Screening dikke mensen werkt
Array
Het is effectiever dikke mensen te screenen op risicofactoren voor hart- en vaatziekten dan de algemene bevolking te screenen op diabetes. Door gerichte screening en behandeling krijgen uiteindelijk minder mensen diabetes of hart- en vaakziekten, zo ontdekte een groep Utrechtse onderzoekers. Huisartsen kunnen de screening bovendien gemakkelijk zelf uitvoeren. Vakblad Huisarts en Wetenschap publiceert het onderzoek in het aprilnummer.
In 2004 adviseerde de Gezondheidsraad gerichte screening op cardiovasculaire risicofactoren onder dikke mensen in plaats van screening onder de algemene bevolking op diabetes type 2. Daarop nodigde een groep Utrechtse huisartsen-onderzoekers 11.862 ogenschijnlijk gezonde mensen uit voor screening op het metabool syndroom (een cluster risicofactoren). Zij waren tussen de 20 en 70 jaar oud en hadden nog geen diabetes, hoge bloeddruk of hart- en vaatziekten. De deelnemers werd gevraagd thuis hun buikomvang te meten. Mensen die wilden meewerken èn een te grote buikomvang hadden gemeten werden uitgenodigd voor nader onderzoek. Zo werd vastgesteld of zij leden aan het metabool syndroom. Bijna driekwart van de mensen bij wie de screening een metabool syndroom aantoonde, nam uit zichzelf contact op met de huisartsenpraktijk. Met deze patiënten werd de uitkomst besproken en zij werden behandeld volgens de bestaande richtlijnen van het Nederlandse Huisartsen Genootschap. Deze aanpak leidde tot meer lichamelijke activiteit en tot gewichtsverlies in het eerste jaar na screening. Bij meer dan de helft van deze mensen was er na drie jaar geen sprake meer van het metabool syndroom.
Extra werk voor huisartsen
De onderzoekers vermoeden dat een screeningsinterval van langer dan drie jaar zou kunnen volstaan. De screening en daaropvolgende zorg zijn dan goed in te bedden in de dagelijkse praktijk. Huisartsen kunnen het advies van de Gezondheidsraad dan ook opvolgen en dikke mensen gaan screenen op cardiovasculaire risicofactoren.
De onderzoekers kunnen nog geen gerichte uitspraken doen over de (kosten)effectiviteit op de langere termijn. Wel zal de screening op de korte termijn leiden tot meer werk voor huisartsen en praktijkondersteuners.
H&W is een wetenschappelijk vakblad voor huisartsen. Het blad publiceert maandelijks evidence-based artikelen voor de Nederlandse huisarts. De redactie werkt volgens een redactiestatuut dat de onafhankelijkheid van de redactie waarborgt. H&W is voor en door huisartsen. www.henw.org, rubriek Onderzoek.
Den Engelsen C, Salomé PL, Rutten GEHM. Preventie van diabetes en hart- en vaatziekten. Huisarts Wet 2014;57(4):174-8.
