TNO brengt blootstelling aan nanodeeltjes op werkvloer in kaart
Array
Veel Nederlanders worden mogelijk blootgesteld aan nanodeeltjes op de werkvloer. Of er gezondheidsrisico’s zijn door het inademen van deze kleine deeltjes is niet bekend. TNO baseert dit op een schatting na onderzoek in een groot aantal Nederlandse branches. De resultaten van de inventarisatie dienen als basis voor grootschalig onderzoek naar blootstelling aan nanodeeltjes bij Nederlandse werknemers dat onlangs van start is gegaan bij TNO.
Nanodeeltjes worden onder andere gebruikt bij de fabricage van autobanden, de reparatie van beton, de productie en toepassing van verf, bij schoenherstellers en autoschadeherstelbedrijven. De blootstelling aan nanodeeltjes is waarschijnlijk het hoogst bij het verspuiten van chemische mengsels waarin nanodeeltjes zijn verwerkt. Nanodeeltjes worden ontwikkeld en toegepast om de structuur van materialen te veranderen zodat deze nieuwe eigenschappen krijgen. Denk bijvoorbeeld aan krasbestendige lakken voor auto’s, coatings voor scheepsrompen die de aangroei van algen voorkomen waardoor brandstof wordt bespaard of sokken met antibacteriele werking.
Protocol
“Een kwart van de door ons onderzochte bedrijven heeft een protocol voor het omgaan met nanodeeltjes. Bij de overgrote meerderheid is het echter geen specifiek aandachtspunt”, stelt dr. Ir. Erik Tielemans, bij TNO verantwoordelijk voor het onderzoek naar de risico’s van het gebruik van nanodeeltjes. Het onderzoek werd door TNO uitgevoerd in samenwerking met het RIVM in opdracht van het ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid. “Bedrijven nemen overigens wel algemene maatregelen voor het omgaan met gevaarlijke stoffen, zoals ventilatie, adembescherming en beschermende kleding, maar specifieke informatievoorziening via bijvoorbeeld training of risico-inventarisatie & evaluatie ontbreekt vaak.”
Onzekere risico’s
Tielemans: “Of het inademen van nanodeeltjes schadelijke gevolgen voor de gezondheid heeft is niet duidelijk. Enkele studies hebben gezondheidseffecten bij dieren aangetoond. Maar het is nog onduidelijk of ook gezondheidseffecten kunnen optreden bij mensen die in aanraking komen met nanodeeltjes. Dit dwingt ons om de mogelijke risico’s serieus te nemen. Vooral omdat het aantal werknemers dat wordt blootgesteld aan nanodeeltjes elk jaar toeneemt. De resultaten van de inventarisatie dienen als basis voor grootschalig onderzoek naar blootstelling aan nanodeeltjes bij Nederlandse werknemers dat onlangs van start is gegaan bij TNO.” Het nationale innovatieprogramma NanoNextNL steunt met 2 miljoen euro een deel van het budget.
De blootstellingstudie waarbij honderden werknemers worden gevolgd, moet uiteindelijk leiden tot gevalideerde instrumenten om risico’s in te schatten en te beheersen. Tielemans: “Als we weten hoe hoog de blootstellingniveaus op de Nederlandse werkplek zijn, kunnen we ook concreet werken aan beheersing van de risico’s. De meetresultaten zullen onder andere worden gebruikt voor het goed onderbouwen van risicomodellen zoals Stoffenmanager Nano, prioriteren van situaties met de grootste risico’s en het onderbouwen van beheersmaatregelen. Voorkomen is beter dan genezen, dus TNO hoopt hiermee een belangrijke bijdrage te leveren aan het verantwoord omgaan met nanodeeltjes zodat werknemers gezond blijven en dat tevens belangrijke innovaties op dit gebied niet geremd worden.”
bericht 2011-4
Bron: TNO
