Eerste vijftig kunstgrasvelden laten lage concentraties PAKs zien
ArrayAnalyses van onderzoeksbureau SGS in opdracht de banden- en wielenbranche; vertegenwoordigd door de VACO en Vereniging Band en Milieu: rubbergranulaat ruim binnen veiligheidsmarges. ( redactie: Let op: Dit is een “Wij van WC-eend-onderzoek”)
Onderzoeksbureau SGS heeft gisteren aan de eerste groep gemeenten en sportverenigingen de resultaten bekendgemaakt van het onderzoek naar rubbergranulaat op Nederlandse kunstgrasvelden. Op dit moment zijn de resultaten van het onderzoek op de eerste vijftig velden bekend. Daaruit blijkt dat het rubbergranulaat van deze velden ruim voldoet aan de geldende Europese wetgeving zoals vastgelegd in de REACH-verordening. De bandenbranche zelf hanteert al een tienmaal striktere norm en ook hieraan voldoen de velden. Daarnaast is vastgesteld dat het gaat om SBR-granulaat van voertuigbanden. De herkomst en leverancier hiervan is bekend en het materiaal voldoet aan de strenge Nederlandse regelgeving.
De banden- en wielenbranche, vertegenwoordigd door de VACO en Vereniging Band en Milieu, heeft SGS opdracht gegeven het rubbergranulaat te onderzoeken, naar aanleiding van de vele vragen die ontstonden over de veiligheid ervan. Daartoe lanceerde zij eind oktober de website www.SBRcheck.nu. Via deze website hebben gemeenten en verenigingen tot op heden zo’n 800 kunstgrasvelden aangemeld. SGS, een wereldwijd vooraanstaand onderzoeksbureau, zal deze velden onderzoeken op het type rubber (is er SBR-granulaat van banden gebruikt of niet?) en op het gehalte Polycyclische Aromatische Koolwaterstoffen (PAKs). Het bureau rapporteert de resultaten van de analyse zonder verdere tussenkomst van de branche aan de gemeente of sportvereniging die zich heeft opgegeven.
PAKs zijn chemische verbindingen die kunnen ontstaan bij bijvoorbeeld barbecueën en verbrandingsprocessen. Ze ontstaan ook in lage concentraties bij de productie van sommige grondstoffen voor autobanden. Overigens zitten de PAKs natuurkundig gezien ‘gevangen’ in de matrix van het autobandenrubber. Zij kunnen hieruit niet zomaar weglekken of opgenomen worden via bijvoorbeeld huidcontact. Verschillende internationale wetenschappelijke studies door overheden, universiteiten en onderzoeksinstituten hebben geconcludeerd dat de biologische beschikbaarheid van PAKs in het SBR-rubbergranulaat dat voor kunstgras wordt gebruikt zo beperkt is dat hier geen gezondheidsrisico aan is verbonden.
Maximaal 1000 mg/kg van 18 geselecteerde PAKs
Door de Europese Unie is bepaald dat rubbergranulaat een mengsel is dat maximaal 1000 mg/kg van 18 geselecteerde PAKs mag bevatten. Voor het rubbergranulaat in kunstgras hanteren de Nederlandse producenten, in samenspraak met de overheid, al sinds 2008 een niet-wettelijk vastgelegde veiligheidsnorm van maximaal 75 mg/kg voor de som van 10 door het vroegere ministerie van VROM geselecteerde PAKs.
Dr. Ulbert Hofstra, coördinator van de onderzoeken bij SGS: “Het gaat nu om vijftig velden, dus de uitkomsten hiervan vormen een eerste indicatie. We hebben de velden onderzocht op de aanwezigheid van zowel de 10 PAKs die indertijd door VROM zijn vastgesteld, als de 18 PAKs die door de Europese REACH-wetgeving zijn gereguleerd. De meting van 10 PAKs laat gehaltes van 8,7 tot 42,0 mg/kg zien, terwijl 75 mg/kg de veilige norm is. De 18 PAKs uit de REACH-verordening zijn bepaald op 12,0 tot 78,1 mg/kg, waarmee alle velden zeer ruim onder de norm van 1000 mg/kg liggen.” De variatie binnen de gevonden gehaltes komt veelal door het verschil in aanlegmoment: hoe nieuwer de banden in het granulaat, hoe lager het gevonden gehalte PAKs.
“Het is goed om te zien dat de tot nu toe onderzochte velden ruim binnen de bekende normen blijven, ook binnen de strengere norm die we onszelf al jaren geleden hebben opgelegd”, stelt Kees van Oostenrijk van Vereniging Band en Milieu. “Uit de metingen die de producenten van SBR-granulaat regelmatig uitvoeren, blijkt dat het PAK-gehalte in het rubbergranulaat van autobanden al enige jaren steeds verder afneemt. De bandenbranche doet er alles aan om met nieuwe technologische kennis het gehalte nog verder terug te brengen.”
Minister VWS: geen risico’s
De minister van VWS herhaalde afgelopen week in antwoord op Kamervragen dat het sporten op kunstgrasvelden in Nederland niet tot gezondheidsrisico’s leidt. Ook het RIVM onderschrijft deze conclusies, zo blijkt uit de brief van de minister aan de Tweede Kamer van 18 november jl. “Het RIVM heeft eerder geconcludeerd dat blootstelling aan granulaat op basis van de huidige inzichten niet tot gezondheidseffecten leidt. Bij navraag voor en na de uitzending van Zembla heeft het RIVM aangegeven bij deze conclusie te blijven”, aldus minister Schippers in haar brief aan het parlement. In opdracht van de minister voert het RIVM momenteel vervolgonderzoek uit, naar aanleiding van de ontstane onrust in de samenleving.
Aanmelden tot 1 december
De komende weken zullen de overige gemeenten en sportclubs die onderzoek hebben aangevraagd op www.sbrcheck.nu de resultaten ontvangen over hun velden. Veldeigenaren kunnen tot 1 december een aanvraag voor het onderzoek doen. Er zijn voor de aanvrager geen kosten aan verbonden.
