Vragenlijst spoort kwetsbare ouderen op

Met vier eenvoudige vragen kan bij opname in het ziekenhuis worden vastgesteld of een oudere patient een verhoogd risico loopt op het ontwikkelen van blijvend functieverlies. Dat verbetert de zorg voor kwetsbare ouderen. Verplegingswetenschapper Jita Hoogerduijn promoveert 19 april op dit onderzoek aan het UMC Utrecht.

In haar promotieonderzoek ontwikkelde Hoogerduijn een screeningsinstrument (een vragenlijst) om vast te stellen of een oudere patient risico loopt op functieverlies. Via de vragenlijst kunnen verpleegkundigen vaststellen hoeveel kans een patient loopt op functieverlies. De oorzaak daarvan is niet het medische probleem, maar de toestand van de patient voor de ziekenhuisopname en de geleverde zorg. Hoogerduijn testte de vragenlijst bij meer dan 1600 patienten in het UMC Utrecht, het AMC en het Spaarne ziekenhuis.

Ouder dan 70
In het UMC Utrecht ondervragen verpleegkundigen alle patienten ouder dan 70 jaar via de vragenlijst. Als patienten veel risico lopen op functieverlies stellen de verpleegkundigen aanvullende vragen, kunnen ze extra consult aanvragen bij artsen of de familie informeren. Dat verbetert de zorg voor ouderen sterk. De vier vragen zijn: hulp nodig hebben bij het verrichten van dagelijkse activiteiten vóór de opname; het gebruiken van een hulpmiddel bij het lopen; hulp nodig hebben bij reizen; en geen onderwijs hebben gevolgd na het 14e jaar.

Hoogerduijn: “Veel ouderen komen slechter het ziekenhuis uit dan ze erin gaan. Met de vergrijzing wordt dat een steeds groter probleem. Dankzij de vragenlijst kunnen we bij ouderen met een verhoogd risico bekijken welke problemen kunnen optreden en welke zorg dat kan voorkomen. Het instrument is eenvoudig te gebruiken in de praktijk en is de eerste stap in de preventie van functieverlies.”

Verlies van zelfstandigheid
Dertig tot zestig procent van de patienten ouder dan 65 jaar die in het ziekenhuis worden opgenomen krijgt te maken met functieverlies zoals bijvoorbeeld het niet meer zichzelf kunnen wassen. Functieverlies betekent onder andere dat deze oudere langer in het ziekenhuis blijft, thuis meer zorg nodig heeft en mogelijk zelfs in een verpleeghuis moet worden opgenomen. Functieverlies heeft vooral te maken met de conditie van de patient vóór de opname, met de wijze waarop deze reageert op een stressvolle gebeurtenis en met de geleverde zorg tijdens de ziekenhuisopname.

Hoogerduijn is verpleegkundige, verplegingswetenschapper en onderzoeker bij het Kenniscentrum Innovatie van Zorgverlening van Hogeschool Utrecht, dat innovatieve oplossingen ontwikkeld voor (huidige en toekomstige) problemen in de gezondheidszorg, die leiden tot een grotere zelfstandigheid en zelfredzaamheid van mensen. In 2007 ontving Hoogerduijn, samen met Saskia Weldam van het UMCU, de LEVV Innovatieprijs voor haar onderzoek.

Redactie Medicalfacts / Alida Budding - Hennink

Samen met mijn dochter Janine Budding verzorg ik dagelijks het online medisch nieuws voor zorgverleners, zodat zorgverleners elke dag weer op de hoogte zijn van het nieuws wat voor hen relevant is. De rol en beleving van patiënt & Healthy Ageing, zijn voor mij speerpunten om extra aandacht aan te besteden.

Ik heb jarenlang ervaring in diverse functies in thuiszorg.

Recente artikelen