Spanning tussen missiehospitalen en overheden
Array
ANTWERPEN – In veel landen zit er geregeld spanning op de verhouding tussen hospitalen die door een Kerk worden uitgebaat, en de nationale overheden. In ontwikkelingslanden leidt dat tot problemen, omdat missiehospitalen er vaak een belangrijk deel van de medische zorg op zich nemen. Onderzoekers van het Instituut voor Tropische Geneeskunde bestudeerden het probleem aan de hand van de contracten tussen beide partners in vier Afrikaanse landen, en schreven er een boek over.
Met de steun van Medicus Mundi International, een netwerk van ngo’s, bestudeerden ze van 2007 tot 2009 de contractuele relaties tussen confessionele organisaties en gezondheisautoriteiten in vier landen in zuidelijk Afrika: Kameroen, Tanzania, Tsjaad en Oeganda.
Voor rekening van de overheid leveren missiehospitalen in Kameroen, Tanzania en Tsjaad medische zorg, of beheren confessionele organisaties de gezondheidszorg in een district. Ze krijgen in ruil geld of andere voordelen, bijvoorbeeld loon voor personeel. In Oeganda werkten de confessionele ziekenhuizen gedeeltelijk onder contract met organisaties die zelf geld hadden gekregen van het Amerikaanse programma Pepfar President’s Emergency Plan for AIDS Relief.
Via dat soort contracten willen de autoriteiten hun bevolking een betere zorg aanbieden, zeker op het platteland; de Kerken op hun beurt mikken op officiele erkenning en steun.
Maar werken die contracten wel? En waarom (niet)? De vorsers ondervroegen mensen op alle niveaus van de gezondheidspiramide en verzamelden massa’s gegevens. Er zat duidelijk iets scheef, al wou vooral de overheid dat niet altijd erkennen. Beide partijen waren niet echt voorbereid, waardoor de afspraken onduidelijk en onvolledig waren – of soms gewoon niet op papier gezet. Vaak spoorden ze ook niet met de rest van het beleid. Bovendien was er een groot verschil in begrip tussen het centrale niveau en de plaatselijke gezondheidsautoriteiten, ten gevolge van een onvolledig decentralisatieproces.
De contracten deden nauwelijks iets aan het tekort aan geld en mensen, en de overheid hield zich lang niet altijd aan haar beloften, contract of geen contract. Alleen als er middelen beschikbaar waren, zoals in het geval van Pepfar, kwamen de contracten de gezondheidszorg ten goede.
Al hadden die Pepfar-contracten de neiging om de nationale structuren te negeren, de mensen op het terrein apprecieerden ze vanwege hun betrouwbaarheid en de duidelijke mechanismen van opvolging en evaluatie.
bron: Pieter van Dooren, Instituut voor Tropische Geneeskunde
