Overlap tussen hersengebieden voor spreken en luisteren

De taalkundige processen achter spreken en luisteren vinden voor een groot deel in dezelfde hersengebieden plaats. Neurowetenschappers van de Radboud Universiteit slaagden er als eersten in om dit vast te stellen met behulp van fMRI.  Het is een conclusie die voor veel wetenschappers onverwacht komt.

Voor dit onderzoek werd er voor het eerst gepraat in de hersenscanner. Tot nu toe kon dat niet zonder de meting te verstoren. Voor praten moeten proefpersonen hun mond, gezichtsspieren, hoofd bewegen en er is ook sprake van wisselende hoeveelheden lucht in de mond. Allemaal zaken die zorgen voor te veel ruis in de metingen. Die ruis is onontkoombaar, maar binnen het Donders Instituut van de Radboud Universiteit is een methode ontwikkeld om een krachtiger signaal te kunnen meten. Zo kon Donderswetenschapper Laura Menenti, inmiddels verbonden aan de universiteit van Glasgow, als eerste de productie van zinnen in detail onderzoeken met behulp van fMRI en vergelijken met het begrip van spraak.

Opvallend resultaat, zeker voor wetenschappers
De hersengebieden betrokken bij het produceren en begrijpen van de betekenis van woorden, het woorden maken en herkennen en het toepassen en herkennen van grammatica blijken voor een groot deel te overlappen. Dat is een verrassend resultaat voor taal- en hersenwetenschappers.
Menenti: ‘Op grond van onder andere onderzoek met afasiepatienten zou je namelijk ook kunnen verwachten dat spraakproductie en -begrip taalkundig gezien wel énige neuronale overlap vertonen maar daarnaast vooral ieder hun eigen gebieden beslaan.’
Nog opvallender was dat Menenti en collega’s in hun onderzoek geen resultaten vonden die erop wijzen dat het motorsysteem in de hersenen, betrokken bij actie en beweging, een cruciale bijdrage levert aan spraakbegrip, zoals spiegelneuronen-onderzoekers veronderstellen. ‘Ook vanuit die hoek bekeken een onverwacht resultaat.’

Het artikel Van Laura Menenti en haar collega’s van het Donders Institute for Brain, Cognition and Behaviour is gepubliceerd in Psychological Science, deze week online .

bron: RU