Mantelzorg voor dementiepatiënten onverminderd zwaar
ArrayBijna 1 op de 5 mantelzorgers overbelast
Alzheimer Nederland presenteert vandaag een groot onderzoek over mantelzorg voor dementiepatienten. Bijna alle mantelzorgers (98%) hebben diverse problemen bij de zorg. 18% is dusdanig overbelast, dat het risico’s oplevert voor de gezondheid van zowel de mantelzorger als de patient. De cijfers zijn afkomstig van een NIVEL onderzoek dat in samenwerking met Alzheimer Nederland werd uitgevoerd. Het onderzoek volgt op een peiling uit 2006. Alzheimer Nederland vindt de cijfers zorgwekkend. De problematiek is de afgelopen jaren nauwelijks veranderd. Bovendien zetten de nieuwe bezuinigingen in de AWBZ de mantelzorg nog meer onder druk. Mantelzorgers zijn bijzonder belangrijk. Twee derde van de 230.000 mensen met dementie woont thuis en is afhankelijk van de zorg door mantelzorgers. Uit het onderzoek blijkt dat de mantelzorgers vooral behoefte hebben aan meer informatie en advies.
problemen van mantelzorgers
Alzheimer Nederland inventariseerde met een door het NIVEL ontwikkelde vragenlijst de wensen en knelpunten van 1526 mantelzorgers van mensen met dementie. Het blijkt dat mantelzorgers vooral problemen ondervinden door:
- allerlei gedrags- en stemmingsproblemen van de patient, zoals boosheid, achterdocht, tegendraads zijn, ontremming en lusteloosheid
- overbelasting door de 24-uurs zorg die iemand met dementie nodig heeft
- weerstand tegen opname, waardoor opname wordt uitgesteld.
“De problematiek is schrijnend” zegt Gea Broekema, algemeen directeur van Alzheimer Nederland. “Uit het onderzoek blijkt dat mensen ondanks de problemen uit liefde en genegenheid de zorg op zich nemen.” Maar dit pakt vaak slecht uit. “Mensen blijven voor hun geliefde zorgen, ook als het punt bereikt wordt dat dit gezondheidsrisico’s oplevert. Niet alleen voor henzelf, maar ook voor de patient, als de mantelzorger door de overbelasting de zorg niet meer goed kan uitvoeren.”
zorgen voor de toekomst
Vanaf 1 januari 2009 kunnen mensen met beginnende dementie en hun mantelzorgers geen beroep meer doen op ondersteunende begeleiding vanuit de Algemene Wet Bijzondere Ziektekosten (AWBZ). Dit gemis aan hulp baart Alzheimer Nederland veel zorgen. Broekema: “Een groot deel van de problemen waar mantelzorgers mee kampen, spelen in het begin van de ziekte.” Uit het onderzoek blijkt dat tweederde van de mantelzorgers ook in het begin van de ziekte extra professionele ondersteuning wil.
werken aan oplossingen
Alzheimer Nederland heeft de afgelopen jaren verschillende initiatieven ontwikkeld om de belasting van mantelzorgers te verminderen.
- Alzheimer Nederland heeft zich hard gemaakt voor de invoering van een vaste begeleider (casemanager) voor alle mensen met dementie en hun naasten vanaf de diagnose tot het overlijden. Mede door deze inspanningen voert het Ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport sinds afgelopen jaar een stimuleringsbeleid uit om op grotere schaal casemanagement in te voeren. Het is echter nog te vroeg om de effecten van het stimuleringsbeleid te meten. Alzheimer Nederland zal de ontwikkeling van casemanagement nauwlettend volgen en waar nodig voor aanvullende maatregelen pleiten.
- Alzheimer Nederland blijft haar advies- en informatiefunctie uitbreiden. De afgelopen jaren is bijvoorbeeld het aantal Alzheimer Cafés uitgebreid tot ruim 160 en is een voorlichtingsprogramma voor migranten gestart. Verder wordt het voorlichtingsaanbod uitgebreid met voorlichtingsmateriaal met praktische tips over omgaan met dementie.
- Alzheimer Nederland inventariseert op regionaal niveau de wensen en problemen van mantelzorgers en werkt in het zogenaamde ‘Programma Ketenzorg Dementie’ met lokale zorgaanbieders en zorgverzekeraars aan oplossingen.
Bron: Alzheimer Nederland