Oplichtende bacterie verraadt giftig medicijn

Veel geneesmiddelen in ontwikkeling halen niet de eindstreep omdat ze giftige bijwerkingen blijken te hebben. Meestal wordt dat pas in een late fase ontdekt, als er voldoende medicijn beschikbaar is voor een testprogramma. Tegen die tijd is er echter al jarenlang in geïnvesteerd.

Moleculair bioloog Walter Westerink ontwikkelde een methode om kandidaat-medicijnen al in een pril stadium, als er nog maar enkele milligrammen van zo’n stof beschikbaar zijn, op eventuele giftige bijwerkingen te toetsen. Westerink, werkzaam bij MSD (voorheen Organon) in Oss, promoveerde onlangs bij toxicoloog prof. Ivonne Rietjens van Wageningen University, onderdeel van Wageningen UR.

De meest voorkomende bijwerking die bij Organon wordt gesignaleerd is genotoxiciteit, ofwel schade aan het DNA. Westerink ging op zoek naar in vitro testmethoden met een hogere doorvoersnelheid om veel kandidaten snel te kunnen testen op mogelijke genotoxiciteit. ‘Groot voordeel van vroeg testen is bovendien dat je dan de chemische structuur nog kunt aanpassen om een stof minder toxisch en beter werkzaam te maken.’

Vuurvliegjesgen
Genotoxiciteit kan ontstaan wanneer stoffen aan het DNA plakken of reageren met eiwitten die belangrijk zijn voor de celdeling. Dat leidt tot subtiele genmutaties of grovere chromosoomschade, waarbij complete chromosomen doormidden breken, of zelfs van aantal veranderen. De Ames-test is een klassieke test in bacteriestammen voor het opsporen van genmutaties. Zodra ergens DNA-schade ontstaat, gaan de bacterien aan de slag om die te repareren. Daartoe schakelen zij bepaalde genen aan. De promovendus rustte deze bacterien uit met het luciferasegen, afkomstig uit het vuurvliegje.

Zodra deze bacterien een reparatie uitvoeren, zie je ze oplichten. Dat valt heel makkelijk te meten en voor zo’n test is maar weinig stof nodig. Westerink: ‘Van de tien genotoxische kandidaten kunnen we er nu acht in een heel pril stadium opsporen. Uiteindelijk zullen we dankzij deze nieuwe testen minder proefdieren nodig hebben.’

Bron: WUR

Redactie Medicalfacts/ Janine Budding

https://www.medicalfacts.nl

Ik heb mij gespecialiseerd in interactief nieuws voor zorgverleners, zodat zorgverleners elke dag weer op de hoogte zijn van het nieuws wat voor hen relevant kan zijn. Zowel lekennieuws als nieuws specifiek voor zorgverleners en voorschrijvers. Social Media, Womens Health, Patient advocacy, patient empowerment, personalized medicine & Zorg 2.0 en het sociaal domein zijn voor mij speerpunten om extra aandacht aan te besteden.

Ik studeerde fysiotherapie en Health Care bedrijfskunde. Daarnaast ben ik geregistreerd Onafhankelijk cliëntondersteuner en mantelzorgmakelaar. Ik heb veel ervaring in diverse functies in de zorg, het sociaal domein en medische-, farmaceutische industrie, nationaal en internationaal. En heb brede medische kennis van de meeste specialismen in de zorg. En van de zorgwetten waaruit de zorg wordt geregeld en gefinancierd. Ik ga jaarlijks naar de meeste toonaangevende medisch congressen in Europa en Amerika om mijn kennis up-to-date te houden en bij te blijven op de laatste ontwikkelingen en innovaties. Momenteel ben doe ik een Master toegepaste psychologie.

De berichten van mij op deze weblog vormen geen afspiegeling van strategie, beleid of richting van een werkgever noch zijn het werkzaamheden van of voor een opdrachtgever of werkgever.