Een intelligente prothese is nog geen natuurlijke prothese

Een beenprothese mag dan steeds beter in staat zijn zich aan te passen aan omstandigheden,
een ‘normaal been’ wordt pas benaderd als de prothese op een natuurlijke wijze is aan te sturen door het lichaam. Technologie helpt daarbij in toenemende mate: in de toekomst is bijvoorbeeld veel te verwachten van neuroprothesen en zelfs brain-computer interfacing. Dit stelt revalidatiearts prof. Hans Rietman in zijn intreerede als hoogleraar Revalidatiegeneeskunde en Technologie aan de Universiteit Twente. Rietman, die per 1 juni ook benoemd is tot wetenschappelijk directeur van Roessingh Research and Development in Enschede, houdt zijn rede op 31 mei.

‘Weer leren lopen’ betekent voor veel patiënten ‘weer participeren’, en ze zijn dan ook bereid daarin veel te investeren. Rietman gaat in zijn rede in op dit leerproces bij amputatiepatiënten. De technologische hulpmiddelen worden steeds geavanceerder, schetst hij: zo zijn er al microprocessorgestuurde kunstknieën en bestaan er al kunstvoeten die in staat zijn energie op te slaan. Toch zijn dit vooral vormen van ‘compensatie’ voor het verlies van de ledemaat. Het succes ervan valt of staat met de mogelijkheid tot motorisch (her)leren en de adaptieve mogelijkheden die de patiënt heeft. En ook bij dat leerproces kan technologie in toenemende mate helpen, bijvoorbeeld met Virtual Reality en robots die de patiënt helpen bij de training. Met het toenemende beroep op dit type zorg wordt het steeds belangrijker om niet alleen maar
afhankelijk te zijn van 1-op-1 patiënt-therapeut oefeningen. Virtual Reality heeft daarnaast het voordeel dat ook situaties getraind kunnen worden die zich in de veilige klinische omgeving normaal gesproken niet voordoen.

Energie opslaan
Een prothese nog lang niet vergelijkbaar met een normaal functionerend been. De patiënt moet in staat zijn te adapteren aan het gebruik van de prothese, bijvoorbeeld door spiergroepen van het niet aangedane been intensiever te gebruiken. Lopen kan dan nog steeds onevenredig veel energie kosten. Het probleem van energieopslag en energieoverdracht tussen de gewrichten is in prothesen nog lang niet opgelost; in onze gewone loopbeweging doen we dat automatisch. Maar bovenal heeft de patiënt niet het gevoel dat hij of zij de prothese zelf stuurt; die is niet geïntegreerd met diens neurale stelsel en geeft ook geen gevoelsprikkels terug.

Brain-computer koppeling
Op dat gebied is nog veel te winnen, stelt Rietman. In onderzoek van de UT en Roessingh Research and Development wordt bijvoorbeeld nu onderzoek gedaan naar de koppeling van de prothese met de fysiologisch motorsturing van het lichaam. Rietman verwacht daar veel van neurale prothesen, die uitgevallen functies van het zenuwstelsel vervangen. ‘Dankzij de snelle technische ontwikkelingen in de micro- en nanotechnologie gaan intraneurale stimulatie en selectievere aansturing tot de mogelijkheden behoren.’ Nog een stap verder is brain-computer interfacing. Nu al kan een patiënt met een hoge dwarslaesie -nog in een experimentele setting- een cursor op een computerscherm besturen door louter hersengymnastiek. In de toekomst zou sensorische informatie (gevoel) direct naar de corresponderende hersenschorsgebieden gekoppeld kunnen worden. Daarnaar wordt onderzoek gedaan in het BrainGain consortium waarin ook de UT participeert en dat recent een Smart Mix-subsidie mocht ontvangen. Tot slot noemt Rietman de groeiende rol van zorg op afstand -Telemedicine.

Redactie Medicalfacts/ Janine Budding

https://www.medicalfacts.nl

Ik heb mij gespecialiseerd in interactief nieuws voor zorgverleners, zodat zorgverleners elke dag weer op de hoogte zijn van het nieuws wat voor hen relevant kan zijn. Zowel lekennieuws als nieuws specifiek voor zorgverleners en voorschrijvers. Social Media, Womens Health, Patient advocacy, patient empowerment, personalized medicine & Zorg 2.0 en het sociaal domein zijn voor mij speerpunten om extra aandacht aan te besteden.

Ik studeerde fysiotherapie en Health Care bedrijfskunde. Daarnaast ben ik geregistreerd Onafhankelijk cliëntondersteuner en mantelzorgmakelaar. Ik heb veel ervaring in diverse functies in de zorg, het sociaal domein en medische-, farmaceutische industrie, nationaal en internationaal. En heb brede medische kennis van de meeste specialismen in de zorg. En van de zorgwetten waaruit de zorg wordt geregeld en gefinancierd. Ik ga jaarlijks naar de meeste toonaangevende medisch congressen in Europa en Amerika om mijn kennis up-to-date te houden en bij te blijven op de laatste ontwikkelingen en innovaties. Momenteel ben doe ik een Master toegepaste psychologie.

De berichten van mij op deze weblog vormen geen afspiegeling van strategie, beleid of richting van een werkgever noch zijn het werkzaamheden van of voor een opdrachtgever of werkgever.