Plotse hartdood bij sporters vermijdbaar
ArrayNieuwe focus op management van hartgezondheid en risicofactoren bij sporters
De sportzomer is weer voorbij. Na Wimbledon, het EK Voetbal voor vrouwen, diverse fietscriteria en de Tour de France 2013 hebben amateursporters vaak veel inspiratie om weer flink te sporten. Ook deze sportzomer geeft weer een extra “boost” aan al die sporters in de breedtesport. Toch is fanatiek sporten niet geheel zonder risico voor iedereen.
Plotse dood bij jonge sporters
Miljoenen atleten sporten elk jaar zonder incidenten. Gelukkig maar, maar een sporter zou graag willen weten of hij of zij een verhoogd risico op plotselinge hartdood tijdens sporten heeft.
Als een jonge sporter tijdens een sportevenement onwel wordt, soms zelfs met een plotse dood tot gevolg, is dit zeer ingrijpend en soms vermijdbaar. Plotse dood bij mensen jonger dan 35 wordt vaak over het hoofd gezien. Dit komt door verborgen en soms minder bekende hartafwijkingen, die optreden tijdens lichamelijke activiteit en die tijdens het sporten ineens leiden tot ernstige hartklachten.
Cardiologen vanuit de gehele wereld delen in de eerste week van september hun kennis over plotse dood bij sporters tijdens het prestigieuze European Society of Cardiology Congres (ESC Congress 2013) in Amsterdam. Daarbij worden nieuwe inzichten gepresenteerd waardoor er eerder en sneller duidelijk wordt welke personen een groter risico lijken te hebben op het ontwikkelen van hartklachten tijdens het sporten. Soms gaat het om een structureel ziekte. De Nederlandse cardioloog Nicole Panhuyzen-Goedkoop zoomt verder in op de oorzaken van hartklachten tijdens het sporten. Ook is er aandacht voor de zogenaamde “de endurance training-geïnduceerde hartziekte” die optreedt bij duursporters.
Risicofactoren in kaart brengen
Voor huisartsen en sportartsen is het belangrijk om vooraf de risicofactoren van individuele sporter beter in kaart te brengen. Het is de verwachting dat tijdens het ESC Congress 2013 de eerste stappen worden gezet om te komen tot duidelijke richtlijnen voor screening tests voor hartafwijkingen. Ook willen cardiologen in kaart brengen welke voorzorgsmaatregelen sporters zelf kunnen nemen.
Plotse hartdood bij sporters
Ondanks het gegeven dat het krijgen van hartproblemen tijdens sporten een redelijk beperkt risico betreft, is het inschatten van het risico van plotse dood tijdens sportbeoefening een belangrijk stap voorwaarts om het aantal vermijdbare hartdoden te reduceren. Naar schatting is het risico van plotse dood tijdens competitiesport op 1:200.000 voor jonge atleten. Bij atleten boven 35 jaar, is plotse dood in de overgrote meerderheid van de gevallen te wijten aan vernauwde kransslagaderen die al eerder ontdekt had kunnen worden(1:15.000 joggers; 1:50.000 marathonlopers) (Maron et al, Circ 1996).
Nut van medische screenings
Cardiologen en sportcardiologen hopen meer duidelijkheid te kunnen geven over het nut van een medisch screening vooraf, en bij welke risicofactoren een uitgebreide cardiovasculaire screening noodzakelijk is. Ook is het prettig voor sporters om te weten of familiale voorgeschiedenis, hartgeruis of fysieke tekenen die suggestief lijken voor hartlijden een actieve sportbeoefening in de weg staan of juist de gezondheid positief beïnvloeden. Feit is dat er nu nog te weinig risicoatleten correct als hoog risico op plotse dood worden geïdentificeerd.
De oorzaak van plotse hartdood bij jonge mensen is complex maar tijdens het ESC Congress 2013 komen er meer inzichten in welke structurele afwijkingen van het hart, waaronder hart- en vaatziekten en de afwijkingen aan hartspier en aangeboren afwijkingen een rol spelen. Andere oorzaken zijn ontstekingen van de hartspier, die veroorzaakt kunnen worden door virussen en andere ziekten en soms wordt de plotse hartdood veroorzaakt door een stompe klap op de borst – van bv. een honkbal of hockey puck.
Rode vlag voor coaches en ouders
Niet alle sterfgevallen komen zonder waarschuwing. Tijdens het ESC Congress 2013 komt er meer inzicht op welke klachten of rode vlaggen ouders, coaches en anderen moeten letten omdat die het signaal zijn van een hoog risico op plotse hartdood. Twee symptomen die minder bekend zijn, is onverklaarbaar flauwvallen en familiegeschiedenis van plotselinge hartdood.
Bepaalde vormen van plotselinge dood bij jonge mensen zijn te voorkomen. Tijdens het ESC Congress 2013 komen er meer gegevens beschikbaar welke dingen die je kunt doen als je je zorgen maakt over je risico op plotse dood tijdens sport. Als je een risico op plotselinge hartdood hebt, overleg dan met uw arts op welk niveau uw lichamelijke activiteit gezond is en of u kunt deelnemen aan sport of lichaamsbeweging.
Bron: ESC
Van 31 augustus tot en met 4 september zal ESC Congress 2013 naar verwachting 30.000 cardiologieprofessionals uit 150 landen bijeenbrengen in Amsterdam, Toonaangevende wetenschappers geven tijdens het ESC Congress 2013 meer dan 4.000 Vooruitblik op lang verwachte en interessante studies.
Tijdens het congres worden er op 1 september diverse wetenschappelijke sessies gehouden over sportcardiologie.
Het ESC congres vindt ieder jaar in een andere Europese stad plaats. De locatie van het ESC Congress 2013 is Amsterdam. In 2014 en 2015 zullen respectievelijk Barcelona en London gastheer zijn van het grootste medische congres van Europa.
