Standpunt CBG antidepressiva algemeen Antidepressiva zijn geregistreerd voor de behandeling van patiënten met een ernstige depressie (major depressive episodes)
ArrayHet standpunt van het College ter Beoordeling van Geneesmiddelen met betrekking tot de werkzaamheid van antidepressiva is ongewijzigd sinds de registratie van deze geneesmiddelen. Het is algemeen bekend dat in klinisch onderzoek met antidepressiva de werkzaamheid van antidepressiva in verhouding niet erg groot is, maar beter dan placebo. Het CBG let bij het beoordelen van de werking van antidepressiva zorgvuldig op het zogenaamde placebo-effect. De reden is dat patiënten die een placebo krijgen ook sterk kunnen verbeteren. Uit een eigen meta-analyse van gepubliceerde en ongepubliceerde studies met zogenaamde tricyclische antidepressiva’s bleek dat 31% van de patiënten die een placebo kregen en 46% van de patiënten die met een antidepressivum werden behandeld, een verbetering van meer dan 50% lieten zien. Ook is bekend dat de werkzaamheid van antidepressiva in een ernstige depressie beter is. De reden is dat in deze patiënten het placebo-effect niet zo hoog is, met andere woorden, mensen met een ernstige depressie herstellen van zelf minder snel.
Recent gehouden onderzoek (een meta-analyse van 47 klinische onderzoeken met verschillende nieuwe antidepressiva), gepubliceerd in PLoS Medicine (Kirsch et al)2 concludeert dat de nieuwe generatie antidepressiva (de zogenaamde SSRIs) over het algemeen een matig effect hebben. Dit effect wordt niet klinisch relevant geacht door de onderzoekers. Deze conclusie wordt door het CBG niet ondersteund. Inderdaad is het gemiddeld aantal punten verschil in de depressiescore tussen de placebo en antidepressiva gering, wat in overeenstemming is met de bevindingen in de literatuur. Het CBG vindt echter het aantal patiënten met een verbetering van meer dan 50% procent een betere maat om de klinische relevantie van een behandelingseffect in depressie te beoordelen. De conclusie van Kirsch et al dat de werkzaamheid sterker is bij patiënten met ernstige depressie ondersteunt het CBG wel. Het CBG waarschuwt patiënten niet plotseling te stoppen met het gebruik van deze antidepressiva. Bij onzekerheid of zorgen over mogelijke bijwerkingen dient altijd eerst de behandelend arts geraadpleegd te worden. Voor uitgebreide informatie over het gebruik van antidepressiva bij kinderen zie ons standpunt van 8 maart 2008 op www.cbg-meb.nl waarin verwezen wordt naar de diverse website berichten van het CBG.
1 Storosum JG, Short-term efficacy of tricyclic antidepressants revisited: a meta-analytic study, Eur Neuropsychopharmacol. 2001 Apr;11(2):173-80. 2 Kirsch I , et all, Initial severity and antidepressant benefits: a meta-analysis of data submitted to the Food and Drug Administration., PLoS Med. 2008 Feb;5(2):e45.
Bron: CBG
