Nieuwe regulator van levensduur bij de mens ontdekt

dnaEen stuk erfelijk materiaal op chromosoom 5 stuurt andere genen aan en bepaalt daarmee de kans op een lang leven. Dat schrijven onderzoekers van het LUMC, samen met een Europees onderzoeksteam, in het gerenommeerde tijdschrift Human Molecular Genetics. “Dit is een heel nieuwe hoofdschakelaar met een positieve invloed op de menselijke levensduur.”

In deze genetische ouderdomsstudie bleek een DNA-variant op chromosoom 5 significant vaker voor te komen bij 90-plussers dan bij mensen jonger dan 65 jaar. “Mensen met deze DNA-variant hebben 10 procent meer kans om minstens 90 jaar te worden,” vertelt onderzoeksleider prof. Eline Slagboom, hoogleraar Moleculaire Epidemiologie in het LUMC. De studie is wereldwijd de grootste genetische studie ooit uitgevoerd naar langlevendheid. “We hebben de unieke kans gekregen om het erfelijk materiaal van meer dan 20.000 85-plussers uit 10 Europese landen te vergelijken met ruim 75.000 jongere mensen”, aldus Slagboom.

Genetische hoofdschakelaar
Het gevonden stukje DNA codeert niet voor een eiwit, maar voor RNA dat andere genen aanstuurt. “Het is een regulator, een soort genetische hoofdschakelaar, die mogelijk tientallen andere genen aanstuurt”, aldus Slagboom. “Na APOE, een gen dat onder meer de kans op dementie vergroot, is dit de eerste regulator die we kennen met een universeel effect op de levensduur vanaf de middelbare leeftijd.” Welke genen worden beïnvloed en in welke weefsels deze regulator tot uiting komt, wordt nu verder onderzocht.

Hoge bloeddruk behandelen
Het is al bekend dat de gevonden DNA-variant samengaat met een lagere bloeddruk op middelbare leeftijd. “Ondanks dat diverse lichaamsfuncties voor overleving belangrijk zijn, lijkt de DNA-variant overleving te beïnvloeden door de bloeddruk te reguleren. Dat is een heel interessante bevinding. Het benadrukt hoe belangrijk het is om een verhoogde bloeddruk op middelbare leeftijd te vermijden. En het is goed nieuws, want een goede bloeddruk kun je relatief makkelijk bereiken door een gezonde leefstijl en medicatie”, vertelt Slagboom. “Voor iedereen een belangrijke boodschap, want de bloeddruk is maar bij 13 procent van de mensen goed ingesteld. En slechts de helft van de mensen die behandeld worden voor een hoge bloeddruk, neemt de medicijnen goed in,” aldus Slagboom.

Ageing
Ageing is een van de profileringsgebieden van het LUMC. Het LUMC-onderzoek richt zich onder andere op de erfelijke eigenschappen die ten grondslag liggen aan opmerkelijke langlevendheid. Deze studie werd verricht in het kader van het Netherlands Consortium for Healthy Ageing en het EU-project IDEAL.

Redactie Medicalfacts / Alida Budding - Hennink

Samen met mijn dochter Janine Budding verzorg ik dagelijks het online medisch nieuws voor zorgverleners, zodat zorgverleners elke dag weer op de hoogte zijn van het nieuws wat voor hen relevant is. De rol en beleving van patiënt & Healthy Ageing, zijn voor mij speerpunten om extra aandacht aan te besteden.

Ik heb jarenlang ervaring in diverse functies in thuiszorg.

Recente artikelen