Holland West: aanpak antibioticaresistentie in verstedelijkt gebied
ArrayRegionale zorgnetwerken zijn een belangrijk onderdeel van de aanpak van antibioticaresistentie. Begin mei dienden alle tien regio’s hun subsidieaanvraag in. Ze zijn nu officieel van start. In Holland West is de coördinatie in handen van het Leids Universitair Medisch Centrum (LUMC), maar de kwartiermaker komt van GGD Hollands Midden. Nicolette van der Zouwe: ”Samenwerking staat centraal in de ABR-aanpak.”
De subsidie is aangevraagd, het werkplan geschreven: hoe zijn jullie concreet van start gegaan?
“Ik denk dat we daarin niet veel verschillen van andere zorgnetwerken. We zijn begonnen met het samenstellen van een stuurgroep en een regionaal coördinatieteam (RCT). Dat ging heel makkelijk, dankzij de aandacht voor antibioticaresistentie die er in onze regio al was. Een groep medische microbiologen en een groep samengesteld uit diverse disciplines hielden zich hier op eigen initiatief mee bezig. Dus toen we in mei officieel van start gingen, waren de stuurgroep en het RCT al een keer bij elkaar gekomen. Waar we ons nu vooral op concentreren is de netwerkvorming. We moeten immers in relatief korte tijd een breed netwerk opzetten. Wij hebben een convenant opgesteld en alle verpleeghuizen, ziekenhuizen, thuiszorgorganisaties, huisartsenkringen en andere gezondheidsorganisaties hierover per brief geïnformeerd. Met de bedoeling dat ze het convenant ondertekenen. In het convenant staat dat ze draagvlak voor de aanpak van antibioticaresistentie binnen hun eigen instelling creëren, kennis delen, samenwerken en beleid zoveel mogelijk afstemmen. Het zou natuurlijk mooi zijn als alle instellingen in onze regio het convenant ondertekenen, maar of dat haalbaar is? We streven naar driekwart. We zitten nu op 34 instellingen. Begin volgend jaar besteden we er opnieuw aandacht aan.”
Hoe zorgen jullie dat het niet alleen bij woorden blijft?
“We zijn druk bezig om bijeenkomsten te houden dan wel voor te bereiden. 21 juni 2017 vond een startbijeenkomst plaats. Omdat die bijeenkomst echt het begin markeerde, stonden daar vragen als ‘wat is een zorgnetwerk?’ en ‘wat gaat het netwerk doen?’ centraal. Er was bijvoorbeeld een arts-microbioloog die gegevens presenteerde over resistente bacteriën. Omdat we niet alleen maar willen zenden, hadden we ook een interactief gedeelte. We vinden het belangrijk dat mensen mee kunnen denken en hun mening kunnen geven. Alle deelnemers konden op hun telefoon enquêtevragen invullen, de antwoorden verschenen direct op het grote scherm in de zaal. Dat gaf een mooi inzicht in de standpunten van de verschillende doelgroepen. In januari 2018 organiseren we een bijeenkomst met Verenso, de vereniging van specialisten ouderengeneeskunde. Een aantal RCT-leden verzorgt dan presentaties over antibioticaresistentie in verpleeghuizen. En wat de rol van de specialist ouderengeneeskunde kan zijn in de aanpak. Ook antibiotic stewardship in verpleeghuizen is een onderwerp. En natuurlijk een peiling: in hoeverre leeft het onderwerp eigenlijk onder specialisten ouderengeneeskunde? Ook mag het landelijk puntprevalentie-onderzoek in verpleeghuizen niet ontbreken. Daarover komt iemand van het RIVM vertellen.”
Heeft de regio Holland West specifieke kenmerken die van belang zijn voor de aanpak van antibioticaresistentie?
“Wat oppervlakte betreft is onze regio niet zo groot. Het gebied komt overeen met het werkgebied van de GGD’en Haaglanden en Hollands Midden, dat omvat grofweg Den Haag, Delft, Gouda, Alphen aan den Rijn, Leiden en de Duin- en bollenstreek. Maar het is wel een sterk verstedelijkt gebied, met heel veel gezondheidsinstellingen. En dat is een risico voor de verspreiding van bijzonder resistente micro-organismen (BRMO). De mensen zitten hier nu eenmaal dichter op elkaar. Het is een drukbevolkt gebied, een deel van de Randstad.”
Wat willen jullie over anderhalf jaar in ieder geval bereikt hebben?
“Landelijk zijn dertien taken benoemd. De meeste zijn inhoudelijk, andere zijn meer gericht op afstemming. Wij willen natuurlijk al die taken en afspraken gaan halen! Maar waar het eigenlijk om gaat is dat over twee jaar in ons netwerk de instellingen betrokken zijn, dat ze meedoen. Dat dan het landelijke puntprevalentie-onderzoek is uitgevoerd en dat we een beeld hebben van de risico’s in onze regio. Op basis daarvan kunnen we dan plannen maken, zoals een beheersplan. En het geeft inzicht in waar we de verschillende doelgroepen op moeten scholen. Het is een enorme puzzel om dit allemaal voor elkaar te krijgen, maar juist die complexiteit is ook heel leuk. Kwartiermaker van een zorgnetwerk is een heel dynamische functie. Ik ben gevraagd vanwege mijn ervaring met procesbegeleiding en die komt goed van pas. Je hebt met zoveel verschillende mensen te maken: al die verschillende instellingen en domeinen, en daarbinnen de verschillende beroepsgroepen. We moet bestuurders, managers, beleidsmakers en zorgprofessionals meekrijgen. Dan moet je kunnen schaken op verschillende borden tegelijk. Daar houd ik van.”
Meer informatie
• Verslag startbijeenkomst netwerk antibioticaresistentie Holland West
• ‘Zorgnetwerk Antibioticaresistentie Holland West’ in het Epidemiologisch Bulletin (2017, nummer 3) van GGD Haaglanden
Bron: Min VWS
