Bewezen effectieve behandeling borderlinepatiënten nu ook in groepen
Array
Onderzoekers van de Universiteit Maastricht hebben van ZonMw een subsidie van ruim 600.000 euro ontvangen voor een studie naar de kosteneffectiviteit van Groeps-Schematherapie bij Borderline Persoonlijkheidsstoornis. Eerdere onderzoeken hebben al aangetoond dat schematherapie zeer effectief is, met grote kans op volledig herstel. Gezien de langdurigheid en intensiviteit van deze therapie (drie jaar lang twee sessies per week) zijn de kosten van de behandeling echter hoog. Groepstherapie is niet alleen goedkoper dan individuele schematherapie maar ook effectiever, omdat de groepsprocessen het herstelproces versnellen. Bovendien kunnen met deze therapievorm meer mensen behandeld worden.
In de door ZonMw gesubsidieerde studie wordt de kosteneffectiviteit vastgesteld ten opzichte van gebruikelijke borderline-therapieen. Daarvoor worden 192 patienten met Borderline Persoonlijkheidsstoornis ingedeeld in 3 groepen en behandeld in 6 Nederlandse centra (RIAGG Maastricht, Mondriaan Zorggroep Heerlen, G-kracht Delft, GGZ Oost Brabant Helmond, Symfora Hilversum en Vincent van Gogh Instituut Venray). Het project is ingebed in een internationale studie in 5 landen (Nederland, Duitsland, Groot Brittannie, Verenigde Staten en Australie) waar in totaal 448 patienten in 14 centra aan meewerken.
Twee vormen van Groeps-Schematherapie (alleen groepstherapie of een combinatie van groeps- en individuele sessies) worden vergeleken met een controlegroep die de gebruikelijke behandeling ontvangt. Die gebruikelijke behandeling verschilt per patient en zorginstelling, omdat er op dit moment niet één gangbare therapie voor alle borderlinepatienten bestaat. Tijdens en na de behandeling, die twee jaar duurt, wordt het effect van de behandeling gemeten (ernst van de aandoening, suicidaliteit, sociaal functioneren, algemene psychiatrische symptomen en kwaliteit van leven). Daarnaast worden patienten en therapeuten gevraagd naar hun ervaringen in diepte-interviews en focusgroepen.
Parallel aan deze studie gaat bij de Universiteit Maastricht en de Universiteit van Freiburg ook een onderzoek van start binnen dezelfde patientenpopulatie, waarin wordt gekeken naar structurele veranderingen in het brein tijdens de behandeling, met behulp van neuroimaging technieken (fMRI). Dit onderzoek wordt uitgevoerd met een Europese Open Research Area subsidie. Bij Borderline Persoonlijkheidsstoornissen is sprake van emotionele ontregeling en ‘threat bias’ (waarbij situaties in het sociale verkeer vaker als bedreigend worden ervaren). In deze studie wordt onderzocht hoe de emotionele en impulsieve breinrespons en de informatieverwerking in de hersenen bij ‘threat bias’ verandert tijdens de behandeling, in vergelijking met patienten met andere vormen van psychopathologie en gezonde proefpersonen.
Borderline Persoonlijkheidsstoornis komt bij 1 tot 2,5% van de bevolking voor. Kenmerken zijn chronische instabiliteit, emotionele ontregeling, zelfbeschadiging, impulsief en suïcidaal gedrag, verlatingsangst, woedeaanvallen, grote stress-gevoeligheid en identiteitsproblemen. De medische en maatschappelijke kosten zijn aanzienlijk, vooral omdat volledige deelname aan het arbeidsproces voor deze patienten vaak onmogelijk is.
Bron: Maastricht University
