Tele-psychiatrie is geen wondermiddel
ArrayTele-geneeskunde en e-health zijn actueler dan ooit. Maar worden hulpverlener en patient er ook beter van?
In zijn recente publicatie over telepsychiatrie, ‘Medicine, Health Care and Philosophy’ stelt professor Chris Gastmans (Centrum voor biomedische ethiek en recht, KU-Leuven) enkele kritische ethische vragen bij tele-psychiatrie. Voor de Leuvense ethicus zijn lichamelijkheid en de relatie tussen arts en patient namelijk essentieel. Dat bericht het blad ‘de Specialisten’.
Videoconferenties en tele-psychiatrie zijn consultaties waarbij patient en psychiater zich op een afstand van elkaar bevinden en waarbij ze in real time bij elkaar worden gebracht.
In Belgie wordt deze nieuwe vorm van geneeskunde nog niet of toch niet op een gestructureerde of georganiseerde manier toegepast. Mogelijk zijn er wel beperkte initiatieven van individuele psychiaters, zegt Raf De Rycke, gedelegeerd bestuurder bij de Broeders van Liefde, de congregatie die het gros van de psychiatrische voorzieningen beheert.
Face to face
Gastmans onderzocht de ethische implicaties van videoconferenties in de psychiatrie en dat leverde zeer diverse resultaten op. “Een eerste voorbeeld. De patient is in behandeling bij een psychiater. Hij emigreert naar de Verenigde Staten maar wil wel zijn arts behouden. Je zou denken dat tele-psychiatrie dan een fantastische oplossing is. Maar zo werkt het niet. Mensen ontwikkelen zich voortdurend in hun lichamelijkheid en rationaliteit. Een face to face relatie is hierbij te verkiezen. Van op afstand kan de psychiater die ontwikkelingen niet zo goed gadeslaan.”
“Beter scoort het bij spoedopnames. Daarbij kan in principe geen psychiater ter plekke aanwezig zijn. En dan is tele-psychiatrie beter dan geen zorg.”
Conclusie: niet alles kan via teleconferentie verlopen. En wat helemaal niet kan, is dat het de klassieke psychiatrische raadpleging volledig zou vervangen. Met e-psychiatrie moet men dus heel voorzichtig omspringen. De norm en de basis blijft de klassieke zorgrelatie, besluit het onderzoek.
Toch kan tele-psychiatrie in vele gevallen heilzaam zijn. Bijvoorbeeld in landen met veel landelijke en afgelegen gebieden. “De nieuwe technologie betekent voor deze afgelegen psychiatrische patienten een tijdsbesparing en maakt de gezondheidszorg ook toegankelijk. De gegevens zijn echter beperkt en soms tegenstrijdig. En we vergelijken meestal met ‘geen zorg’ en niet met de klassieke arts-patientrelatie”, besluit Gastmans.
Bron: knack.be