Ouderenzorg uit balans door stapeling van maatregelen
ArrayZorgorganisaties maken nu afspraken over de zorginkoop voor 2015. De inkopers van zorg, zorgkantoren, gemeenten en zorgverzekeraars, lopen hierbij vooruit op het afgesproken bezuinigingsbeleid van het kabinet. Zorgorganisaties komen daarmee in financiële problemen: investeringen in opleidingen personeel en vernieuwingen in woon-zorgcentra komen stil te liggen; er gaan meer banen verloren dan voorzien en de kwaliteit van zorg staat onder druk. ActiZ trok aan de bel en is nu in gesprek met VWS en zorgkantoren.
In afspraken met onder andere het ministerie van VWS en de zorgverzekeraars in het voorjaar 2013 (Zorgakkoord) en voorjaar 2014, is afgesproken dat de transitie in de langdurige zorg een zachte landig zou krijgen: de bezuinigingen en de stelselwijziging zouden gefaseerd verlopen. Zorgorganisaties zouden tijd hebben om benodigde wijzigingen door te voeren in hun strategie en beleid. Van die zachte landing is geen sprake meer: door de stapeling van kortingen van de zorginkopers bovenop de afgesproken maatregelen, raakt het toch al wankel evenwicht tussen inkoop van zorg en zorgverlening ernstig verstoord.
Hoge kortingen
De stapeling ontstaat doordat voor het jaar 2015 forse kortingen op aantal zorgplaatsen en -tarief worden doorgevoerd. Dat constateert ActiZ op basis van de inkoopdocumenten van de zorgkantoren, –verzekeraars en gemeenten en door signalen van zorgorganisaties. De kortingen zijn veel hoger dan is overeengekomen in de Akkoorden. Zo zouden bezuinigingen in de AWBZ-zorg pas in 2017 ingaan terwijl de zorgkantoren al in 2015 willen korten. Tegelijkertijd voeren de zorgverzekeraars in de Zorgverzekeringswet (Zvw) scherpe tariefskortingen door om hun eigen onzekerheden op te vangen.
Uit balans
ActiZ deed in augustus 2014 de peiling onder haar leden om te onderzoeken welke gevolgen de stapeling van maatregelen en kortingen hebben. Zorgorganisaties geven aan extra mensen te moeten ontslaan en versneld locaties te moeten sluiten. Faillissementen worden niet uitgesloten. Daarnaast geven zij aan dat zij cliënten zoveel minder uren zorg kunnen leveren dat daarmee ook de kwaliteit van zorg onder druk komt te staan.
De veranderingen gaan door de stapeling zo snel dat de transitieopgave voor de langdurige zorg onhaalbaar wordt. Zorgorganisaties kunnen niet voldoende snel meer met oplossingen komen om samen met cliënten afspraken te maken over kwalitatief goede zorg; om noodzakelijke verhuizingen goed te begeleiden; en om zorgmedewerkers bij- en om te scholen of te begeleiden naar ander werk.
Oplossingen in gedrang
Om onnodige leegstand en sluiting van verzorgingshuizen te voorkomen, moeten zorgorganisaties nieuwe bestemmingen vinden voor hun vastgoed en daarover afspraken maken met financiers, gemeenten, woningcorporaties, cliëntenorganisaties en andere stakeholders. Daarvoor hebben zij tijd nodig. Daarnaast leiden bezuinigingen binnen de Wmo tot banenverlies. Om dit banenverlies te beperken, is onder andere het sectorplan zorg ingediend samen met werknemersorganisaties en VGN en GGZ Nederland en is het plan voor de dienstencheques ontwikkeld. De uitvoering van deze plannen vergt ook tijd. De vraag is of die tijd voldoende gemaakt en genomen kan worden.
ActiZ is deze week in gesprek met het ministerie van VWS en de zorgkantoren over deze problematiek.
Bron: ActiZ