VTR is een nieuwe uitkomstmaat voor zorgonderzoek in Nederland en Duitsland

Array

Indien de uitgaven van een verzekerde in een jaar lager zijn dan de premie-inkomsten, dan boekt een zorgverzekeraar op die verzekerde een positief Verzekerings Technisch Resultaat (VTR). Zijn ze hoger, dan ontstaat er een negatief VTR. Uit een positieve VTR kan de zorgverzekeraar de uitgaven dekken voor andere verzekerden met een negatieve VTR. Ook kan zij daaruit overheadkosten betalen en eventueel winstuitkeringen doen. De VTR draagt bij (ofwel contribueert) aan de dekking van overheadkosten van de verzekeraar. In Engelse literatuur heet de VTR dan ook de ‘contribution margin’. Zorgverzekeraars in Nederland mogen wettelijk geen positieve of negatieve  VTR hebben aan het einde van een  boekjaar. Heeft een verzekeraar veel verzekerden met een positieve VTR, dan kan zij uit met een lagere nominale premie en heeft zij een betere concurrentie positie. De Nederlandse zorgverzekeraars hebben experts in dienst die de VTR berekenen voor specifieke subgroepen van bijvoorbeeld collectieven. Maar ook van gebieden met een sterke eerstelijn zoals in nieuwbouwwijken kennen zij vaak de VTR voor de totale wijkpopulatie. Nu de kosten van ziekenhuizen binnenkort niet meer achteraf worden gecompenseerd uit het egalisatiefonds voor de zorgverzekeraars, wordt de VTR nog belangrijker. De VTR is een uitstekende uitkomstmaat voor zorgonderzoek, dat innovaties op wijk- of regioniveau evalueert. Zo is bijvoorbeeld de vraag interessant, of regionale ketenzorg voor COPD-patienten de VTR van deze groep gunstig beïnvloedt. Tot zover een mini tele-college over VTR.Voor de AOK-verzekerden in het Duitse Kinzigstal (zie bericht hierboven) is de VTR bekend bij zorgverzekeraar AOK, de leiding van Gesundes Kinzigtal (GK) en de 55 artsen die bij GK zijn aangesloten. Zij streven gezamenlijk naar een zo gunstig mogelijke VTR. Toen GK begon in 2005, waren de zorguitgaven ongeveer gelijk aan de premie-inkomsten. De VTR bedroeg nul procent. In 2010 bedroeg de positieve VTR meer dan twaalf procent. Dit komt neer op een VTR van drie miljoen euro. De helft hiervan gaat naar GK en de andere helft naar de zorgverzekeraar. GK doet hiervan een (kleine) uitkering aan de 55 artsen die met haar samenwerken en bekostigt ermee haar eigen overhead.  In Kinzigstal heeft GK inmiddels een goede reputatie verworven onder de inwoners. Chronische zieken stappen over naar zorgverzekeraars AOK en LKK die GK mogelijk maken. Aan de ene kant putten deze zorgverzekeraars enthousiasme uit deze transities. Aan de andere kant zijn het nu net verzekerden met een negatieve VTR, die overstappen. Dat brengt de exploitatie van AOK, LKK en GK op termijn in gevaar. Ondergetekende gaat in de Julius Masterclass eerstelijn en de Julius Masterclass geïntegreerde chronische zorg uitvoerig college geven over Gesundes Kinzigtal en de te trekken lessen voor Nederland. Beide Masterclassen starten medio januari 2012. Wil jij in zo’n twaalf bijeenkomsten van 15.00 -19.00 uur op de hoogte raken van vele recente ontwikkelingen in Nederland en Europa?  Wil jij ervaringen uitwisselen met andere, ervaren professionals en leidinggevenden elders in Nederland? Surf dan naar www.unitzorginnovatie.nl, klik door op ‘Masterclassen’, lees de prachtige brochure en meld je aan.

Guus Schrijvers, Oud-Hoogleraar Public Health & Gezondheidseconoom

Guus Schrijvers (getrouwd met Els Zwaan, drie kinderen) werd op 24 juni 1949 geboren in Amsterdam als zesde kind in een katholiek onderwijzersgezin. Na het gymnasium B diploma behaald te hebben(1967) ging hij in Amsterdam economie studeren. Hij studeerde cum laude af (1973) bij prof. Wim Duisenberg op de na-oorlogse conjunctuurgolven en bij prof. Joop Hattinga Verschure op zelfzorgafdelingen in ziekenhuizen. In 1980 promoveerde hij in Maastricht op het onderwerp regionalisatie en financiering van de Engelse, Zweedse en Nederlandse gezondheidszorg. Een stelling uit zijn proefschrift werd zijn levensmotto: wie de kleine structuren niet eert, maakt de grote structuren verkeerd.

