Onvoldoende verklaarde lichamelijke klachten veel voorkomend probleem in de huisartsenpraktijk
Array
Bijna de helft van alle mensen die de huisarts bezoekt heeft lichamelijke klachten die niet goed te verklaren zijn. In 2,5% van de gevallen gaat het om langdurige, ernstige vormen van deze somatisch onvoldoende verklaarde lichamelijke klachten (SOLK). Vandaag verschijnt hierover een richtlijn van het Nederlands Huisartsen Genootschap. Deze richtlijn biedt de huisarts handvatten hoe om te gaan met patiënten met klachten bij wie na medisch onderzoek geen ziekte of lichamelijke afwijking te vinden is. Het is de eerste huisartsenrichtlijn over SOLK, zowel nationaal als internationaal. Op Thuisarts.nl zijn teksten voor patiënten geplaatst.
Wanneer iemand aanhoudende klachten heeft waarvoor geen specifieke aandoening wordt gevonden spreken we van ‘somatisch onvoldoende verklaarde lichamelijke klachten’, kortweg SOLK. Door deze klachten kan iemand niet normaal meer functioneren en dat heeft veel impact op de patiënt. Vaak blijven mensen met deze klachten veelvuldig terugkomen bij de huisarts. De huisarts is ook de eerst aangewezene om samen met de patiënt te onderzoeken waar de klachten vandaan komen.
Goede relatie
Tijd en aandacht voor de patiënt zijn hierbij essentieel. Bij een goede relatie is de patiënt meer tevreden en dat leidt in veel gevallen tot minder klachten. Van de mensen met onverklaarde lichamelijke klachten heeft de helft tot driekwart in de loop van een jaar minder last of geen last meer.
In stappen
De behandeling van onvoldoende verklaarde lichamelijke klachten bestaat uit drie stappen. Bij milde onvoldoende verklaarde klachten behandelt de huisarts de patiënt zelf. De huisarts onderzoekt samen met de patiënt de klachten op 5 dimensies: somatische (lichamelijke) factoren, cognitieve factoren, emotionele factoren (gevoelens, spanningen), gedragsfactoren en sociale factoren.
Bij matig-ernstige klachten werkt de huisarts samen met bijvoorbeeld een (psychosomatisch) oefen- of fysiotherapeut, een praktijkondersteuner GGZ of een eerstelijnspsycholoog.
Bij ernstige SOLK wordt samengewerkt met tweedelijns hulpverleners en multidisciplinaire teams of behandelcentra.
Patiëntenvoorlichting
Op de publiekswebsite van het NHG, Thuisarts.nl, zijn drie uitgebreide teksten over geplaatst.
In Ik heb onvoldoende verklaarde lichamelijke klachten is te lezen wat onvoldoende verklaarde lichamelijke klachten zijn, waardoor het kan ontstaan en wat veel voorkomende klachten zijn.
In Ik wil iets doen tegen onvoldoende verklaarde lichamelijke klachten staan adviezen wat je kan doen om de klachten aan te pakken en de pijn te verminderen en wat eventuele vervolgstappen zijn.
In Ik wil ee behandeling tegen onvoldoende verklaarde lichamelijke klachten wordt achtergrondinformatie gegeven over onvoldoende verklaarde lichamelijke klachten, welke aspecten daarbij een rol kunnen spelen en wanneer het verstandig is om er met een psycholoog over te praten, of een fysio- of oefentherapeut te bezoeken.
