Jaarverslaganalyse: Liquiditeit ziekenhuizen kwetsbaar

Ziekenhuizen versterken financiële positie met oog op grotere exploitatierisico’s
De meeste ziekenhuizen zijn er vorig jaar in geslaagd hun financiële positie te versterken. Over de hele linie laten ziekenhuizen betere resultaten zien. Zo stegen de resultaten in 2013 naar 2,6 procent, een behoorlijke stijging ten opzichte van de 1,8 procent in 2012. Dankzij de positieve resultaten is de vermogenspositie in 2013 verbeterd met bijna twee procent tot 21,0 procent in 2013. Ook de liquiditeit, de mate waarin aan de betalingsverplichtingen op korte termijn kan worden voldaan, is in achterliggend jaar iets verbeterd. Toch hebben nog veel ziekenhuizen een liquiditeitsratio lager dan de norm en blijken ziekenhuizen kwetsbaar. Dit blijkt uit een eerste analyse, de jaarlijkse thermometer van de zorg, door Intrakoop, de inkoopcoöperatie van de zorg, en Verstegen accountants en adviseurs. De cijfers zijn gebaseerd op de jaarcijfers van ruim de helft van de ziekenhuizen (51) die beschikbaar zijn via DigiMV.

De ziekenhuissector heeft de achterliggende jaren sterk gefocust op versterking van de vermogenspositie om voldoende weerstand te hebben voor de toenemende exploitatierisico’s. Dit heeft ertoe geleid dat de ziekenhuissector over het geheel genomen een gezonde financiële uitgangspositie heeft. Slechts 4 van de onderzochte ziekenhuizen hebben een weerstandsvermogen lager dan de gangbare norm van 15 procent. Ook de liquiditeit is verbeterd van 1,1 in 2012 naar 1,2 in 2013. Toch hebben 16 van de 51 ziekenhuizen een liquiditeitsratio lager dan de wenselijke 1,0. Frank Kaptein, bestuurder Intrakoop: “We verwachten dat de ziekenhuizen die nog moeten deponeren slechtere cijfers hebben. Ziekenhuizen zijn in dit opzicht dus kwetsbaar. Dat sluit ook aan bij het recente onderzoek onder HEAD’s waarbij bijna een derde van de ziekenhuizen aangeeft in 2015 liquiditeitsproblemen te verwachten.”

De resultaten van de 51 ziekenhuizen zijn in 2013 positief beïnvloed door de zogenaamde transitievergoeding, de compensatie die ziekenhuizen ontvingen om de risico’s te ondervangen die verband houden met de overgang naar volledige prestatiebekostiging. In 2013 bedroeg deze vergoeding € 245 miljoen (2012: € 192 miljoen). Vanaf 2014 ontvangen de ziekenhuizen deze vergoeding niet meer en lopen ze het volledige risico over de opbrengsten.

Hogere behandelkosten patiënt
De totale bedrijfslasten van de onderzochte ziekenhuizen stijgen in 2013 met 3 procent bij een toename van de bedrijfsopbrengsten met 4,1 procent. Het zijn in 2013 vooral de zogeheten patiëntgebonden kosten die met 7,6 procent aanzienlijk sterker stijgen dan de bedrijfsopbrengsten (4,1 procent). Binnen de inkoopuitgaven vormen deze kosten met veertig procent het grootste aandeel. Tegelijkertijd is een daling zichtbaar in het aantal klinische verpleegdagen met min 6,3 procent. De stijging van de patiëntkosten lijkt vooral het gevolg te zijn van hogere klinische behandelkosten per patiënt en de toename van het aantal poliklinische bezoeken. Uit aanvullende grootboekanalyses uitgevoerd door Intrakoop, blijkt dat bijna 40 procent van alle patiëntgebonden kosten voor rekening komt van medicijnen (inclusief bestralingsmiddelen en dialysebenodigdheden). De stijging van de kosten voor dure geneesmiddelen en de maatregelen waarbij extramurale geneesmiddelen worden overgeheveld vanuit het geneesmiddelenvergoedingssysteem (GVS) naar de ziekenhuiszorg vormen een mogelijke verklaring voor de toegenomen patiëntgebonden kosten.

Grootste investeringen in bedrijfsgebouwen en terreinen
Bij de onderzochte ziekenhuizen vormen de investeringen in bedrijfsgebouwen en terreinen met 846 miljoen euro de grootste investeringscategorie. Deze investeringen beslaan zo’n 60 procent van de totale investeringen in 2013 en stijgen met 26,5 procent. Het lijkt erop dat in 2013 een groot aantal bouwprojecten is afgerond.

Geringe ontwikkelingen in personeelskosten
Bij de personele ontwikkelingen valt op dat in de onderzochte ziekenhuizen het totale aantal formatieplaatsen met 2,8 procent is afgenomen. De lonen en salarissen laten in 2013 een gematigde stijging zien. Met een stijging van een half procent ligt de toename nog onder het niveau van de loonsverhoging in de CAO Ziekenhuizen, mogelijk als gevolg van de lichte afname van het aantal fte dat in de sector werkzaam is. Verder valt op dat het aantal personeelsleden niet in loondienst, de zogeheten flexibele schil, slechts vier procent van het totaal is: een relatief laag cijfer in vergelijking met andere zorgsectoren.

Het volledige rapport “Jaarverslagenanalyse 2013 sectorrapport ziekenhuizen” kunt u downloaden op www.intrakoop.nl.

Bron: Intrakoop & Verstegen accountants en adviseurs

Redactie Medicalfacts/ Janine Budding

https://www.medicalfacts.nl

Ik heb mij gespecialiseerd in interactief nieuws voor zorgverleners, zodat zorgverleners elke dag weer op de hoogte zijn van het nieuws wat voor hen relevant kan zijn. Zowel lekennieuws als nieuws specifiek voor zorgverleners en voorschrijvers. Social Media, Womens Health, Patient advocacy, patient empowerment, personalized medicine & Zorg 2.0 en het sociaal domein zijn voor mij speerpunten om extra aandacht aan te besteden.

Ik studeerde fysiotherapie en Health Care bedrijfskunde. Daarnaast ben ik geregistreerd Onafhankelijk cliëntondersteuner en mantelzorgmakelaar. Ik heb veel ervaring in diverse functies in de zorg, het sociaal domein en medische-, farmaceutische industrie, nationaal en internationaal. En heb brede medische kennis van de meeste specialismen in de zorg. En van de zorgwetten waaruit de zorg wordt geregeld en gefinancierd. Ik ga jaarlijks naar de meeste toonaangevende medisch congressen in Europa en Amerika om mijn kennis up-to-date te houden en bij te blijven op de laatste ontwikkelingen en innovaties. Momenteel ben doe ik een Master toegepaste psychologie.

De berichten van mij op deze weblog vormen geen afspiegeling van strategie, beleid of richting van een werkgever noch zijn het werkzaamheden van of voor een opdrachtgever of werkgever.