Nieuwe inzichten in ziekenhuisbacterie Enterococcus faecium
ArrayAntoni Hendrickx onderzocht het oppervlak van de ziekenhuisbacterie Enterococcus faecium (E. faecium). Zijn resultaten kunnen wellicht gebruikt worden voor nieuwe medicijnen en vaccins tegen infectie met deze bacterie. De afgelopen 25 jaar zijn infecties met de multiresistente ziekenhuisbacterie E. faecium bij ernstig zieke patienten in ziekenhuizen sterk toegenomen. Deze toename werd voor het eerst waargenomen in de Verenigde Staten in de jaren ’80 van de vorige eeuw, gevolgd in dit millennium door Europa, Azie en Australie.
E. faecium werd aanvankelijk gezien als een ongevaarlijke darmbacterie, maar door de toename van het aantal infecties bij ziekenhuispatienten wordt E. faecium nu beschouwd als één van de belangrijkste ziekenhuispathogenen. Deze toename van infecties is zeer waarschijnlijk het gevolg van het ontstaan van een bepaalde E. faecium-variant die zich aan het ziekenhuis heeft aangepast. Deze ziekenhuisvariant onderscheidt zich van de E. faecium-soorten die normaal in de darm voorkomen: Ze zijn resistent tegen bepaalde antibiotica en hebben genen coderend voor de oppervlakte-eiwitten Esp, SgrA en EcbA en genen betrokken bij de assemblage van haarachtige structuren op de celwand, de zogenaamde pili.
Hendrickx’ onderzoek richtte zich op de identificatie, expressie en functie van oppervlakte-eiwitten en pili aan het oppervlak van deze E. faecium ziekenhuisvariant. Hierbij bleek dat de oppervlakte-eiwitten SgrA en EcbA binden aan specifieke moleculen in het menselijk lichaam. Esp en SgrA zijn daarbij tevens betrokken bij de vorming van biofilm, een complexe driedimensionale structuur van bacterien die vrijwel inert is voor behandeling met antibiotica.
Verder identificeerde Hendrickx twee typen pili (PilA en PilB) aan het oppervlak van deze ziekenhuisvariant wanneer deze groeit bij de menselijke lichaamstemperatuur van 37°C. De aanwezigheid van de specifieke oppervlakte-eiwitten en pili aan het oppervlak van de ziekenhuisvariant verklaart mogelijk waarom deze variant infecties kan veroorzaken. Daarnaast kunnen deze oppervlakte-eiwitten misschien gebruikt worden voor nieuwe laboratoriumtests, nieuwe medicijnen en vaccins om infecties met E. faecium te behandelen en te voorkomen.
26-06-2009, 12:45 uur , Academiegebouw, Domplein 29, Utrecht. Antoni Hendrickx, Biologie Proefschrift: Cell Wall-anchored Proteins of Enterococcus faecium: Exploring a Novel Surface Promotor 1: Prof.dr. Marc J.M. Bonten Copromotor 1: Dr. Rob J.L. Willems
Bron: UU