Industrie blijft gunstiger resultaten melden
ArrayStudies naar de werkzaamheid van geneesmiddelen en medische hulpmiddelen die betaald zijn door de industrie rapporteren (nog steeds) positievere uitkomsten, minder bijwerkingen en gunstigere conclusies dan studies van onafhankelijke onderzoekers. Daar staat tegenover dat studies van de industrie wat zorgvuldiger leken uitgevoerd, in de zin dat ze minder biasrisico hadden.
Dit blijkt uit een actualisering van een eerdere studie over dit onderwerp uit 2003, die indertijd tot veel ophef leidde. De nieuwe meta-analyse is uitgevoerd door een onderzoeksgroep onder leiding van Andreas Lundh van het Nordic Cochrane Centre in Kopenhagen en Lisa Bero van University of California in San Francisco (Cochrane Database of Systematic Reviews. 2012;12:MR000033).
De auteurs analyseerden 48 overzichtsartikelen die gepubliceerd waren tussen 1986 en 2010 en waarin de kwestie aan de orde kwam. Anders dan in 2003 keken de onderzoekers nu niet naar studies over kosteneffectiviteit.
‘Door de industrie gesponsorde studies hadden vaker gunstige uitkomsten dan niet-gesponsorde (RR: 1,24; 95%-BI: 1,14-1,35)’, aldus de auteurs. Studies waarin 2 middelen met elkaar werden vergeleken, kwamen beduidend vaker uit ten voordele van het middel van de fabrikant die voor de studie betaald had (RR: 4,64; 95%-BI: 2,08-10,3). 10 artikelen analyseerden verschillen in gerapporteerde effectgrootte, maar deze waren lastig samen te vatten, omdat ze nogal heterogeen waren in studieopzet.
Ten slotte waren er nog 5 studies die keken in hoeverre conclusies van de auteurs overeenkwamen met de resultaten. Studies die betaald waren door de industrie bleken wat minder vaak concordant (RR: 0,84; 95%-BI: 0,70-1,01).
In de studie uit 2003, gepubliceerd in BMJ (2003;326:1167-70), vonden de onderzoekers nog een oddsratio voor gunstiger resultaten van 4,05, nu was deze slechts 2,15. De onderzoekers achten het ‘niet waarschijnlijk’ dat industrie-bias is afgenomen, al was het maar omdat een recente grote studie (Ann Intern Med. 2010;153:158-66) nog uitkwam op een oddsratio van 4,50.
Bron: NTvG/(Bijdrage: Hans van Maanen.)