14.000 Friezen afhankelijk van slaappil

Array

In Friesland gebruiken 14.000 mensen hun slaapmiddel langer dan een maand. Dat maakt ze een chronische gebruiker, en dat betekent in de praktijk dat ze niet meer zonder kunnen. Dat brengt grote risico’s met zich mee. Zorgverzekeraar De Friesland begint een campagne om mensen op hun afhankelijkheid te wijzen.

Een slaapmiddel als diazepam of normison biedt vaak uitkomst bij slaapproblemen, maar dat effect is maar tijdelijk. Na twee weken slikken zijn de ‘benzo’s’ al niet meer effectief, en hebben ze alleen nog maar nadelige effecten. Ze werken bijvoorbeeld verslavend, stelt De Friesland.
Het is voor velen dan ook erg moeilijk om met de pillen te stoppen, ook al dragen ze niet meer bij aan een goede nachtrust. Verder verminderen ze de alertheid, verslappen ze de spieren en gaat het geheugen van de chronische gebruiker achteruit. Uit onderzoek is gebleken dat bij bijna een op de tien verkeersongelukken benzodiazepine in het spel was. Vaak omdat de gebruiker in de ochtend achter het stuur is gekropen, terwijl de werkzame stof nog altijd in de bloedbaan circuleert. Bij nachtelijke valpartijen die tot een gebroken heup leiden, is het percentage waarbij slaapmiddelen een rol speelt, nog hoger.
Zo’n 42.000 Friezen slikken de pillen korter dan een maand. Die zijn in de regel nog niet afhankelijk van de stof, maar de andere nadelen gelden voor hen evengoed.
Per 1 januari worden slaapmiddelen met benzodiazepine niet meer vergoed. Dat vormt de aanleiding voor De Friesland om met een voorlichtingscampagne over de risico’s van het middel te beginnen. De benzo’s blijven wel in het pakket voor mensen die ze gebruiken bij epilepsie, als behandeling van angststoornissen en psychiatrische problemen en als palliatieve sedatie.
Zorgverzekeraar De Friesland begint met een campagne om op de gevaren te wijzen
Slaappillen gevaarlijker dan de slikker denkt
Erik Betten
Leeuwarden – Ze heten Diazepam, Normison, Seresta of Stilnoct. De huisarts schrijft ze voor als iemand moeite heeft om in slaap te komen, en vaak bieden ze ook meteen verlichting. Toen deze benzodiazepines in de jaren zestig de heftige slaapmiddelen van die tijd vervingen, werden ze omarmd. Inmiddels weten we dat er ook een keerzijde zit aan het succes van deze pilletjes.
Ze zijn verslavend, en blijven zo lang in de bloedbaan circuleren dat ze ook nog kalmerend werken als iemand de volgende ochtend bijvoorbeeld weer achter het stuur kruipt. Het is aangetoond dat een op de elf verkeersongelukken te maken heeft met het slikken van slaapmiddelen. Onschuldig zijn de ‘benzo’s’ dan ook niet.
Nu per 1 januari de slaappil uit het pakket gaat, wil Zorgverzekeraar De Friesland gaat klanten die niet meer zonder hun slaappil kunnen, helpen om daarmee te stoppen. Niet vanwege het tientje in de maand dat die klanten straks zelf moeten betalen, maar vanwege de risico’s van het middel, stelt Sandra Offeringa, adviserend arts bij De Friesland. ,,De benzo’s zijn altijd bedoeld geweest voor kortdurend gebruik. Na twee weken hebben ze eigenlijk geen effect meer als slaapmiddel.” Toch blijken artsen ze voor langere periodes voor te schrijven met dat doel.
Dat is niet alleen zinloos, maar ook riskant, betoogt Offeringa. Het is een landelijk probleem, want er worden per jaar 12 miljoen recepten voor benzo’s in Nederland uitgeschreven, voor in totaal 2 miljoen gebruikers. Van die groep worden ieder jaar 50.000 chronisch gebruiker, een vriendelijke manier om te zeggen dat ze verslaafd raken aan de pillen.
Opmerkelijk is wel dat Noord-Nederland eruit springt in een landelijke vergelijking van overbehandeling. Hoe dat komt, is Offeringa een raadsel.
,,Wel is duidelijk hoe mensen hier aan hun slaapmiddel komen. In vrijwel alle gevallen schrijft de huisarts ze voor. Daarom richten wij ons in onze campagne nu zowel op de voorschrijvende huisarts, als op de klant. We wijzen op de risico’s in een folder en op andere manieren. Wie wil stoppen of afbouwen, krijgt ondersteuning.”
Volgens Offeringa wordt er te snel een recept uitgeschreven, waar een betere slaapaanpak minstens zo goed zal helpen. ,,Het is voor ieder mens verschillend, maar bepaalde vuistregels gelden voor iedereen. Elke dag op tijd naar bed, overdag niet slapen maar actief zijn, maar bijvoorbeeld ook een warm bad nemen, 1,5 uur voor het naar bed gaan.” Verder is een goede kamertemperatuur van belang. ,,We hebben het vaak over oudere mensen. Die kunnen ’s nachts wakker worden omdat het te koud is geworden in de kamer. Een elektrische deken kan een uitkomst zijn om door te slapen.”

