Resistente bacteriën zijn gevaar voor volksgezondheid
Array
Mensen met een infectie gaan nogal eens naar de dokter voor een antibioticakuurtje. Ofschoon Nederlandse huisartsen terughoudend zijn in het voorschrijven van antibiotica, kan veelvuldig voorschrijven leiden tot resistente bacteriën waardoor het middel uiteindelijk niet meer werkt. Dat is gevaarlijk voor de volksgezondheid, zo schrijft vakblad Huisarts en Wetenschap deze maand. Huisartsen moeten hierop steeds bedacht zijn, vooral bij infecties van de huid of de urinewegen.
Sir Alexander Fleming, de ontdekker van penicilline, waarschuwde er al voor in 1945: bacteriën kunnen vrij gemakkelijk resistentie tegen antibiotica ontwikkelen. Dan werkt het middel minder goed of op den duur helemaal niet meer. Zijn boodschap kreeg in de beginjaren van de toepassing van antibiotica (jaren vijftig en zestig) weinig aandacht, maar tegenwoordig beschouwen dokters resistentie als een belangrijke bedreiging voor de volksgezondheid. Met name in ziekenhuizen zien artsen ernstige infecties die niet of slecht reageren op de standaardbehandelingen met antibiotica. Dat doet angstbeelden herleven uit de tijd van vóór Flemings ontdekking, toen patiënten met een bacteriële infectie moesten vertrouwen op hun natuurlijke weerstand. Velen overleden indertijd aan gewone infecties zoals een longontsteking.
Huisartsen
Nederlandse huisartsen schrijven weliswaar minder antibiotica voor dan hun buitenlandse collega’s, maar het kan nog beter. Huisartsen moeten vooral bij urineweginfecties en huidinfecties rekening houden met mogelijke bacteriële resistentie tegen antibiotica. Bij luchtweginfecties blijft waakzaamheid ook geboden: in het buitenland is gebleken dat bij luchtweginfecties de hoeveelheid voorgeschreven antibiotica duidelijk verband houdt met bacteriële resistentie. Daarom is het belangrijk dat huisartsen voorzichtig blijven in het voorschrijven van antibiotica en de bestaande richtlijnen aanhouden of zelfs aanscherpen. In Huisarts en Wetenschap staan daarvoor concrete aanbevelingen.
Preventie
Deze aanbevelingen richten zich op preventie. Gevaarlijke bacteriën zoals MRSA en ESBL zijn in de Nederlandse huisartsenpraktijk zeldzaam en ook het risico van besmetting na een verblijf in (buitenlandse) ziekenhuizen is laag. Toch is resistentie een reëel gevaar, bijvoorbeeld door het veelvuldig voorkomen van resistente stammen in de intensieve veehouderij.
H&W is een wetenschappelijk vakblad voor huisartsen. Het blad publiceert maandelijks evidence-based artikelen voor de Nederlandse huisarts. De redactie werkt volgens een redactiestatuut dat de onafhankelijkheid van de redactie waarborgt. H&W is voor en door huisartsen.
