Belangrijke rol voor Pivot Park Screening Centre in nieuw Europees consortium voor geneesmiddelonderzoek
ArrayPivot Park Screening Centre in Oss speelt een belangrijke rol in een nieuw Europees platform voor drug discovery: de vandaag gelanceerde European Lead Factory (ELF). Om onderzoek naar nieuwe geneesmidelen te versnellen, brengen publieke partijen de komende 5 jaar 120 nieuwe ‘targets’ (aanknopingspunten om ziektes aan te pakken) in. Vervolgens kunnen deze via het Pivot Park Screening Centre door robots gescreend worden op een grote, bijzondere collectie stoffen. Daarbij zullen wel meer dan vijftig miljoen testen worden uitgevoerd.
Pivot Park Screening Centre is van start gegaan in 2012 en is een nieuwe, onafhankelijke entiteit, die beschikt over state-of-the-art robotsystemen voor efficie?nte screening van hoge kwaliteit. Pivot Park Screening Centre kan voortbouwen op een lange historie in het onderzoek naar nieuwe (kandidaat-)geneesmiddelen en beschikt daarom over veel ervaring op het gebied van assay development en automatisering. Met behulp van de nieuwste technologiee?n (zoals acoustic dispensing) en betrouwbare robottechnologie, biedt de faciliteit ongekende mogelijkheden en kan het een belangrijke bijdrage leveren aan de positie van de European Lead Factory in Europa.
De European Lead Factory, een nieuw platform voor de ontdekking van innovatieve medicijnen, is vandaag door een internationaal consortium van 30 partners gelanceerd. Dit samenwerkingsverband is het eerste in zijn soort en wordt ondersteund door het Innovative Medicines Initiative (IMI). Het cree?ert ongekende mogelijkheden voor de ontdekking van nieuwe geneesmiddelen, door publieke partners een ‘industrieel’ discovery-platform aan te bieden waarmee geavanceerd academisch onderzoek kan worden vertaald naar hoogwaardige potentie?le medicijnen. De schaalgrootte en snelheid zijn uniek en niet eerder vertoond.
Dit wordt onder meer mogelijk gemaakt doordat de European Lead Factory toegang krijgt tot een uitzonderlijke collectie kleine moleculen. Een deel van deze collectie wordt geleverd door farmaceutische bedrijven, de rest bestaat uit een nieuw gesynthetiseerde collectie van chemische verbindingen die worden gemaakt door de MKB- ondernemingen en academische instellingen. Hierbij wordt kennis van alle consortiumpartners gebundeld en gecombineerd met open innovatie en ‘crowdsourcing’. De screening, ofwel het testen, van deze collectie van chemische verbindingen wordt uitgevoerd binnen de farmaceutische bedrijven en door een nieuw opgezet Europees screeningscentrum. Patie?ntenorganisaties en wereldwijde gezondheidsinitiatieven die gei?nteresseerd zijn om te participeren in de activiteiten van de European Lead Factory, worden uitgenodigd hun kennis en netwerken ter beschikking te stellen aan het consortium. Hiermee kunnen ze de kans op ontdekking van nieuwe geneesmiddelen vergroten en bijdragen aan het opzetten van een nieuw, duurzaam platform voor vroeg geneesmiddelenonderzoek.
Farmaceutische bedrijven beschikken over zeer uitgebreide collecties chemische verbindingen die kunnen worden gescreend op zoek naar potentie?le geneesmiddelen. Gewoonlijk is de toegang tot dergelijke stoffenbibliotheken uiterst beperkt. In het kader van de European Lead Factory zullen de 7 deelnemende farmaceutische bedrijven minstens 300.000 chemische verbindingen uit hun bedrijfscollecties bijdragen. Een bibliotheek met naar schatting nog eens 200.000 extra nieuwe verbindingen zal gemeenschappelijk worden ontwikkeld door academische instellingen en MKB-bedrijven. Bij elkaar vormen deze twee bibliotheken de ‘Joint European Compound Collection’, die bestaat uit een collectie van maximaal een 500 000 verbindingen. Deze collectie is toegankelijk voor alle projectpartners en voor publieke organisaties die veelbelovende nieuwe targets aandragen voor screening op mogelijke nieuwe medicijnen. Voorstellen voor targets worden geselecteerd op basis van competitieve inschrijvingen, zogenaamde Calls.
Een even belangrijk onderdeel van de European Lead Factory is het Europese screeningcentrum. Dit screeningcentrum helpt publieke organisaties die nieuwe targets inbrengen, bij het ontwikkelen van tests die voldoen aan de vereisten voor industrie?le screeningsmethoden. Zowel de locaties in Schotland als die in Nederland beschikken over geavanceerde faciliteiten voor respectievelijk stoffenlogistiek en high-throughput screening om de collectie van 500.000 verbindingen te kunnen beheren en nieuwe stoffen te kunnen testen op werkzaamheid tegen de nieuwe targets.
