Betere prognose bijnierkanker na operatie in gespecialiseerd centrum
ArrayPromotieonderzoek Ilse Hermsen, internist in opleiding
Patienten met bijnierkanker die worden geopereerd in een gespecialiseerd ziekenhuis hebben een significant betere prognose dan patienten die zich laten behandelen in een algemeen ziekenhuis. De gemiddelde levensduur na operatie in een ziekenhuis dat is aangesloten bij het Bijniernetwerk Nederland is 81 maanden, versus 20 maanden na operatie in een algemeen ziekenhuis. Dit blijkt uit het proefschrift van Ilse Hermsen, internist in opleiding in Máxima Medisch Centrum. Zij promoveert op 13 december aan de Universiteit Maastricht.
Bijnierkanker is een zeldzame ziekte met een slechte prognose. Hermsen keek in haar onderzoek naar de invloed van bestaande behandelingen (chirurgie, radiotherapie en het medicijn mitotaan) op de prognose van patienten met deze ziekte. Operatieve verwijdering van de gehele bijniertumor blijft de enige kans op overleving. Als de operatie wordt uitgevoerd in een gespecialiseerd ziekenhuis dat deel uitmaakt van het Bijniernetwerk Nederland is de prognose van de patient significant beter. Uit het proefschrift van Hermsen blijkt ook dat radiotherapie, anders dan tot nu toe werd aangenomen, bij een geselecteerde groep patienten met bijnierkanker tóch effectief kan zijn.
Het percentage patienten dat reageert op het meest effectieve geneesmiddel tegen bijnierkanker, mitotaan, is slechts 13-30%. Daarnaast blijkt bijnierkanker ongevoelig voor verschillende chemotherapieen. Nieuwe behandelingen zijn daarom dringend noodzakelijk. Hermsen verrichte in dat kader onderzoek naar de aanwezigheid van fouten (mutaties) in de zogenaamde EGFR-route. Dit is een keten van moleculaire reacties in een lichaamscel die normaal gesproken leidt tot celdeling. Mutaties in deze keten kunnen leiden tot kanker, zoals eerder beschreven is bij darm- en longkanker. Tegen deze route zijn verschillende medicijnen ontworpen, die in de toekomst mogelijk ook bij bijnierkanker kunnen worden ingezet. Met één van deze nieuwe medicijnen wordt nu een pilotstudie (proefonderzoek met een klein aantal patienten) opgezet.
Ilse Hermsen promoveert op 13 december aan de Universiteit Maastricht op haar proefschrift getiteld ‘Adrenocortical Carcinoma’. Internist-endocrinoloog dr. Harm Haak van Máxima Medisch Centrum (MMC) in Eindhoven is haar co-promotor. Hermsen voerde haar promotieonderzoek uit in het MMC, waar zij in 2010 ook startte met de opleiding tot internist.
Bijnierkanker: zeldzaam en vaak levensbedreigend
Bijnieren zijn kleine hormoonproducerende organen die als kapjes op de nieren liggen. Bijnierkanker (ook wel bijnierschorscarcinoom genoemd) is een zeldzame maar agressieve en vaak levensbedreigende ziekte, die in Nederland jaarlijks twintig tot dertig mensen treft. Veel patienten overlijden binnen drie maanden na het stellen van de diagnose. De gemiddelde 5-jaar overleving ligt tussen 16 en 38%. Toch zijn er patienten die meer dan twintig jaar na het stellen van de diagnose nog leven.
Bijniernetwerk Nederland
In Nederland hebben negen ziekenhuizen zich in de diagnostiek en behandeling van bijnierkanker gespecialiseerd: alle acht academische ziekenhuizen en Máxima Medisch Centrum in Eindhoven. Sinds 2004 werken zij samen in het Bijniernetwerk Nederland, dat zich via wetenschappelijk onderzoek en bundeling van kennis en expertise over bijnierkanker richt op verbetering van de behandeling van deze ziekte. Máxima Medisch Centrum vervult een coördinerende rol in het netwerk.
Meer informatie over bijnierkanker: www.bijniernetwerk.nl en www.kankerwiehelpt.nl
Bron: MMC