VUmc en UMCG willen protonentherapie aanbieden: Geladen deeltjes spa..
Array
VUmc staat aan de vooravond van een spannend besluit van de minister van VWS:
komen er in Amsterdam en bij partner UMCG in Groningen protonentherapie faciliteiten te staan, of komen ze elders? In het samenwerkingsverband met de stichting Cancer Clinic International zullen beide organisaties hun voorstellen en business plannen in een gezamenlijke aanvraag indienen. Het woord is daarna aan de minister.
Een protonentherapie centrum vergt een enorme investering. Er is een gebouw nodig van drie verdiepingen om de cyclotron (een deeltjesversneller) en de behandelunits te herbergen. Daarnaast moet er kostbare bestralingsapparatuur komen. Al met al is er meer dan 100 miljoen euro nodig om de plannen te verwezenlijken. “Maar dat klinkt duurder dan het is”, legt Ben Slotman, afdelingshoofd radiotherapie, uit. “Zo’n faciliteit gaat veertig jaar mee, dus de afschrijving is laag. Naar schatting wordt een behandeling met protonentherapie uiteindelijk maar twee keer zo duur dan een ‘gewone’ bestraling. Het blijft een kosteneffectieve behandeling en de gezondheidswinst voor de patienten is bovendien evident.”
Onbeschadigd
De meeste patienten bij radiotherapie worden bestraald met fotonen, minuscule energiedragers die radiomagnetische straling afgeven. Deze straling beschadigt het DNA van cellen en omdat kankercellen daar minder goed tegen bestand zijn dan gezonde cellen, kan hiermee een tumor worden uitgeschakeld. Nadeel is dat niet alleen de tumorcellen worden bestraald, maar ook het omliggende weefsel. Dat kan op termijn problemen opleveren.
“Vooral bij kinderen kan die beschadiging van gezond weefsel in hun latere leven opspelen. Dat geldt trouwens ook steeds meer voor volwassenen die kanker overleven. Ook zij krijgen jaren na de behandeling te maken met gezondheidsklachten die op de bestraling zijn terug te voeren”, aldus Slotman.
“De afgelopen vijf jaar is bestraling met protonen, aan een opmars begonnen. In een cyclotron bereiken de protonen een snelheid die tot 60% van de lichtsnelheid kan oplopen. De bundel met stralen kan zo afgesteld worden dat de protonen het lichaam binnengaan en pas bij het bereiken van de tumor al hun energie afgeven. Daardoor blijft het omliggende weefsel veel beter gespaard .”
Grote vraag
In Nederland zijn er jaarlijks circa 3.500 volwassenen en 200 kinderen die baat zouden hebben bij de nieuwe behandeling. “Tot nu konden we van tijd tot tijd patienten naar Zwitserland of de Verenigde Staten sturen, waar de apparatuur al beschikbaar is. Maar dat geldt maar voor een enkeling. Om alle geschikte kankerpatienten in Nederland deze behandeling te kunnen bieden, hebben we drie centra nodig. VUmc zou er samen met het AMC graag een in Amsterdam starten en UMCG wil er een in Noord-Nederland neerzetten.”
In de ons omringende landen zitten ziekenhuizen in een vergelijkbare situatie.
Ook daar zijn er plannen om protonentherapie centra te bouwen. “Maar er blijft schaarste, dus we zullen in VUmc in de beginfase wellicht ook buitenlandse patienten kunnen behandelen”, verwacht Slotman.
Om de plannen te realiseren hebben VUmc, UMCG en de private stichting Cancer Clinic International op 8 februari een intentieverklaring ondertekend om in een samenwerkingsverband de financien rond te krijgen.
bron: VUMC
