Handboek bipolaire stoornissen
ArrayBegin april verscheen bij uitgeverij De Tijdstroom het Handboek Bipolaire Stoornissen, onder redactie van Ralph Kupka, Elise Knoppert – van der Klein en Willem Nolen. Dit is het eerste Nederlandstalige handboek dat geheel is gewijd aan de diagnostiek, achtergronden en behandeling van de bipolaire stemmingsstoornis.
Dit is het eerste Nederlandstalige handboek over bipolaire stemmingsstoornissen. De bipolaire (ook wel genoemd: manisch-depressieve) stoornis is een sterk recidiverende aandoening die in allerlei gradaties van ernst bij 2-4% van de bevolking voorkomt. Deze heterogene en complex verlopende groep stoornissen plaatst de behandelaar vaak voor diagnostische en therapeutische dilemma’s. De laatste decennia is veel onderzoek gedaan naar de epidemiologie, etiologie, pathofysiologie, psychologie en behandeling. In dit handboek wordt de verbinding gelegd tussen deze wetenschappelijke inzichten en de dagelijkse klinische praktijk.
De auteurs zijn onderzoekers en/of clinici met een grote ervaring op het gebied van de bipolaire stoornissen. Daarnaast zijn enkele hoofdstukken geschreven door ervaringsdeskundigen en hun naasten. Het handboek is bedoeld voor iedereen die zich bezighoudt met de behandeling van mensen met een bipolaire stoornis.Het boek bestaat uit vijf delen: “diagnostiek en epidemiologieâ€, “etiologie en pathogeneseâ€, “behandelingâ€, “speciale populatiesâ€, en “het perspectief van patient en betrokkenenâ€. Het deel over behandeling is geheel in overeenstemming met de herziene richtlijn van de Nederlandse Vereniging voor Psychiatrie, die binnenkort gepubliceerd wordt.
Het boek wil een brug slaan tussen de bevindingen uit wetenschappelijk onderzoek en de klinische praktijk, en wordt afgesloten met een beschouwende epiloog waarin de redactie onder de titel “synthese en vooruitblik†de stand van zaken nog eens samenvat en verwachtingen voor de toekomst uitspreekt.
In totaal werkten meer dan 40 auteurs aan het boek, zowel clinici als onderzoekers. Uniek voor een dergelijke uitgave is de bijdrage van ervaringsdeskundigen, die de drie hoofdstukken in het vijfde deel schreven. Jim van Os, hoogleraar psychiatrie aan de Universiteit van Maastricht, schreef het voorwoord.
Het Handboek Bipolaire Stoornissen is bedoeld voor iedereen die zich met de behandeling van mensen met een manisch-depressieve stoornis bezighoudt.
Het boek is te bestellen via de website van de tijdstroom.
Inhoud
- Voorwoord
- – 9 Jim van Os
- Ten geleide
- – 11 Ralph Kupka, Elise Knoppert-van der Klein en Willem Nolen
Deel 1 diagnostiek en epidemiologie
- Hoofdstuk 1
- Classificatie en diagnostiek – 15 Ralph Kupka en Willem Nolen
- Hoofdstuk 2
- Meetinstrumenten – 41 Ralph Kupka en Willem Nolen
- Hoofdstuk 3
- Epidemiologie – 53 Eline Regeer en Ralph Kupka
- Hoofdstuk 4
- Beloop op korte en lange termijn – 77 Ralph Kupka
Deel 2 etiologie en pathogenese
- Hoofdstuk 5
- Genetica – 103 Ronald Vonk
- Hoofdstuk 6
- Neurobiologische aspecten – 125 Marco Boks, Astrid van der Schot en Neeltje van Haren
- Hoofdstuk 7
- Immunologie en endocrinologie – 137 Esther Knijff, Veerle Bergink, Roel de Rijk en Hemmo Drexhage
- Hoofdstuk 8
- Cognitieve functiestoornissen – 157 Lydia Krabbendam en Baer Arts
- Hoofdstuk 9
- Psychologische factoren en persoonlijkheidsontwikkeling – 171 Marjolein Wals en Debbie de Been
- Hoofdstuk 10
- De invloed van omgevingsfactoren – 181 Rob Havermans en Manon Hillegers
Deel 3 behandeling
- Hoofdstuk 11
- Psycho-educatie – 197 Dorine Postma, Adriaan Honig en Ed van Gent
- Hoofdstuk 12
- Farmacotherapie – 209 Willem Nolen, Raphael Schulte en Ralph Kupka
- Hoofdstuk 13
- Lithium – 241 Elise Knoppert-van der Klein, Ingeborg Wilting en Willem Nolen
- Hoofdstuk 14
- Anticonvulsiva – 255 Erwin Hartong, Marc van der Loos en Willem Nolen
- Hoofdstuk 15
- Antipsychotica – 269 Raphael Schulte en Willem Nolen
- Hoofdstuk 16
- Antidepressiva – 285 Harm Gijsman en Willem Nolen
- Hoofdstuk 17
- Overige biologische behandelingen – 297 Ralph Kupka en Willem Nolen
- Hoofdstuk 18
- Psychotherapie – 311 Marc Blom en Belinda van den Berg
- Hoofdstuk 19
- Zelfmanagement – 329 Peter Goossens en Titus Beentjes
- Hoofdstuk 20
- Multidisciplinaire behandeling – 343 Janwillem Renes, Joma Prinsen en Ralph Kupka
Deel 4 speciale populaties
- Hoofdstuk 21
- Kinderen en adolescenten – 361 Catrien Reichart
- Hoofdstuk 22
- Ouderen – 379 Frits Oostervink en Heleen van Gerven
- Hoofdstuk 23
- Vrouwen met een bipolaire stoornis – 399 Elise Knoppert-van der Klein, Anja Stevens en Pieternel Kölling
- Hoofdstuk 24
- Comorbiditeit – 421 Jan van Zaane, Hetty Visser en Belinda van den Berg
Deel 5 het perspectief van patient en betrokkenen
- Hoofdstuk 25
- Werken – 441 Annemarie Kolenberg
- Hoofdstuk 26
- Wanhoop en extase als bron van cultuur: creativiteit – 461 Marlies ter Borg en Marijke Bakhuijsen
- Hoofdstuk 27
- Het perspectief van de patient en diens naasten – 481 Alette van Bentum en Elly van Ree
Epiloog
- Hoofdstuk 28
- Synthese en vooruitblik – 505 Ralph Kupka, Elise Knoppert-van der Klein en Willem Nolen
Appendix 1: Meetschalen – 517
Appendix 2: Somatische aspecten bij behandeling – 523
Aanbevolen websites – 539
Voorlichtingsmateriaal – 541
Personalia – 543
Register – 549