Een kwallenbeet, hoe behandel je dat
ArrayDe stekende delen van de kwal bevinden zich in de tentakels. Deze stekende delen worden nematocysten genoemd. Deze gifkliertjes bevatten holle naaldjes die bij aanraking met de huid het gif in de huid injecteren. Bij de meeste kwallensoorten veroorzaakt het gif een toxische ontstekingsreactie die met pijn, jeuk en roodheid gepaard gaat. De ernst van de klachten wordt bepaald door het type gif en door de hoeveelheid gif die is geïnjecteerd. Deze reactie blijft over het algemeen beperkt tot dat deel van de huid dat daadwerkelijk met de kwal in aanraking is geweest.
Wanneer er sprake is van een groot aantal kwallenbeten kunnen ook algemene verschijnselen optreden zoals hoofdpijn, ademhalingsproblemen en braken. In zeldzame gevallen kan een shock ontstaan.
In Noord-Australie zijn mensen na een ‘beet’ van de Carukia barnesi kwal overleden aan het Irukandji syndroom, Dit syndroom gaat gepaard met spierkrampen, misselijkheid en extreem hoge bloeddruk.
Uit het onderzoek bleek dat het gif van een kwal perfect “als een sleutel in het slot” blijkt te passen van de pijnreceptor TRPV1 die pijnsignalen naar de hersenen stuurt, aldus de toxicologen uit Leuven. “Het gif houdt die receptor permanent open, waardoor er onophoudelijk een schrijnende pijn ontstaat. De Belgische onderzoekers hopen nu op de ontwikkeling van een zalf die beschermt tegen kwallen.
Hoe wordt het behandeld?
Wanneer U bent gebeten wordt door kwallen zorg dan in de 1e plaats dat U zich snel uit de nabijheid van de kwal(len) begeeft en wel richting het strand of de boot. Aldaar volgt nadere behandeling:
- Spoel de huid af met zeewater of spoel deze helemaal niet af. Gebruik in ieder geval geen zoet water omdat zoet water de nematocysten kan activeren restanten van gif alsnog te injecteren.
- Verwijder (met handschoenen of pincet) eventuele resten van tentakels.
- Behandel de huid met azijn, dit kan de nematocysten in veel gevallen inactiveren.
- Behandel de huid met jeukstillende zalf die ook gebruikt wordt bij insectenbeten
- Bij uitgebreide kwallenbeten en zeker bij verschijnselen van algeheel onwel zijn, (overgeven, ademhalingsproblemen, hoofdpijn etc) is het van belang met spoed adequate medische hulp in te roepen!
Hou de volgende adviezen in acht bij een kwallenbeet.
- Nooit wrijven met handdoek of zand
- De brandplek niet spoelen met kraanwater of mineraalwater wel met zeewater
- Bij felle reactie (zwellingen) een dokter raadplegen die gewoonlijk een pijnstillende zalf voorschrijft
- Normaal kan er alleen voor mensen met een allergie een acuut gevaar dreigen
- Gewoonlijk verdwijnen de gevolgen van een kwallenbeet na drie tot tien dagen