Hapklare brokken
Array
Roos Vonk, Menselijke gebreken voor gevorderden (Scriptum, ISBN 978 90 5594 818 5)
Het aardige van columns is dat je in hapklare brokken iemands visie over een onderwerp tot je kunt nemen. In het geval van Roos Vonk is dat de visie op sociale psychologie en daarover kan zij leuk schrijven. Het nadeel van gebundelde columns is echter dat je er al snel een vol gevoel van krijgt. De 66 columns die Vonk eerder schreef voor Psychologie Magazine en Intermediair en die we nu tegenkomen in haar nieuwe boek, bieden stuk voor stuk leuke doorkijkjes in menselijk gedrag, maar zijn in boekvorm beter geschikt voor af en toe een lekker hapje tussendoor dan voor een goede hoofdmaaltijd. Het opnemen van links in de kantlijn die verwijzen naar andere columns waarin hetzelfde onderwerp ter sprake komt, helpt daar een beetje tegen, maar maakt het boek wel tot een zoekplaatje. Internet is voor dat soort dingen makkelijker, vanwege het simpele feit dat een boek nu eenmaal geen muis heeft waarop je kunt klikken.
Dit neemt niet weg dat de basisfilosofie van Vonk – je leert meer over jezelf door naar anderen te kijken – een mooie is. Wie op basis van dit uitgangspunt met een zorgbril door dit boek heen zapt, komt beslist leerzame invalshoeken tegen. Bijvoorbeeld over het nadeel van bevlogenheid en volharding. Ze maakt duidelijk dat er een keerzijde zit aan het verzamelen van mensen om je heen die zeggen: “Als je het echt wilt, dan lukt het je ookâ€. Lukt het dan toch niet, dan ligt het erg voor de hand om met een beschuldigende vinger naar anderen te wijzen. Voor zorgaanbieders die willen fuseren of rigoureuze reorganisaties in hun instelling willen doorvoeren, zou haar column De blinde vlek van de bevlogenen daarom verplichte kost moeten zijn. En dan vooral in combinatie met de column Samenwerking: het voordeel van de twijfel, waarin ze terecht stelt dat samenwerking altijd wordt bedreigd door eigenbelang. Ik durf de stelling aan dat megalomanie van bestuurders even vaak ten grondslag ligt aan fusiedrang als de behoefte de zorg voor de client te verbeten. Nu zal iemand die megalomane trekjes heeft zich echt niet door een column van Vonk laten tegenhouden. Maar het is wel handig als de toezichthouders die achter zo’n bestuurder staan enig psychologisch inzicht hebben en dus de kenmerken van zo’n heerszuchtige bestuurder herkennen. En toegegeven, voor het opdoen van kennis hierover zijn slechtere bronnen te bedenken dan de columns van Vonk.
Frank van Wijck (www.evatekst.nl) is journalist en publicist. Hij blogt op www.artsenauto.nl dagelijks over de zorg.