Proef

De afgelopen jaren is er in Kollum een proef gehouden door apotheker Leendert Heeres en Anke Joustra, de praktijkondersteuner van huisarts Broekema. Zij hebben geprobeerd om het gebruik van benzodiazepines in Kollum en omgeving de afgelopen tijd terug te dringen. Ze richtten zich daarbij zowel op de vaste gebruikers, als op de mensen die het middel voor het eerst voorgeschreven kregen.
Als eerste ging er een brief de deur uit naar een groep patienten van de huisarts die langer dan noodzakelijk de slaapmiddelen slikte, en die ze voorgeschreven gekregen hadden voor het slapen. In die brief werden ze gewezen op de risico’s, en kregen ze tips voor het afbouwen van het gebruik. Tegelijk werden ze uitgenodigd om met vragen naar de arts of apotheek te gaan.
De brief maakte veel los. Meer dan de helft van de geadresseerden meldde zich met vragen en opmerkingen bij de initiatiefnemers. ,,Vooraf hadden we niet gedacht dat het zoveel reacties zou oproepen. Maar niemand werd boos of voelde zich aangevallen”, vertelt Heeres. Mensen waren eerder verbaasd, of voelden zich genoodzaakt om zich te verdedigen. Er bleek ook veel schaamte te bestaan over de onvermoede afhankelijkheid.
Op korte termijn lukte het 27 procent van de mensen om te stoppen met de middelen. Van die groep was ongeveer de helft na anderhalf jaar echter toch weer met de pillen begonnen. De mensen die niet stopten, brachten hun inname wel met gemiddeld 20 procent terug. Per saldo liep het aantal pillen dat Heeres over de toonbank schoof terug van ruim 65.000 in 2006 tot ruim 40.000 anderhalf jaar later.
Heeres heeft gemerkt hoe mensen kunnen worstelen met hun medicijngebruik, en waarschuwt dat er niet te licht gedacht moet worden over het stoppen met de middelen. ,,Stoppen is soms heel lastig. Het moet op een moment gebeuren dat het rustig is in iemands leven. Verder is het heel belangrijk dat mensen in de omgeving ervan weten. Die kunnen een belangrijke steun zijn. En lukt het niet in één keer, dan is er nog niets verloren. Men kan het altijd nog eens proberen.”
Benzo’s zijn altijd voor kortdurend gebruik geweest. Na twee weken hebben ze weinig effect meer als slaapmiddel.
Redactie Medicalfacts/ Janine Budding

Ik heb mij gespecialiseerd in interactief nieuws voor zorgverleners, zodat zorgverleners elke dag weer op de hoogte zijn van het nieuws wat voor hen relevant kan zijn. Zowel lekennieuws als nieuws specifiek voor zorgverleners en voorschrijvers. Social Media, Womens Health, Patient advocacy, patient empowerment, personalized medicine & Zorg 2.0 en het sociaal domein zijn voor mij speerpunten om extra aandacht aan te besteden.

Ik studeerde fysiotherapie en Health Care bedrijfskunde. Daarnaast ben ik geregistreerd Onafhankelijk cliëntondersteuner en mantelzorgmakelaar. Ik heb veel ervaring in diverse functies in de zorg, het sociaal domein en medische-, farmaceutische industrie, nationaal en internationaal. En heb brede medische kennis van de meeste specialismen in de zorg. En van de zorgwetten waaruit de zorg wordt geregeld en gefinancierd. Ik ga jaarlijks naar de meeste toonaangevende medisch congressen in Europa en Amerika om mijn kennis up-to-date te houden en bij te blijven op de laatste ontwikkelingen en innovaties. Momenteel ben doe ik een Master toegepaste psychologie.

De berichten van mij op deze weblog vormen geen afspiegeling van strategie, beleid of richting van een werkgever noch zijn het werkzaamheden van of voor een opdrachtgever of werkgever.

One thought on "14.000 Friezen afhankelijk van slaappil"

  1. dat diazepam altijd als verslavend werd gezien , dat is niet zo. zoek maar naar oude advertenties.volop te vinden op internet of in het geheugen van iemand boven de 50.

Comments are closed.

Recente artikelen