Plotse hartdood bij jonge marathonschaatser

Door het plotselinge overlijden van marathonschaatser Sjoerd Huisman wordt maar weer eens duidelijk dat fanatiek sporten niet geheel zonder risico voor iedereen is. Sjoers Huisman overleed vandaag op 27-jarige leeftijd na een hartstilstand, hij zou bekend zijn geweest met eerdere hartklachten, zo meldde Dione de Graaff van het Studio Sport NOS. Huisman was topsporter en werd in 2009 Nederlands kampioen marathonschaatsen op natuurijs en een jaar later Nederlands kampioen inline-skaten op de marathon.

Miljoenen atleten sporten elk jaar zonder incidenten. Gelukkig maar, maar een sporter zou graag willen weten of hij of zij een verhoogd risico op plotselinge hartdood tijdens sporten heeft. Als een jonge sporter tijdens een sportevenement onwel wordt, soms zelfs met een plotse dood tot gevolg, is dit zeer ingrijpend en soms vermijdbaar. Voortekenen van een plotse hartdood bij mensen jonger dan 35 worden vaak over het hoofd gezien. Dit komt door verborgen en soms minder bekende hartafwijkingen, die optreden tijdens lichamelijke activiteit en die tijdens het sporten ineens leiden tot ernstige hartklachten.

Hoe vaak in Nederland sporters plotseling overlijden, is eigenlijk niet bekend. ‘Naar schatting gaat het om 200 sporters per jaar. Het aantal van 200 kan zowel een onder- als een overschatting inhouden.’De Nederlandse cardioloog Nicole Panhuyzen-Goedkoop en specialist op het gebied van de sportcardiologie is goed bekend met de oorzaken van hartklachten tijdens het sporten. Ook de zogenaamde “de endurance training-geïnduceerde hartziekte” die optreedt bij duursporters.

Risicofactoren in kaart brengen
Voor huisartsen en sportartsen is het belangrijk om vooraf de risicofactoren van individuele sporter beter in kaart te brengen. Momenteel worden de eerste stappen worden gezet om te komen tot duidelijke richtlijnen voor screening tests voor hartafwijkingen. Ook willen cardiologen in kaart brengen welke voorzorgsmaatregelen sporters zelf kunnen nemen .

Plotse hartdood bij sporters
Ondanks het gegeven dat het krijgen van hartproblemen tijdens sporten een redelijk beperkt risico betreft, is het inschatten van het risico van plotse dood tijdens sportbeoefening een belangrijk stap voorwaarts om het aantal vermijdbare hartdoden te reduceren.  Naar schatting is het risico van plotse dood tijdens competitiesport op 1:200.000 voor jonge atleten. Bij atleten boven 35 jaar, is plotse dood in de overgrote meerderheid van de gevallen te wijten aan vernauwde kransslagaderen die al eerder ontdekt had kunnen worden(1:15.000 joggers; 1:50.000 marathonlopers) (Maron et al, Circ 1996).

Nut van medische screenings
Cardiologen en sportcardiologen hopen meer duidelijkheid te kunnen geven over het nut van een medisch screening vooraf,  en bij welke risicofactoren een uitgebreide cardiovasculaire screening noodzakelijk is. Ook is het prettig voor sporters om te weten of familiale voorgeschiedenis, hartgeruis of fysieke tekenen die suggestief lijken voor hartlijden een actieve sportbeoefening in de weg staan of juist de gezondheid positief beïnvloeden. Feit is dat er nu nog te weinig risicoatleten correct als hoog risico op plotse dood worden geïdentificeerd.

De oorzaak van plotse hartdood bij jonge mensen is complex maar tijdens het ESC Congress 2013 komen er meer inzichten in welke structurele afwijkingen van het hart, waaronder hart- en vaatziekten en de afwijkingen aan hartspier en aangeboren afwijkingen een rol spelen. Andere oorzaken zijn ontstekingen van de hartspier, die veroorzaakt kunnen worden door virussen en andere ziekten en soms wordt de plotse hartdood veroorzaakt door een stompe klap op de borst – van bv. een honkbal of hockey puck.

Rode vlag voor coaches en ouders
Niet alle sterfgevallen komen zonder waarschuwing. Er moet meer inzicht komen welke klachten of rode vlaggen ouders, coaches en anderen  moeten letten omdat die het signaal zijn van een hoog risico op plotse hartdood. Twee symptomen die minder bekend zijn, is onverklaarbaar flauwvallen en familiegeschiedenis van plotselinge hartdood.
Bepaalde vormen van plotselinge dood bij jonge mensen zijn te voorkomen.  Als je een risico op plotselinge hartdood hebt,  overleg dan met uw arts op welk niveau uw lichamelijke activiteit gezond is en of u kunt deelnemen aan sport of lichaamsbeweging.

Redactie Medicalfacts/ Janine Budding

https://www.medicalfacts.nl

Ik heb mij gespecialiseerd in interactief nieuws voor zorgverleners, zodat zorgverleners elke dag weer op de hoogte zijn van het nieuws wat voor hen relevant kan zijn. Zowel lekennieuws als nieuws specifiek voor zorgverleners en voorschrijvers. Social Media, Womens Health, Patient advocacy, patient empowerment, personalized medicine & Zorg 2.0 en het sociaal domein zijn voor mij speerpunten om extra aandacht aan te besteden.

Ik studeerde fysiotherapie en Health Care bedrijfskunde. Daarnaast ben ik geregistreerd Onafhankelijk cliëntondersteuner en mantelzorgmakelaar. Ik heb veel ervaring in diverse functies in de zorg, het sociaal domein en medische-, farmaceutische industrie, nationaal en internationaal. En heb brede medische kennis van de meeste specialismen in de zorg. En van de zorgwetten waaruit de zorg wordt geregeld en gefinancierd. Ik ga jaarlijks naar de meeste toonaangevende medisch congressen in Europa en Amerika om mijn kennis up-to-date te houden en bij te blijven op de laatste ontwikkelingen en innovaties. Momenteel ben doe ik een Master toegepaste psychologie.

De berichten van mij op deze weblog vormen geen afspiegeling van strategie, beleid of richting van een werkgever noch zijn het werkzaamheden van of voor een opdrachtgever of werkgever.