Actieplan voorkomt exacerbaties bij COPD-patiënten, ja of nee?
Array
COPD patienten kennen episodes waarin de symptomen zoals benauwdheid en ophoesten van slijm verergeren. Dan is er sprake van een exacerbatie. Indien deze patienten vooraf instructies krijgen hoe ze signalen voorafgaande aan een exacerbatie vroegtijdig kunnen onderkennen en wat ze dan moeten doen (bv. medicatie bijstellen, huisarts raadplegen), dan is er sprake van een Actieplan ofwel in vakjargon een Individualized Action Plan.
Een patient kan een samenvatting van dit plan ophangen aan de koelkastdeur. Zo’n kaart heet ook wel een stoplichtenkaart: bij groene symptomen is er niets aan de hand. Bij oranje moet men opletten en bij rode symptomen moeten ze wat doen.
Of actieplannen effect hebben, daarover biedt de wetenschap nog geen bewijs. Er zijn drie kleine studies uitgevoerd maar die hebben onvoldoende bewijskracht. Wel noemt een systematische Cochrane review de aanpak met Actieplannen veelbelovend. Julius promovendus Jaap Trappenburg voert thans een grote gerandomiseerde trial uit om te achterhalen of Actieplannen wel of niet zinvol zijn. Hij includeert in zijn studie maximaal 245 COPD patienten waarvan de helft wordt toegewezen aan de Actieplan setting. De andere helft ontvangt gebruikelijke zorg.
Binnenkort eindigt de inclusie periode. De bedoeling is dat Trappenburg begin 2011 promoveert op onder meer dit boeiende experiment. Op 29 december 2009 publiceerde hij de opzet van zijn studie die bij tal van ziekenhuizen en huisartsenpraktijken plaatsvindt. Wilt u een exemplaar van zijn artikel ontvangen, stuur dan een mail naar [email protected] . U kunt het zelf vinden op Pubmed door te zoeken naar Trappenburg JCA c.s., Action Plan to enhance self management and early detection of exacerbations in COPD patients; a multicenter RCT, BMC Pulmonary Medicine, 2009,9,52
Auteur: prof.dr. Guus Schrijvers