Het totale budget voor het project bedraagt €196 miljoen. Hiervan is €80 miljoen afkomstig van het Seventh Framework Programme for Research (FP7) van de Europese Commissie. €91 miljoen wordt verstrekt in de vorm van bijdragen in natura door de deelnemende bedrijven die lid zijn van de Europese branchevereniging voor de farmaceutische industrie, EFPIA. De resterende €25 miljoen is afkomstig van bijdragen in natura van niet-EFPIA- leden.
De financie?le ondersteuning is voor een periode van vijf jaar. In deze periode streven het European Screening Centre en de teams van MKB-ondernemingen en academische instellingen naar een duurzame rol in geneesmiddelenonderzoek ter stimulering van geneesmiddelenontwikkeling in Europa.
“IMI is erg enthousiast over de lancering van de European Lead Factory”, aldus Executive Director Michel Goldman van IMI. “Dit unieke project is een uitstekend voorbeeld van hoe een publiek-private samenwerking de wijze kan veranderen waarop de farmaceutische sector nieuwe medicijnen identificeert. Het zal Europese onderzoekers voor het eerst ongekende toegang geven tot chemische bedrijfscollecties en hen helpen hun bevindingen te vertalen naar daadwerkelijke behandelingen voor de patie?nt. Dit project vergroot niet alleen de succeskansen voor Europese onderzoekers om nieuwe geneesmiddelen te ontdekken, het cree?ert ook een meerwaarde doordat er nieuwe onderzoekscapaciteit wordt gebouwd in Europa.”
Bayer Healthcare fungeert als coo?rdinator voor dit IMI-project vanuit de EFPIA. De in Nederland gevestigde non- profitorganisatie TI Pharma heeft de algemene, wetenschappelijke leiding over dit nieuwe project en leidt screeningsinspanningen van het Europese consortium. De chemische inspanningen van het consortium worden aangestuurd door Taros Chemicals.
Bert Pauli, gedeputeerde voor Economische Zaken van de provincie Noord-Brabant, een van de initiatiefnemers van Pivot Park, zegt: “Brabant is een smart health regio, waar gezondheidszorg een belangrijke factor is voor economische groei. De European Lead Factory is een prachtige kans voor onze regio e?n het is de bevestiging dat het Pivot Park beschikt over excellente state-of-the-art apparatuur. De samenwerking met internationale bedrijven en universiteiten geeft ons ecosysteem van open innovatie een boost!”
Wethouder van Economische Zaken Jan van Loon van de gemeente Oss sluit daarbij aan: “Dit is een enorme stap voorwaarts voor de Life Sciences Community in Oss: grote farmaceutische bedrijven die samen met het Midden- en Kleinbedrijf e?n onderzoeksafdelingen van Europese universiteiten onderzoek doen in o?nze stad!”
Jan Pelle, directeur van de BOM (Brabantse Ontwikkelings Maatschappij), benadrukt het belang van deelname aan de European Lead Factory. “Daarmee positioneert het Pivot Park zich als brandpunt voor farmaceutische vernieuwing. Het project is een prachtig voorbeeld van samenwerkingsverbanden, waarbinnen publieke partijen, bedrijfsleven en ook patie?ntenorganisaties een belangrijke rol spelen. Die kracht zal Oss de komende jaren nadrukkelijk als Europees farma-centrum op de kaart zetten.”
Alie Tigchelhoff, directeur van het Pivot Park en CEO van Pivot Park Screening Centre, benadrukt het belang van dit contract, zowel voor de geneesmiddelenontwikkeling als voor Pivot Park: “Internationaal gezien betekent de European Lead Factory een belangrijke stap in het zoeken naar nieuwe kandidaat-geneesmiddelen. Voor Pivot Park Screening Centre betekent dit contract, dat we onszelf voor vijf jaar internationaal op de kaart zetten en kunnen profileren als partner op het vlak van lead finding, het vinden van mogelijke geneesmiddelen.”
In eerste instantie gaat het contract werkgelegenheid bieden aan ongeveer 20 mensen, verwacht Tigchelhoff. “Aan de screening robot werken momenteel vijf mensen en nog eens acht houden zich bezig met assay development, de voorbereidende activiteiten voor de screening. Met het uitbreiden van de commercie?le activiteiten in de komende periode is het ook zeker niet ondenkbaar dat er me?e?r arbeidsplaatsen bij zullen komen.”
