Eerder nierschade herkennen na behandeling van kinderkanker

Steeds meer kinderen met kanker overleven de ziekte. Goed nieuws, maar daardoor treden op latere leeftijd vaker gezondheidsproblemen op als gevolg van de behandeling. Onder andere de nieren kunnen te lijden hebben onder chemotherapie. Daarom deed Hester Blufpand bij VUmc onderzoek naar de beste manieren om de nierfunctie bij deze kinderen te bepalen. Zij ontdekte dat de methodes die behandelend artsen nu gebruiken niet altijd voldoen. Daarnaast variëren de adviezen voor het bepalen van de nierfunctie binnen de behandelprotocollen. “Dat is niet gewenst, want daardoor kunnen artsen een achteruitgang van de nierfunctie missen, zodat ze niet tijdig kunnen anticiperen.” Blufpand promoveert 21 januari bij VUmc.

De afgelopen decennia is de overleving van kinderen met kanker enorm toegenomen. De keerzijde hiervan is dat de kinderen later kunnen worden geconfronteerd met verschillende gezondheidsproblemen als gevolg van de behandeling op kinderleeftijd. Nierschade is daarbij een belangrijk en vaak voorkomend gezondheidsprobleem.“Als artsen deze behandelingsgerelateerde nierschade tijdig kunnen herkennen, dan kunnen ze een intensieve behandeling starten om verdere achteruitgang van de nierfunctie te voorkomen”, aldus Hester Blufpand, kinderarts in opleiding aan VUmc en epidemioloog.

Nierschade herkennen
Om nierschade te herkennen (en een vroege interventie mogelijk te maken), moet de nierfunctie bij kinderen met kanker wel op de juiste wijze bepaald worden. Dit is vooral van belang bij kinderen die chemotherapie krijgen toegediend die de nierfunctie kan aantasten. “Het venijn van chemotherapieën als carboplatine, waar het in mijn proefschrift over gaat, is dat het uitgescheiden wordt door de nieren, maar het de nieren ook schade kan berokkenen. Dit vergt nog nauwkeuriger monitoren van de nierfunctie.”

Blufpand komt in haar promotieonderzoek tot verschillende conclusies:

1. De lichaamseigen stof creatinine, die momenteel gebruikt wordt om de nierfunctie te meten, blijkt niet zo geschikt voor kinderen met kanker. “Deze stof is afhankelijk van de spiermassa, iets dat bij kinderen met kanker nou juist verminderd is. Veel beter kan gebruik worden gemaakt van een andere lichaamseigen stof: cystatine C.
2. De behandelprotocollen die momenteel gebruikt worden bij kinderen met kanker geven tegenstrijdige adviezen over het meten van de nierfunctie en het aanpassen van chemotherapie bij een verminderde nierfunctie. In sommige gevallen zijn deze adviezen zelfs niet helemaal juist. Blufpand: ” Hierdoor kunnen we een (subtiele) achteruitgang van de nierfunctie missen, met als gevolg dat we niet tijdig kunnen anticiperen. Ik pleit voor gestandaardiseerde (inter)nationale afspraken over het meten van de nierfunctie (en het aanpassen van doseringen bij verminderde nierfunctie) die gebaseerd zijn op gedegen wetenschappelijk onderzoek.”
3. Voor het correct doseren van de chemotherapie carboplatine moet er rekening gehouden worden met de nierfunctie. Het nalaten hiervan leidt tot onvoorspelbare en onnauwkeurige blootstelling aan dit medicijn (te veel of te weinig). “Je loopt dus het risico op onderbehandeling, maar het tegengestelde kan ook: een kans op bijwerkingen.” Ook voor het doseren van carboplatine kan de nierfunctie het beste gemeten worden door gebruik te maken van cystatine C.

“Met het doorvoeren van deze verbeteringen kunnen verdere achteruitgang van de nierfunctie en de daaruit voorkomende gezondheidsproblemen op latere leeftijd wellicht voorkomen worden in deze toch al kwetsbare groep personen.”

Verminderen nierproblemen ten gevolg van kinderkanker
De aandacht voor het verminderen van gezondheidsproblemen ten gevolge van kinderkanker en met name de behandeling ervan krijgt steeds meer aandacht. Recent zijn er (inter)nationale richtlijnen verschenen over de zorg voor overlevenden. In Nederland is hiervoor een systematische structuur opgezet die uniek is in de wereld.

Het proefschrift is te downloaden op de website VU-DARE.

Bron: VUmc

Redactie Medicalfacts/ Janine Budding

https://www.medicalfacts.nl

Ik heb mij gespecialiseerd in interactief nieuws voor zorgverleners, zodat zorgverleners elke dag weer op de hoogte zijn van het nieuws wat voor hen relevant kan zijn. Zowel lekennieuws als nieuws specifiek voor zorgverleners en voorschrijvers. Social Media, Womens Health, Patient advocacy, patient empowerment, personalized medicine & Zorg 2.0 en het sociaal domein zijn voor mij speerpunten om extra aandacht aan te besteden.

Ik studeerde fysiotherapie en Health Care bedrijfskunde. Daarnaast ben ik geregistreerd Onafhankelijk cliëntondersteuner en mantelzorgmakelaar. Ik heb veel ervaring in diverse functies in de zorg, het sociaal domein en medische-, farmaceutische industrie, nationaal en internationaal. En heb brede medische kennis van de meeste specialismen in de zorg. En van de zorgwetten waaruit de zorg wordt geregeld en gefinancierd. Ik ga jaarlijks naar de meeste toonaangevende medisch congressen in Europa en Amerika om mijn kennis up-to-date te houden en bij te blijven op de laatste ontwikkelingen en innovaties. Momenteel ben doe ik een Master toegepaste psychologie.

De berichten van mij op deze weblog vormen geen afspiegeling van strategie, beleid of richting van een werkgever noch zijn het werkzaamheden van of voor een opdrachtgever of werkgever.