Zorgkosten kunnen wel degelijk omlaag
Array
Zorgverleners die kwaliteit centraal stellen en goed onderling samenwerken kunnen veel meerwaarde scheppen. De zorg wordt beter en per saldo goedkoper, omdat mensen minder complicaties krijgen, er meer naar hun echte wensen wordt geluisterd en omdat zij dubbel werk en onnodige zorg vermijden. Dit leidt ook nog eens tot een betere inzetbaarheid van mensen. Gezonde mensen verzuimen minder, zijn productiever en kunnen meer vrijwilligerswerk aan, zegt Ab Klink in zijn oratie.
De financieel-economische crisis zet de betaalbaarheid van de verzorgingsstaat onder druk. Van de totale collectieve lasten zijn de kosten van de zorg het grootst. Zij groeien jaarlijks met circa 5%: sneller dan de geraamde gemiddelde economische groei. Dat betekent extra lasten voor bedrijven en personen. Een van de beleidsreactie is budgettering. Dit houdt de kosten in toom, maar veroorzaakt wachtlijsten. Wie zeker is van zijn budget, is vaker improductief. Op den duur zijn de wachtlijsten niet vol te houden. Dan komen er toch weer extra kosten om de schade in te halen. De zorgstelselherziening van 2005 wilde met competitie de zorgkosten naar beneden brengen. Maar een lagere prijs voor een behandeling compenseert de zorgverlener al snel door meer patienten in kortere tijd te gaan zien. Vaak gaat dat ten koste van de tijd per patient. Voor goed informeren is vaak geen gelegenheid. Daardoor neemt het aantal behandelingen toe. Die extra behandelingen kosten per saldo meer dan de besparingen op de prijzen. De zorgkosten nemen vooral toe omdat we verrichtingen en visites betalen in plaats van kwaliteit. Investeren in kwaliteit levert betere zorg en lagere kosten op. Als de apotheker tijd steekt in bijvoorbeeld medicatieveiligheid en therapietrouw dan neemt het aantal ziekenhuisopnames af. Nu krijgt de apotheker vooral betaald voor de afgifte van medicatie. De specialist krijgt niet betaald voor een goed gesprek maar voor visites en behandelingen.
Met een kwaliteitsbeleid zijn patienten beter af en kunnen de zorgkosten naar beneden. Zonder kennis van de institutionele context is echter dat niet te realiseren. Klink laat zien dat we niet alleen verkeerde dingen, maar ook gefragmenteerd voor de zorgverlening betalen. Wie geld in kwaliteitsverbetering stopt, realiseert nog niet de potentiele besparingen. Als de huisarts bijvoorbeeld minder naar het ziekenhuis doorverwijst, betekent dat niet per se dat het ziekenhuis minder gaat doen, want het spreekuur wordt dan wel gevuld met andere patienten. Per saldo wordt er dan dubbel betaald. De kosten worden wel gemaakt, maar de besparingen blijven uit. Dat ontmoedigt investeringen in innovaties. Zonder de arena van de spelers in het zorgveld goed in kaart te brengen, zal het klinische schema van kwaliteitsverbetering en kostenbesparingen niet op gang komen. Dat gebeurt pas als artsen en zorginstellingen anders worden betaald en als verzekeraars bij hun zorginkoop samenhangend en minder gefragmenteerd gaan inrichten. Klink spreekt daarbij van een toerustingsagenda. Juist door de zorg te verbeteren, kunnen we kosten besparen en hoeven we niet op een versoberingsagenda terug te vallen met een eigen risico en pakketverkleiningen.
* Startdatum 25-10-2012
* Tijd15.00
* LocatieAula
* TitelToerusting in de Arena van de Gezondheidszorg. Waarom kostenbesparende innovaties de zorg vaak duurder maken
