Nederlands eerste feces-transplantatiebank geopend in het LUMC
ArrayVoortaan kunt u ook in Nederland ontlasting doneren. Vanaf deze maand is de Nederlandse Donor Feces Bank (NDFB) gevestigd in het Leids Universitair Medisch Centrum (LUMC). Deze fecestransplantatiebank, oftewel ‘poepbank’, biedt uitkomst bij terugkerende darminfecties. Mensen met speciale darmaandoeningen, zoals de darminfectie Clostridium difficile, krijgen namelijk ontlasting van een donor met gezonde darmflora.
Enige effectieve behandeling
De darminfectie Clostridium difficile komt relatief vaak voor – ongeveer 3000 patiënten per jaar in ziekenhuizen – en ontstaat meestal na een behandeling met antibiotica. Soms zorgt de infectie voor weinig klachten, in andere gevallen levert een infectie meer problemen op.
Bij ongeveer 5% van de patiënten komt een infectie regelmatig terug. Voor deze laatste groep is een fecestransplantatie de enige effectieve behandeling. Fecestransplantaties vinden op dit moment drie tot vier keer per maand plaats in Nederland. De verwachting is dat dit aantal snel stijgt. LUMC-prof. Ed Kuijper van de afdeling Medische Microbiologie: “De effectiviteit van de fecestransplantatie bij patiënten met een Clostridium difficile-infectie is in 2013 bewezen. Sindsdien is de behandeling opgenomen in nationale en internationale richtlijnen.”
Veilig en toegankelijk
De NDFB maakt behandeling met donorfeces makkelijker toegankelijk voor artsen en ziekenhuizen in het hele land. De ‘poepbank’ zorgt ervoor dat de feces volgens de richtlijnen gescreend en geregistreerd zijn en verzorgt het transport door heel Nederland. Liz Terveer, arts-microbioloog in opleiding en coördinator van de fecesbank: “We werken met gestandaardiseerde protocollen voor onder meer de donorscreening, het ‘opwerken’ van de feces tot een transplantatieproduct, de opslag bij -80 ?C en de uitgifte van de feces-suspensie. De arts die de feces ontvangt, kan deze veilig en direct inbrengen in de twaalfvingerige darm van de patiënt. Daarnaast bieden we training aan de artsen die de fecestransplantatie uitvoeren.” De voorbereiding van de oprichting van de NDFB duurde een jaar en was een initiatief van maag-darm-leverarts dr. Josbert Keller (MCH-Bronovo) en arts-microbioloog prof. Ed Kuijper (LUMC). Zij werkten hierin samen met de afdeling Biobanking van het LUMC.
Samenwerking
De fecesbank is het resultaat van samenwerking met het AMC, VUMC, MCH-Bronovo, het Havenziekenhuis en onderzoekers van de Universiteit van Wageningen. De samenwerkingspartners van allerlei specialismen vormen een Nationaal Team Fecestransplantatie, dat elke twee weken bijeenkomt. Op dit moment wordt de NDFB ondersteund met een subsidie van de Nederlandse organisatie voor gezondheidsonderzoek en zorginnovatie (ZonMw).
Meer toepassingen
De NDFB biedt in de toekomst ook de mogelijkheid wetenschappelijk onderzoek te doen naar verbetering van de behandeling, de optimale samenstelling van de maag-darmflora en naar de toepassing van fecestransplantaties bij andere aandoeningen zoals de ziekte van Crohn, chronische ontsteking van de dikke darm (colitis ulcerosa), de aanwezigheid van resistente bacteriën en darmklachten na een infectie
Donoren gezocht
De NDFB zoekt nog donoren die ontlasting willen afstaan voor de behandeling van patiënten. Voorwaarden zijn dat zij in de buurt van Leiden wonen en gezond zijn. Prof. Kuijper: “Ontlasting doneren is nog niet ingeburgerd, zoals bloed geven dat is. Ik denk dat het een kwestie van wennen is. Donoren bieden patiënten de kans op een laagdrempelige en veilige behandeling tegen een belastende aandoening.”
Mensen die feces willen donoren kunnen contact opnemen via [email protected].
Donoren worden uitgebreid gescreend op overdraagbare aandoeningen. Dit gebeurt met een vragenlijst, een bloedonderzoek en een fecesonderzoek.
De fecesbank komt donderdag 11 februari aan bod in het wetenschapsprogramma De Kennis van Nu op NPO2 om 19.20 uur.
Bron: LUMC
