Transforensische psychiatrie als antwoord op de ‘verwarde mens’
ArrayPatiënten die door hun stoornis risicovol gedrag vertonen maar waartegen geen aangifte is gedaan, krijgen bij ggz-instelling Mondriaan sinds 1 oktober dezelfde behandeling als forensische patiënten die wel in een justitieel traject zitten. Daarmee biedt de zorginstelling in Zuid-Limburg een nieuw antwoord op het maatschappelijke vraagstuk van de ‘verwarde mens’.
Mondriaan biedt deze behandeling in de nieuwe afdeling Transforensische psychiatrie. Daar krijgen patiënten die gedwongen opgenomen zijn en pre-delict gedrag vertonen, passende zorg die normaliter voorbehouden is aan patiënten met een veroordeling op zak.
Initiatiefnemer is psychiater dr. Joost à Campo: “We zien steeds vaker situaties waarin een verwarde persoon voor overlast zorgt en met geweld dreigt. Het gaat vaak om mensen met ernstige waarneming-, denk-, stemmings-, en gedragsstoornissen die daardoor een gevaar zijn voor zichzelf en/of anderen. We reageren meestal met een gedwongen opname in een psychiatrische kliniek: patiënten met de civielrechtelijke titel van een In Bewaring Stelling (IBS) of Rechtelijke Machtiging (RM) worden opgenomen in de reguliere geestelijke gezondheidszorg. De behandeling die daar wordt gegeven, sluit echter niet aan bij de pathologie van deze patiënten. Het resultaat is dat zij na enige tijd zonder geslaagde behandeling weer op straat staan. Het is dan wachten tot ze een vergrijp plegen dat tot aangifte leidt. Pas dan komt de patiënt in aanmerking voor het forensische behandelaanbod, waarmee wél resultaten worden geboekt. Deze gang van zaken legt een lacune in de zorg bloot. Wij vullen die nu met transforensische psychiatrie.”
De Transforensische afdeling beschikt over de kennis en ervaring om de impasse in de behandeling te doorbreken. Dit gebeurt in nauwe samenwerking met de patiënt en verwijzende afdeling. Met de patiënt wordt tijdens de opname intensief verkend hoe zijn of haar verstorende gedrag ontstaat, hoe het in stand wordt gehouden en hoe het te voorkomen is. De patiënt leert coping-vaardigheden – zoals agressie- en woedebeheersing – en, indien van toepassing, wordt zijn middelengebruik aangepakt. De behandeling is gericht op een verantwoorde terugkeer in de maatschappij. Het verblijf op de Transforensische afdeling duurt drie tot zes maanden waarna de reguliere behandeling hervat wordt.
Joost à Campo: “Het is in ons land nu zo dat degene die besluit wel of niet aangifte te doen, onbewust het behandelaanbod van de patiënt bepaalt. Dat is noch in het belang van de patiënt, noch in dat van de samenleving. We zijn het niet gewend een Rechtelijke Machtiging als forensisch te duiden, maar de groepen patiënten lijken wel sterk op elkaar zowel in pathologie als delictgevaar. Daarom is het verstandig een brug te slaan tussen de civiel rechtelijke en strafrechtelijke maatregelen. Het brug-concept – de transforensische psychiatrie – betekent letterlijk: ‘doorheen de gerechtelijke psychiatrie’.” aldus dr. à Campo, psychiater, zorgmanager en initiator van de Transforensische afdeling bij Mondriaan.
Ggz –instelling Mondriaan biedt in Zuid Limburg naast forensische en transforensische zorg ook basis generalistische en specialistische ggz.
Bron: Mondriaan
