Samen beslissen in de spreekkamer is voor mensen met beperkte gezondheidsvaardigheden lastig

Patiënten met beperkte gezondheidsvaardigheden (36,4% van de Nederlanders) hebben vaak moeite met het deelnemen aan het proces van samen beslissen met hun zorgverlener. Hierbij bespreken arts en patiënt gezamenlijk welke behandeling het best bij de patiënt past. De verschillende opties met hun voor- en nadelen worden hierbij meegenomen, evenals de eigen voorkeuren van de patiënt. Vaak is de informatie die de arts geeft ingewikkeld. Niet iedere patiënt beschikt over voldoende kennis en de juiste vaardigheden om een actieve rol in te kunnen en durven nemen in het proces van samen beslissen.

Mensen met beperkte gezondheidsvaardigheden hebben nauwelijks ervaring met samen beslissen. Ze hebben vaak geen idee dat er iets te kiezen valt over een behandeling noch dat ze zelf een rol kunnen spelen in het keuzeproces. Meestal stellen zorgverleners een bepaalde behandeling voor en stemmen patiënten hiermee in. De informatie van zorgverleners wordt als te beknopt en te moeilijk ervaren.

Bang of onzeker om mee te beslissen

Patiënten ervaren verschillende barrières bij het samen beslissen. Ze hebben het gevoel dat er te weinig tijd is voor een gesprek over de behandeling. Daarnaast zijn veel patiënten met beperkte gezondheidsvaardigheden onzeker om mee te beslissen of bang om de zorgverlener te irriteren of een verkeerde keuze te maken. Dat mensen met beperkte gezondheidsvaardigheden minder deelnemen aan het proces van samen beslissen leidt ertoe dat ze vaker achteraf onzeker zijn of spijt hebben van de genomen beslissing.

Serieus genomen worden en meer tijd krijgen om mee te beslissen

Mensen met beperkte gezondheidsvaardigheden zouden graag meer samen met hun zorgverleners willen beslissen over een behandeling. Serieus genomen worden door zorgverleners en het nemen van voldoende ‘tijd’ zien zij hierbij als belangrijke randvoorwaarden. Dit laatste houdt in dat patiënten de tijd krijgen om over een keuze na te denken én dat zorgverleners de tijd nemen om de opties goed te bespreken. De zorgverlener moet ook meer aandacht hebben voor het geven van voldoende uitleg – in begrijpelijke taal – over de verschillende behandelopties. Verder hechten patiënten eraan om duidelijkheid te krijgen over de reden waarom soms niet aan hun voorkeur kan worden voldaan.

Keuze-ondersteunende hulpmiddelen met foto’s en illustraties hebben de voorkeur

De groep patiënten met beperkte gezondheidsvaardigheden geeft er de voorkeur aan om mondeling informatie en advies te krijgen van een zorgverlener, naast aanvullende schriftelijke informatie om thuis nog eens door te nemen. Er is daarbij een duidelijke voorkeur voor visuele hulpmiddelen (foto’s en illustraties). Het ondersteunende materiaal dat er is, moet qua vorm en inhoud worden aangepast zodat het beter aansluit bij de wensen en vaardigheden van deze groep patiënten

Het onderzoek

Voor dit onderzoek is literatuuronderzoek gedaan en zijn er focusgroepen uitgevoerd met 26 mensen met beperkte gezondheidsvaardigheden.

Bron: Nivel

Redactie Medicalfacts/ Janine Budding

https://www.medicalfacts.nl

Ik heb mij gespecialiseerd in interactief nieuws voor zorgverleners, zodat zorgverleners elke dag weer op de hoogte zijn van het nieuws wat voor hen relevant kan zijn. Zowel lekennieuws als nieuws specifiek voor zorgverleners en voorschrijvers. Social Media, Womens Health, Patient advocacy, patient empowerment, personalized medicine & Zorg 2.0 en het sociaal domein zijn voor mij speerpunten om extra aandacht aan te besteden.

Ik studeerde fysiotherapie en Health Care bedrijfskunde. Daarnaast ben ik geregistreerd Onafhankelijk cliëntondersteuner en mantelzorgmakelaar. Ik heb veel ervaring in diverse functies in de zorg, het sociaal domein en medische-, farmaceutische industrie, nationaal en internationaal. En heb brede medische kennis van de meeste specialismen in de zorg. En van de zorgwetten waaruit de zorg wordt geregeld en gefinancierd. Ik ga jaarlijks naar de meeste toonaangevende medisch congressen in Europa en Amerika om mijn kennis up-to-date te houden en bij te blijven op de laatste ontwikkelingen en innovaties. Momenteel ben doe ik een Master toegepaste psychologie.

De berichten van mij op deze weblog vormen geen afspiegeling van strategie, beleid of richting van een werkgever noch zijn het werkzaamheden van of voor een opdrachtgever of werkgever.