Nieuw inzicht in afweerreactie tegen parasitaire worm
Array
Tot nu toe was het onbekend hoe de eitjes van de worm Schistosoma mansoni ernstige ziekteverschijnselen kunnen veroorzaken. Onderzoek van het Leids Universitair Medisch Centrum (LUMC) heeft nu een eiwit geïdentificeerd dat hierbij een rol speelt. Het vakblad Journal of Experimental Medicine publiceert dit onderzoek online op 27 juli 2009. Schistosomiasis – ook bekend als bilharzia – treft jaarlijks ruim 200 miljoen mensen in vooral delen van tropisch Afrika, Azie en Zuid-Amerika.
Het afweersysteem van de mens reageert met een sterke afweerreactie tegen eitjes van de parasitaire worm Schistosoma mansoni. Een geïnfecteerd persoon ontwikkelt schistosomiasis, waarbij de eitjes ingekapseld worden in de lever. Dit kan leiden tot schade aan de lever en op den duur ernstige complicaties, zoals leverfibrose.
Nieuwe behandelmethodes
De onderzoeksgroep van prof. dr. Maria Yazdanbakhsh, hoogleraar Parasitologie aan het LUMC, heeft in samenwerking met Duitse en Amerikaanse collega’s voor het eerst een eiwit geïdentificeerd dat verantwoordelijk is voor deze afweerreactie (een zogenaamd type 2-afweerreactie). Dit eiwit, omega-1, wordt door de eitjes van de parasiet uitgescheiden en blijkt speciale afweercellen van de gastheer, de dendritische cellen, te activeren en daardoor een type-2 afweerreactie te starten. Dendritische cellen zijn gespecialiseerd in het in gang zetten van een passende afweerreactie tegen indringers.
De identificatie van het eiwit omega-1 biedt aanknopingspunten om beter te begrijpen hoe de ernstige levercomplicaties kunnen ontstaan. Daarnaast kan het ook helpen bij het ontwikkelen van nieuwe behandelmethodes tegen de worminfectie. Bovendien leidt dit onderzoek mogelijk tot meer inzicht in het ontstaan van allergische aandoeningen als astma en hooikoorts. Daarbij is hetzelfde type-2 afweerreactie betrokken.
Schistosomiasis
De tropische ziekte schistosomiasis (bilharzia) is na malaria de meest voorkomende infectieziekte die door parasieten veroorzaakt wordt. Jaarlijks lopen wereldwijd naar schatting ruim 200 miljoen mensen deze worminfectie op. Boosdoeners zijn platwormen die leven in stilstaand water in tropische gebieden. De larven van deze wormen kruipen door de huid van een slachtoffer naar binnen en kunnen als volwassen wormen jarenlang overleven in het bloedvatenstelsel rond de lever. Wanneer een infectie niet behandeld wordt, kunnen de eitjes van de wormen voor ernstige complicaties zorgen.
Onlangs maakten wetenschappers, onder wie LUMC-onderzoeker dr. Mohammed Sajid, in Nature bekend dat het genetisch materiaal van Schistosoma mansoni in kaart gebracht is. Deze informatie zal helpen om nog meer moleculen van de worm te identificeren.
Bron: LUMC
