Borstonderzoek in EénVandaag
Array
Eén van de televisie-items in EénVandaag op 9 december gaat over blinde borstonderzoeksters in Duitsland. Ook het standpunt van KWF Kankerbestrijding over borstonderzoek wordt toegelicht. Borstkanker kan sneller ontdekt worden door blinden met een sterk ontwikkelde tastzin. In Duitsland heeft onderzoek aangetoond dat een groep blinde vrouwen een tumor van twee millimeter al kunnen voelen, dat is niet groter dan een speldeknop. De Duitse overheid heeft nu geld uitgetrokken om zes blinde vrouwen op te leiden voor preventief borstonderzoek. Bekijk de uitzending morgenavond op Nederland 1 van 18:20 – 18:50.
Onderzoek in Duitsland heeft uitgewezen dat blinde vrouwen met een sterk ontwikkelde tastzin in staat zijn een tumor ter grootte van twee millimeter te voelen, vergelijkbaar met een speldeknop. Een ziende arts kan een tumor vanaf 1,1 centimeter waarnemen. Die uitkomst is van grote betekenis voor het tijdig diagnostiseren van borstkanker, vooral bij jonge vrouwen, zegt gynaecoloog Frank Hoffmann uit Duisburg. ‘Hoe eerder een tumor wordt ontdekt, hoe beter behandelbaar dus hoe groter de kans op genezing.’
Net zoals in Nederland, komen vrouwen onder de vijftig jaar in Duitsland niet in aanmerking voor het tweejaarlijkse preventieve onderzoek via een mammografie. Jonge vrouwen zijn aangewezen op zelfonderzoek of manueel onderzoek door een arts, op eigen initiatief. Dat gebeurt in de regel weinig, terwijl een kwart van de borstkankerpatienten niet ouder dan vijftig jaar is. ‘Artsen hebben doorgaans maar twee tot drie minuten de tijd om een preventief onderzoek te doen. Dat is te kort om met redelijke zekerheid vast te stellen of een vrouw een tumor heeft. Bovendien is de tastzin van de meeste artsen niet optimaal,’ meent Hoffmann
Tactiele vermogen
Uit frustratie persoonlijk te kort te schieten, kwam de Duisburgse gynaecoloog op het idee blinden voor dit werk in te zetten, vanwege hun doorgaans goede tactiele vermogen. Met financiele steun van de overheid zijn de afgelopen twee jaar zes blinde vrouwen door artsen opgeleid voor preventief borstonderzoek. Zij werden in de eerste plaats geselecteerd vanwege hun aantoonbaar sterk ontwikkelde tastzin en daarnaast op hun sociale vaardigheden en leervermogen.
De zes vrouwen hebben hun opleiding afgerond en werken al enkele maanden in ziekenhuizen en artsenpraktijken als ‘geneeskundig tastonderzoeker’, waar zij onder supervisie van een gynaecoloog borstonderzoek doen bij vrouwen die zich daar op eigen initiatief voor aanmelden. Voelen zij een knobbeltje, dan lichten zij de arts in, die vervolgens de patient informeert en vervolgonderzoek laat doen.
Onderzoek
Om vast te stellen of de opgeleide blinde vrouwen inderdaad beter dan ziende artsen in staat zijn een tumor in een vroegtijdig stadium te ontdekken, volgden onderzoekers van de Vrouwenkliniek van de Universiteit Essen onder leiding van professor Rainer Kimmig in samenwerking met het Instituut voor Statistiek hun bevindingen. Zij vergeleken die met de onderzoeksresultaten van ziende artsen, bij dezelfde groep patienten.
Bij 56 van de 425 vrouwen die aan het borstonderzoek deelnamen, vonden de blinde onderzoekers een tumor die de ziende arts niet had waargenomen. Vervolgonderzoek bevestigde dat de waarneming van de blinde vrouwen juist was: in alle 56 gevallen betrof het inderdaad een tumor. ‘Voor mij is dat voldoende bewijs dat het zinvol is blinde vrouwen preventief borstonderzoek te laten doen,’ zegt Hoffmann. Eén van de zes onderzoeksters heeft hij in zijn praktijk opgenomen.
Er is de afgelopen jaren veel vooruitgang geboekt bij de behandeling en genezing van borstkanker. Meer winst valt nog te behalen bij het tijdig ontdekken van een kwaadaardige tumor. Hoffmann denkt dat het tastonderzoek door blinden daarbij een belangrijke rol kan spelen.
In Nederland bestaat interesse het Duitse voorbeeld te volgen. De landelijke stichting voor blinden en slechtzienden Visio, gaat onderzoeken of het ook in Nederland mogelijk is blinde vrouwen op te leiden tot tastonderzoeker.
