RVZ: Loslaten numerus fixus geneeskunde noodzakelijk
ArrayDe numerus fixus voor de studie geneeskunde moet worden afgeschaft. De Raad voor de Volksgezondheid en Zorg adviseert dat aan het kabinet. De raad noemt de numerus fixus uit de tijd omdat er nu een tekort is aan bepaalde specialisten. De raad vindt wel dat universiteiten aan de poort moeten selecteren: hoe ze dat doen moeten ze zelf weten. Enkele honderden studenten worden elk jaar ingeloot. In het advies staat ook dat degenen die zich na de opleiding willen specialiseren, zouden moeten meebetalen aan hun vervolgstudie. Ministers Klink en Plasterk krijgen het advies vandaag.
Loslaten Numerus Fixus nodig voor toekomst zorg
De Raad voor de Volksgezondheid en Zorg (RVZ) vindt dat de numerus fixus voor de studie geneeskunde over vijf jaar afgeschaft moet worden. Het landelijke lotingsysteem wordt vervangen door decentrale selectie door de universiteiten. Het huidig aantal opleidingsplaatsen van 2850 moet alvast zo snel mogelijk worden verruimd naar 3100 plaatsen. Ook voor de vervolgopleidingen tot medisch specialist moeten meer plaatsen komen. Aan de bekostiging van de de opleiding tot specialist moet niet alleen de overheid maar ook de ziekenhuizen zelf en de arts in opleiding tot medisch specialist (aios) bijdragen. Allemaal om het tekort aan artsen en de toenemende zorgvraag in de toekomst het hoofd te kunnen bieden. Vandaag biedt de Raad het advies ‘Numerus Fixus Geneeskunde: lolaten of vasthouden’ aan aan minister Klink van VWS en minister Plasterk van OCW.
De Raad vindt het noodzakelijk om drie sporen te bewandelen om het tekort aan artsen en de toenemende zorgvraag op te lossen. Alleen meer artsen en medisch specialisten opleiden is niet voldoende. Er zijn veranderingen nodig op de abeidsmarkt voor artsen. Zo is er behoefte aan artsen die geen specialist worden, maar wel een aanvullende opleiding hebben, zoals de arts verslavingszorg. En andere beroepsgoepen als verpleegkundig specialisten kunnen ook een bijdrage leveren aan het opvangen van de toenemende zorgvraag.
De financiering van de opleidingen tot specialist moet volgens de RVZ worden herzien. Nu wordt de opleiding bekostigd door subsidie van de overheid. Zijn voorstel is de overheid, de ziekenhuizen en de aios ieder voor een deel aan de kosten te laten bijdragen. Basisartsen moeten door de overheid gestimuleerd worden om voor minder populaire opleidingen – maar maatschappelijk zeer relevant – te kiezen, zoals voor ouderengeneeskunde.
De beroepsgroep zou wat de Raad betreft nog wel een stem moeten hebben in het bepalen van de kwaliteit van de opleiding, maar niet meer in het bepalen van de hoeveelheid medische specialisten die nodig zijn. Daarom moet de minister van VWS de samenstelling en de positie van het Capaciteitsorgaan – die op dit moment de benodigde aantallen artsen en medisch specialisten raamt – heroverwegen.
Om meer medisch specialisten te kunnen opleiden, zijn er meer basisartsen nodig. Ook andere wensen van jonge artsen, zoals meer parttime werken en normale werkweken, verhogen deze vraag. Daarom kan de numerus fixus voor de initiele studie geneeskunde – na een gedegen voorbereiding door de universiteiten – over vijf jaar worden afgeschaft. Het lotingssysteem wordt vervangen door decentrale selectie door de universiteiten. Niet alleen cijfers, maar ook motivatie en competenties van studenten kunnen dan beter worden gewogen. De Raad gaat er in zijn advies van uit dat in die tijd de bestaande systematiek van studiefinanciering en collegegeld vervangen is en een sociale leencomponent zal bevatten.
De huidige instroom dient zo snel mogelijk verruimd te worden van 2850 naar 3100 plaatsen.
De overheid blijft verantwoordelijk voor het aantal te bekostigen opleidingsplaat-sen en dus voor het aanbod van voldoende artsen op de arbeidsmarkt. De universiteiten krijgen de mogelijkheid om daarnaast aanvullend studenten op te leiden.
De numerus fixus voor geneeskunde ontstond in de jaren 60, toen de bestaande universiteiten de toestroom van nieuwe studenten geneeskunde niet meer aankonden. Met de numerus fixus kon worden voorkomen dat er een overschot aan artsen zou ontstaan. Inmiddels dreigt er een flink tekort en is de numerus fixus niet meer relevant. In Nederland zijn instellingen met een numerus-fixusopleiding gerechtigd om tot maximaal 50% van de studenten via decentrale selectie toe te laten.
Bron: RVZ