Depressie in beeld gebracht
ArrayDepressieve stemmingsklachten komen wereldwijd veel voor, maar de oorzaken en achterliggende mechanismen zijn nog niet volledig opgehelderd. Ursula Klumpers onderzocht de rol die een bepaalde neurotransmitterreceptor (GABAA) speelt bij een depressie. Ze promoveert hiermee op 25 januari bij VUmc.
Neurotransmitters zijn stofjes in de hersenen die zorgen voor de overdracht van diverse signalen, en dit verloopt via receptoren. In de menselijke hersenen is GABA (gamma-aminoboterzuur) de meest voorkomende remmende neurotransmitter. In haar proefschrift beschrijft Ursula Klumpers onder andere de rol van GABA bij een depressie.
Te weinig remming
Stemmingsklachten worden gekenmerkt door een grote verscheidenheid aan psychobiologische dimensies, waarbij verschillende hersensystemen zijn betrokken. Met behulp van neuro-imaging kunnen een aantal van deze hersensystemen in beeld worden gebracht. Hierbij heeft Klumpers gebruikgemaakt van positron emissie tomografie (PET), in combinatie met magnetische resonantie imaging (MRI) techniek. Ze vond bij patiënten met een depressieve stoornis een verlaagde GABAA-receptorbinding – waarschijnlijk ten gevolge van weefselverval -, waardoor er in sommige hersengebieden te weinig remming plaatsvindt. Dit bleek ook gerelateerd te zijn aan een toename van angst, als onderdeel van het depressieve syndroom. Net als in wiskundige formules, leidt te weinig remming (“min-min”) tot stimulatie (“plus”). Bij patiënten met een depressie blijkt er in de hersenen inderdaad vaak sprake te zijn van plaatselijke hyperactiviteit, vooral in gebieden die betrokken zijn bij het beleven van angst- en stemmingsklachten. Daarentegen zijn patiënten met een depressie vaak juist geremd in hun motorische gedrag en denken, waardoor ze langzaam en traag kunnen overkomen.
Stresshormonen
Ook bleek een verlaagde GABAA -receptor binding omgekeerd evenredig te zijn aan een hoge productie van stresshormonen, die op zichzelf verantwoordelijk kunnen zijn voor weefselschade. Therapeutische behandeling kan zich daarop richten.
bron: VUMC
