Veelbelovend medicijn tegen hepatitis C
Array
Een nieuw medicijn tegen hepatitis C bestrijdt de ziekte effectief, kan worden ingezet tegen verschillende varianten van het virus en lijkt geen resistentie te veroorzaken. Dat blijkt uit een publicatie in de New England Journal of Medicine, met daarin de resultaten van een wereldwijde studie waar het AMC aan bijdroeg.
Hepatitis C is het minder besmettelijke broertje van hepatitis A en B, maar is daarom niet minder gevaarlijk. Het virus wordt via bloed overgedragen, je kunt je er niet tegen laten vaccineren en de gevolgen van een besmetting zijn ernstig. `Hepatitis C kan een chronische leverontsteking veroorzaken, die na verloop van jaren kan leiden tot bindweefselvorming, cirrose (vernietiging van weefsel) en leverkanker’, zegt AMC-internist/hepatoloog Henk Reesink.
Wanneer je besmet raakt met hepatitis C, dringt het virus de levercellen in om zichzelf te vermenigvuldigen. `Het virus wordt opgebroken in kleine stukjes, die een voor een worden gekopieerd. Aan het einde worden die brokjes in elkaar gezet tot een compleet nieuw virus. Het is een complex proces waar veel eiwitten bij betrokken zijn, zowel van het virus als van de levercel’, legt Reesink uit.
Hepatitis C is moeilijk te bestrijden omdat het makkelijk verandert tijdens het delen en daarmee resistent wordt voor medicijnen. `Eigenlijk gaat het niet om een virus, maar om een groep virussen die erg op elkaar lijken.’ Om het hoofd te bieden aan virusstammen die resistent worden, bestaat de behandeling uit een mix van middelen die op verschillende plekken in de levenscyclus van de ziekteverwekker toeslaan. `De huidige behandeling is zwaar. Standaard worden de medicijnen interferon en ribavirine toegediend, beide kunnen ernstige bijwerkingen geven’, zegt Reesink. `Sinds kort zijn er ook proteaseremmers toegevoegd aan deze medicijnencocktail, middelen die gelukkig heel effectief zijn, maar die in combinatie met de gangbare medicijnen nog meer bijwerkingen veroorzaken.’
Mogelijk geen resistentie
Verschillende farmaceutische bedrijven en onderzoeksgroepen zijn bezig om nieuwe medicijnen uit te testen. De groep van Reesink heeft veel ervaring met het uitvoeren van fase-1-studies, het eerste onderzoek op patienten. Vanwege deze expertise leverden ze ook een groot aandeel en de meeste patienten in het fase-1-onderzoek naar het veelbelovende nieuwe medicijn Miravirsen. De resultaten daarvan verschenen deze maand in de New England Journal of Medicine.
Miravirsen is bijzonder omdat het niet het virus zelf aanvalt, maar zich bindt aan een menselijk stukje RNA, het microRNA-122, dat een rol speelt bij de vermenigvuldiging van het virus. `MicroRNA-122 is van nature in grote hoeveelheden aanwezig in de lever en speelt onder meer een rol in de cholesterolhuishouding, maar het werkt ook mee aan de vermenigvuldiging van het hepatitis-C-virus. Het medicijn Miravirsen voorkomt dat microRNA-122 zich kan binden aan het virus. De vermenigvuldiging van hepatitis C wordt hierdoor aanzienlijk moeilijker, omdat het natuurlijke afweersysteem het virus sneller herkent en afbreekt’, vertelt Reesink. Deze manier van het onderbreken van de delingsketen heeft een extra voordeel. `MicroRNA-122 bindt zich aan het uiteinde van het virus, dat niet codeert voor eiwitten. Dit gedeelte van hepatitis C verandert niet makkelijk. Het is redelijk gelijk gebleven bij alle verschillende virusstammen. Het medicijn kan dus worden ingezet tegen alle varianten en de kans dat een virus resistent wordt voor Miravirsen is zeer klein, mogelijk zelfs afwezig.’
Grote mogelijkheden
Het fase-1-onderzoek naar Miravirsen werd uitgevoerd onder 36 patienten, die gedurende vier weken elke week drie, vijf of zeven milligram werkzame stof of placebo onderhuids kregen ingespoten. Het bleek dat het virus inderdaad werd onderdrukt door de behandeling met Miravirsen, en dat de
leverfunctie zich herstelde. `Het resultaat komt langzaam op gang, maar daar staat tegenover dat Miravirsen tot 30 dagen na het inbrengen werkzaam blijft, veel langer dan andere medicijnen’, zegt Reesink. Er waren geen significante bijwerkingen ten opzichte van de placebogroep, ook niet bij grote hoeveelheden van het medicijn. Daarnaast vond de onderzoeksgroep geen bewijs dat er virusresistentie optrad.
`We zien grote mogelijkheden voor Miravirsen voor de behandeling van chronische hepatitis C. Hopelijk hoeven we de medicijnen die veel bijwerkingen veroorzaken in de toekomst niet meer te gebruiken.’ Miravirsen zal binnenkort verder onderzocht worden in combinatie met andere hepatitis-C-virusremmers. `Misschien kan Miravirsen zelfs ingezet worden als monotherapie, waarbij er helemaal geen andere medicijnen meer nodig zijn.’
Anne Koeleman
Bron: Nieuwsbank.nl
