1500ste niertransplantatie in het azM
Array
In het azM is onlangs de 1500ste nier getransplanteerd. De professionals die betrokken zijn bij de transplantaties willen die mijlpaal niet zozeer voor een feestje aangrijpen, als wel om aandacht te vragen voor het nijpende tekort aan donororganen, waardoor er nog steeds nierpatienten op de wachtlijst overlijden.
Het azM is in 1982 met niertransplantaties gestart. Behalve het azM zijn er zeven andere universitaire klinieken in Nederland waar niertransplantaties plaatsvinden. Niertransplantatie is teamwerk, waarbij nauw wordt samengewerkt tussen onder anderen nefrologen, chirurgen en transplantatie-immunologen. Nefroloog Maarten Christiaans: “Qua aantallen is Maastricht met ongeveer 70 niertransplantaties per jaar een middelgrote kliniek in Nederland. De aantallen staan in verhouding tot de grootte van ons adherentiegebied (± 1,1 miljoen mensen). Van groter belang is dat de uitkomsten van de transplantaties in Maastricht goed zijn.” Maastricht heeft een voortrekkersrol in het transplanteren van nierpatienten met een verhoogd risico en in het gebruik van suboptimale – dus kwalitatief mindere – donornieren. Desondanks zijn de resultaten qua niertransplantaatoverleving in Maastricht gelijkwaardig aan die van andere klinieken Nederland.
Na een niertransplantatie moeten ontvangers levenslang afweeronderdrukkende medicijnen (immunosuppressiva) gebruiken om afstoting van het donororgaan te voorkomen. Dit gaat echter gepaard met bijwerkingen zoals een verhoogde kans op infecties en op sommige kwaadaardigheden. Maastrichtse patienten gebruiken in het algemeen minder van deze immunosuppressiva, hetgeen gunstig is voor hun kwaliteit van leven.
Wachtlijst
Helaas overlijden er nog steeds nierpatienten op de wachtlijst. De gemiddelde wachttijd voor transplantatie van een nier van een overleden donor is in Nederland momenteel vier jaar. In deze vier jaar overlijdt 30 procent van de nierpatienten op die wachtlijst. Daarom wordt, indien mogelijk, in toenemende mate gebruikgemaakt van nieren van gezonde mensen die bij leven donoren. Hierdoor is het mogelijk om te transplanteren voordat een patient moet starten met dialyse. Deze zogenaamde levende-donorniertransplantaties beslaan momenteel 50% van alle niertransplantaties. Niet alleen familieleden maar ook partners en vrienden kunnen doneren (zogenaamde onverwante donoren). Met name het aandeel “onverwante nierdonatie” is het afgelopen decennium gegroeid. Helaas is niet voor iedereen een levende nierdonor beschikbaar en is levende donatie bijvoorbeeld niet mogelijk bij andere orgaantransplantaties zoals hart en alvleesklier, en is het veel problematischer bij lever- en longtransplantatie.
Deze patienten zijn aangewezen op organen van overleden donoren.
Oproep
Christiaans verduidelijkt: “Het aantal (postmortale) orgaandonoren in Nederland is relatief gering. Dat heeft onder meer te maken met het systeem van orgaandonatie. In Belgie is de wachtlijst voor niertransplantatie veel korter. Dat komt mede door het daar gehanteerde principe voor donatie bij overlijden van ‘ja, tenzij’: Iedereen is in Belgie orgaandonor, tenzij hij of zij heeft aangegeven dat niet te willen. In Nederland is dat net andersom. Hier ben je geen donor, tenzij je zelf hiervoor via het donorregister (www.donorregister.nl) of donorcodicil toestemming hebt gegeven, dan wel dat je dat hebt overgelaten aan je nabestaanden en dat zij toestemming hebben gegeven. Helaas hebben de meeste Nederlanders zich niet laten registreren dan wel hebben ze geen keuze gemaakt en moet aan de nabestaanden om toestemming worden gevraagd. De praktijk leert dat in de meerderheid van die gevallen toestemming wordt geweigerd.”
bron: SCD
