Zeven miljoen voor grensverleggend kankeronderzoek
Array
Drie ERC-grants naar het NKI-AVL
Drie onderzoekers van het Nederlands Kanker Instituut – Antoni van Leeuwenhoek Ziekenhuis (NKI-AVL) in Amsterdam hebben elk een ERC-grant van ruim twee miljoen euro toegekend gekregen. Rene Bernards, Titia Sixma en Jacques Neefjes kunnen hiermee de komende jaren op verschillende gebieden onderzoek doen naar het ontstaan van kanker en naar mogelijk nieuwe behandelingen.
De European Research Council (ERC) is in 2006 opgericht om grensverleggend onderzoek te stimuleren. Jaarlijks kent deze Europese organisatie grants toe aan de grootste wetenschappelijke talenten in Europa. Van de nog geen twintig toegekende Nederlandse grants gaan er maar liefst drie naar het NKI-AVL.
De genen ontrafeld
Rene Bernards ontvangt 2,4 miljoen euro voor een onderzoek naar de functies van genen, functional genetics genoemd. Hierbij kijkt hij vooral naar de genen die er mogelijk voor zorgen dat cellen ongevoelig (resistent) worden tegen bepaalde kankergeneesmiddelen. Omdat dit van persoon tot persoon kan verschillen, is het uiteindelijke doel een therapie op maat: per patient van tevoren kunnen voorspellen of een behandeling aan zal slaan.
De subsidie van het ERC maakt het ook mogelijk om het omgekeerde te onderzoeken, namelijk cellen die juist heel gevoelig zijn voor een bepaald geneesmiddel. In samenwerking met Roderick Beijersbergen zal Bernards onderzoeken of het inactiveren van genen nieuwe aanknopingspunten oplevert voor de behandeling van kanker.
Signalen
Het onderzoek van Titia Sixma (2,3 miljoen), richt zich op de werking van een specifiek eiwit, het ubiquitine. Dit eiwit speelt een belangrijke rol bij kanker, omdat het signalen doorgeeft die bepalen wat er in of met een cel gebeurt, bijvoorbeeld dat deze zich moet verplaatsen, moet gaan delen of zelfmoord moet plegen. Zij vraagt zich af hoe deze signalen precies gereguleerd worden in de cel. Door de mechanismes van deze signalen in detail te bestuderen wil Sixma begrijpen hoe ze werken, maar ook waar ze gebruikt kunnen worden om nieuwe therapieen te ontwikkelen.
Inzicht in de afweer
Jacques Neefjes ten slotte wil meer inzicht krijgen in hoe het afweersysteem wordt gecontroleerd. Hierbij focust hij zich op een bepaalde groep moleculen, van de zogenaamde MHC-klasse II, die belangrijk zijn voor de productie van antistoffen en de stimulatie van killercellen. Als zodanig zijn zij onder meer betrokken bij afweerreacties tegen infecties en kanker, maar ook bij auto-immuunziekten die kunnen ontstaan na transplantaties.
Neefjes heeft alle menselijke eiwitten getest en vond er zo’n 300 die in dit systeem een rol spelen. Met behulp van nieuwe technieken en de 2,1 miljoen die hij van het ERC ontvangt gaat hij uitzoeken wat deze met elkaar te maken hebben. Tevens zal hij de effecten testen van verschillende chemische stoffen.
Bron: NKI-AVL