Hij promoveerde bij de grondlegger van de Nederlandse gezondheidseconomie prof. Lou Groot en bij genoemde Hattinga Verschure. Van 1974 -1984 was Schrijvers lid van de Gemeenteraad van Utrecht voor de Partij van de Arbeid. Hij ‘deed’ daar portefeuilles zoals Volksgezondheid, Welzijn, Cultuur en Financiën. Op 1 juni 1987 werd Schrijvers samen met prof. Joop van Londen hoogleraar Public Health bij de Medische Faculteit Utrecht. Dat betekende voor hem een switch van macro onderwerpen zoals de inrichting van het verzekeringsstelsel naar kleinschalige projecten zoals educatie van diabetespatiënten.

Uit een interview uit 1987 komt het citaat: ‘als de faculteit mij vraagt voor deze leerstoel, wil ik wat betekenen voor de faculteit. Dan geef ik de macro-onderwerpen op.’ Samen met Van Londen richtte hij zich in 1987 op innovaties in de thuiszorg en op ketenzorg bij chronische zieken. Later zou het die activiteiten onder de vlag disease management bundelen. Tien jaar kwam de belangstelling voor ketens in de spoedzorg erbij. Zijn kennis op dit terrein bundelde hij in het boek Moderne Patiëntenzorg in Nederland, dat hij in 2002 samen met de plaatsvervangend hoofdinspecteur drs. Nico Oudendijk voor de gezondheidszorg schreef.

Vanaf het eerste begin had het bevorderen van het onderwijs in de Sociale Geneeskunde en de Volksgezondheid zijn grote aandacht. Toen Van Londen en hij begonnen was er helemaal niets op dit terrein. Schrijvers: ‘Een grote triomf ervoer ik op 2 april 1994 toen na zeven jaar trekken en duwen de eerste medische studenten bij een GGD en een Arbodienst een verplicht co-schap Sociale Geneeskunde liepen.’

In 1999 kwam een nieuw curriculum voor de medische studenten tot stand. Tropenjaren volgden tot 2006 voor hem en zijn collega dr. Gerdien de Weert om alle uitbreidingen van het sociaal geneeskundige onderwijs bij te benen. Zijn collegestof bundelde hij in 1997 en na verschillende drukken in 2002 in het boek Een kathedraal van Zorg en in de Engelse variant daarvan Health and Health Care in the Netherlands.

Per 1 juli 2007 gaan de onderzoeksactiviteiten van Schrijvers over in de Unit Innovaties in de Zorg binnen het Julius Centrum, dat hij in 1996 met collega prof. Rick Grobbee oprichtte. Zijn aandacht blijft liggen bij Disease Management en Spoedzorg. Schrijvers: ‘Ik begrijp nog steeds niet helemaal hoe die kleine structuren binnen Disease management en spoedzorg precies functioneren. Er is tegenwoordig ook veel uitwisseling met collega’s in Noord Amerika en elders in Europa. Dat verrijkt het inzicht in hoge mate. Elk land is op dit terrein een laboratorium voor een ander land..Voorlopig heb ik mijn handen vol aan de nieuwe Unit. Toch zou ik nog twee boeken willen schrijven.Het ene krijgt als titel, De gemoderniseerde kathedraal van zorg. Het tweede boek moet gaan over ondernemersschap en gelijke toegang tot de zorg. Beide zijn belangrijk maar o zo moeilijk te combineren. Hierbij zou ik de kennis van macro econoom weer kunnen gebruiken.’

Als oud hoogleraar Public Health en gezondheidseconoom bij het UMC Utrecht. geeft hij met zijn nieuwe boek ‘Zorginnovatie volgens het Cappuccinomodel.’ zijn visie hoe de gezondheidszorg eruit zou kunnen zien in een maatschappij met schaarste aan zorg. Het boek is bestemd voor het middenkader van zorgorganisaties. Naast schrijver van boeken en artikelen over de gezondheidszorg is Guus lid van enkele stuurgroepen en begeleidingscommissies en geef ik lezingen en workshops.

Guus Schrijvers is voor voordrachten, dagvoorzitterschappen, interviews en onderzoeksopdrachten te bereiken via [email protected] en telefonische via zijn secretaresse Annet Esser op telefoonnummer 030 250 9359.

Recente artikelen