaceutische industrie, nationaal en internationaal. En heb brede medische kennis van de meeste specialismen in de zorg. En van de zorgwetten waaruit de zorg wordt geregeld en gefinancierd. Ik ga jaarlijks naar de meeste toonaangevende medisch congressen in Europa en Amerika om mijn kennis up-to-date te houden en bij te blijven op de laatste ontwikkelingen en innovaties. Momenteel ben doe ik een Master toegepaste psychologie.

De berichten van mij op deze weblog vormen geen afspiegeling van strategie, beleid of richting van een werkgever noch zijn het werkzaamheden van of voor een opdrachtgever of werkgever.