
De impact van kanker reduceren door slim en veilig data combineren
ArrayTNO en IKNL samen in AI voor de oncologie
TNO en Integraal Kankercentrum Nederland (IKNL) slaan de handen ineen en gaan samenwerken op het gebied van innovatieve AI-oplossingen voor de zorg. Daarmee komen nieuwe, betere manieren beschikbaar om uit steeds grotere hoeveelheden data inzichten te genereren die helpen om de impact van kanker te reduceren. De samenwerking werd beklonken tijdens een Mind Lab. Hierin lieten experts uit beide organisaties zoals artsen, epidemiologen, data scientists en klinisch informatici via pitches en demo’s zien hoe ze elkaar kunnen versterken door multidisciplinaire samenwerking.
AI in gezondheidszorg in opkomst
Binnen de gezondheidszorg is AI sterk in opkomst. TNO en IKNL zien
dat AI ongekende mogelijkheden biedt naarmate er in de zorg steeds meer
multimodale, maar ook internationale data beschikbaar is. Beide
organisaties zetten zich er voor in dat AI op een verantwoorde manier
ingezet wordt. “AI maakt het mogelijk de behandeling voor
kankerpatiënten verregaand te personaliseren en te optimaliseren.
Hiervoor wordt data gebruikt van verschillende ziekenhuizen en
organisaties. Zo verhogen we de kansen op genezing en het voorkómen van
ziekte. Het zijn dat soort resultaten die ons motiveren om vol in te
zetten op AI in de zorg”, aldus Berry Vetjens, directeur markt bij TNO Informatie en Communicatietechnologie.
Krachten bundelen om de impact van kanker te reduceren
IKNL is een onafhankelijk kennisinstituut voor de oncologische en
palliatieve zorg, en heeft als missie de impact van kanker te reduceren.
Dat doet IKNL
op basis van inzichten uit de Nederlandse Kanker Registratie (NKR). De
NKR bevat gegevens over ziekte, zorg en uitkomsten waarmee de levensloop
van alle patiënten met kanker in Nederland in kaart wordt gebracht.
TNO
is een onafhankelijke onderzoeksorganisatie die mensen en kennis
verbindt om innovaties te creëren die het welzijn van de samenleving
duurzaam versterken. TNO beschikt over diepe kennis om data te combineren
en te analyseren zonder dat persoonlijke gegevens worden geopenbaard en
gedeeld hoeven worden. Een van de technologieën die daarvoor worden
ingezet is Secure Multiparty Computation (MPC)*. De samenwerking draagt
bij aan de doelstellingen van de Nederlandse AI Coalitie
(NL AIC) waarvan TNO is een van de founding fathers is. De NL AIC heeft
als doel de Nederlandse activiteiten in AI te stimuleren, te
ondersteunen en waar nodig te organiseren.
IKNL
kwam onlangs als eerste met een open source oplossing voor de Personal
Health Train (PHT*). Door die oplossing te combineren met de MPC van TNO
ontstaat er een nog rijker repertoire aan mogelijkheden om data veilig
te combineren ten behoeve van de ontwikkeling van AI.
Duurzaam en verantwoord gebruik van patiëntgegevens voor AI
De geavanceerde privacy-vriendelijke data- en AI-oplossingen van
TNO zijn nodig om verantwoord en duurzaam gebruik te kunnen maken van
een toenemend aantal steeds meer verspreide bronnen met
patiëntvertrouwelijke gegevens zoals de NKR. Door de handen ineen te
slaan leggen TNO en IKNL een belangrijke basis om AI algoritmes te
kunnen ontwikkelen die erop gericht zijn om het aantal patiënten met
kanker te verminderen, meer patiënten te genezen of te zorgen dat ze
langer blijven leven. Daarnaast richten de activiteiten zich op
patiënten een betere kwaliteit van leven, maatschappelijke participatie
en/of palliatieve zorg te bieden.
“Voor de
ontwikkeling van hoge kwaliteit AI toepassingen is het cruciaal om data
uit verschillende bronnen te kunnen combineren. Je wil bijvoorbeeld niet
dat er door beperkte mogelijkheden in dataselectie bias in een AI
algoritme wordt geïntroduceerd. Juist om die reden wordt er al zoveel
waarde gehecht aan het populatie-gebaseerde karakter van
kankerregistraties. Zodat elke patiënt met kanker vertegenwoordigd is.
Ongeacht bijvoorbeeld in welk ziekenhuis deze is behandeld”, zegt Xander Verbeek, hoofd innovatie IKNL.
Open source oplossingen voor maximale impact
De beide partijen werken al enkele maanden succesvol samen in de toepassing van MPC om modellen voor zogenoemde survival analyse
te kunnen trainen op basis van gevoelige data van meerdere partijen.
TNO en IKNL hebben voor 2020 de ambitie om hiervoor gezamenlijk
privacy-veilige open source software te ontwikkelen. Deze software zal
breder inzetbaar zijn voor veel meer toepassingen in de gezondheidzorg.
Op die manier komen deze nieuwe innovaties maximaal ten goede aan de
patiënt.
*Secure Multiparty Computation (MPC). MPC is een ‘gereedschapskist’ met cryptografische technieken die het mogelijk maakt dat meerdere partijen gezamenlijk aan data kunnen rekenen, alsof ze een gedeelde database hebben. Doordat de data op een cryptografische manier beschermd is, kan deze gedeeld worden zonder dat de partijen andermans data ooit kunnen inzien. De deelnemende partijen bepalen wie de uitkomst van de berekening mag inzien. Bij verantwoorde AI in de zorg zijn juist privacy-compliancy, transparantie en ethiek van groot belang. *Personal Health Train (PHT)De personal health train (PHT) is een oplossing waarmee data niet naar de analyse wordt gebracht, maar de analyse (als “treinen”) via een technische infrastructuur (“rails”) naar de verschillende databronnen (“stations”) wordt gebracht. Zo is het mogelijk om complexe algoritmes uit te voeren op data die beheerd wordt door verschillende organisaties en waarbij de privacy beschermd is. |
Bron: TNO