Acute buikpijn: eerst echo maken
ArrayNiet langer routinematig een röntgenfoto van buik en borstkas maken, maar een echo van de buik en bij twijfel een CT-scan.
Dat is wat dokters moeten doen als een patient met acute buikpijn op de Spoedeisende Hulp (SEH) binnenkomt. De OPTIMA studie van het Academisch Medisch Centrum (AMC) Amsterdam, waarin werd aangetoond dat deze aanpak doelmatiger is, krijgt op 12 november een Parel van ZonMw. Bestuursvoorzitter prof. dr. Louise Gunning-Schepers van het AMC ontvangt de Parel uit handen van ZonMw directeur Henk Smid tijdens het jubileumsymposium ter gelegenheid
van het tienjarig bestaan van het programma DoelmatigheidsOnderzoek (DO) van ZonMw.
De OPTIMA-studie van chirurg dr. Marja Boermeester en radioloog prof. dr. Jaap Stoker (AMC, Amsterdam) is een mooi voorbeeld van geslaagd doelmatigheidsonderzoek. De studie stelt een automatisme ter discussie dat al decennia lang bestaat op SEH-afdelingen: het maken van een röntgenfoto van de buik en de borstkas bij patienten met acute buikpijn. In het grootscheepse onderzoek onder ruim duizend patienten in zes ziekenhuizen toonden de onderzoekers aan dat röntgenfoto’s van buik en borstkas geen toegevoegde
waarde hebben. De kosten en de stralenbelasting van deze röntgenfoto kunnen dus uitgespaard worden.
In de studie doorliepen alle 1021 patienten een aantal diagnostische stappen: een gesprek (anamnese) en lichamelijk onderzoek door de SEH-arts en laboratoriumonderzoek van het bloed, röntgenfoto’s van buik en borstkas, echografie en uiteindelijk een CT-scan. Na elke stap noteerde de SEH-arts de voorlopige diagnose. De patient werd behandeld op basis van alle uitslagen. Na zes maanden keek een panel van experts welke diagnoses klopten. Daarbij werd ook aangegeven of de diagnose ‘urgent’ was (binnen 24 uur behandeling behoefde). Op grond van al deze gegevens werd gekeken welke strategie het beste is om snel en betrouwbaar een diagnose te kunnen stellen bij een patient met acute buikpijn. Daaruit kwam naar voren dat, na het eerste onderzoek door de arts, een echo van de buik de beste aanpak is. Aanvullend CTonderzoek is alleen nodig bij een negatieve of onduidelijke echo. Dat spaart per 1000 patienten een kleine 100.000 euro en vermindert bovendien de stralenbelasting.
De ZonMw Parel
De Parel is een prijs die enkele malen per jaar wordt uitgereikt aan ZonMw-projecten die als voorbeeld en inspiratie kunnen gelden voor de honderden projecten die jaarlijks van ZonMw subsidie ontvangen. ZonMw werkt aan de verbetering van preventie, zorg en gezondheid door het stimuleren en financieren van onderzoek, ontwikkeling en implementatie. De grootste opdrachtgevers zijn het ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport (VWS) en de Nederlandse organisatie voor wetenschappelijk onderzoek
(NWO). Het werkgebied van ZonMw ligt op het snijvlak van gezondheidsonderzoek, beleid en zorginnovatie, waardoor een bijzonder vruchtbare wisselwerking tot stand komt. ZonMw werkt programmatisch, dat wil
zeggen dat belangrijke vraagstukken op een samenhangende manier worden aangepakt.
Het ZonMw-programma DoelmatigheidsOnderzoek: 10 jaar kwaliteitsbevordering
Goede, kwalitatief hoogstaande zorg tegen aanvaardbare kosten. Dat is waar het ZonMw- programma DoelmatigheidsOnderzoek voor staat. Het programma draagt bij aan het oplossen van doelmatigheidsproblemen in de zorgpraktijk. Het geeft inzicht in de kosteneffectiviteit van interventies en zorgt dat resultaten hun weg vinden naar de praktijk. Onderzoek kan gaan over diagnostiek, behandeling en verzorging. Het programma DoelmatigheidsOnderzoek is een structureel subsidieprogramma dat door
ZonMw in opdracht van het ministerie van VWS wordt uitgevoerd. Met een budget van circa 15 miljoen euro per subsidieronde worden jaarlijks zo’n 45 doelmatigheidsvraagstukken opgelost. Het programma DoelmatigheidsOnderzoek bestaat dit jaar tien jaar. Dit lustrum wordt gevierd, onder meer met een symposium op 12 november in het Vechthuis in Utrecht.
ZonMw Parel bij 10 jaar DoelmatigheidsOnderzoek
ZonMw- programma DoelmatigheidsOnderzoek
Bron: ZonMw Parels