Daling aantal zelfmoorden in Amsterdam
Array Dinsdag 10 september Wereld Suïcidepreventiedag
Voor het eerst sinds 2007 is in Amsterdam in 2012 het aantal suïcides gedaald. In 2011 hebben 106 Amsterdammers suïcide gepleegd, in 2012 93, een daling van meer dan 10%. Sinds 2011 voert de GGD Amsterdam het project Suïcidepreventie uit. Of de daling van het aantal suïcides een direct gevolg is van het project is door de lage aantallen niet vast te stellen, maar de trendbreuk is wel opmerkelijk. Sinds 2007 stijgt het aantal suïcidedoden in Nederland en in andere Europese landen, mogelijk in verband met de economische recessie. In 2012 zijn in Nederland 1753 mensen overleden als gevolg van zelfdoding, een stijging van 7% vergeleken met het cijfer uit 2011: 1647.
Suïcidepreventie in Amsterdam
Het project suïcidepreventie Amsterdam bestaat uit vier pijlers. Een van de belangrijkste is de Gatekeeperstraining. Dit is een gratis training voor sleutelfiguren zoals buurtregisseurs, maatschappelijk werkers, schoolartsen en -verpleegkundigen, schuldhulpverleners, klantmanagers van DWI, maar ook vrijwilligers uit verschillende gemeenschappen in het herkennen en bespreekbaar maken van suïcidaal gedrag. Meer dan 600 professionals en vrijwilligers in de hoofdstad hebben de training al gevolgd.
De andere pijlers van het project zijn:
Actieve toeleiding naar nazorg van suïcidepogers
Bij dit project wordt een casemanager ingezet voor actieve benadering van suïcidepogers na ontslag van de Spoedeisende Eerste Hulp (SEH). Het doel hiervan is om deze mensen te motiveren om de op de SEH gekregen verwijzing naar hulpverlening op te volgen. Door toeleiding naar passende hulp wordt de continuïteit van zorg bevorderd met als doel herhaalde suïcidepogingen te voorkomen. Tevens wordt inzicht verworven in enerzijds de samenstelling van de groep suïcidepogers en anderzijds in de toereikendheid van de huidige zorgketen. De casemanagement wordt tot nu toe uitgevoerd in samenwerking met het Sint Lucas Andreas Ziekenhuis. Binnenkort willen we deze preventieve interventie ook in het OLVZ ziekenhuis inzetten.
Bevorderen van een gevarieerd en toegankelijk lokaal hulpaanbod voor opvang en ondersteuning van nabestaanden
Nabestaanden van mensen die een zelfmoord hebben gepleegd, hebben een verhoogd risico zichzelf te doden. Ook is de kans op gecompliceerde rouw en depressie bij deze mensen groter. Daarom is een toegankelijk en gevarieerd hulpaanbod voor nabestaanden in Amsterdam heel belangrijk. GGD Amsterdam coördineert de zorg voor nabestaanden van suïcide, aangeboden door twee professionele zorgaanbieders (Prezens van GGZ InGeest en PuntP van Arkin) en lotgenotenorganisaties uit de regio. De informatiefolder over dit aanbod is inmiddels breed verspreid.
Beperken toegang tot dodelijke middelen
Door doorlopende monitoring van suïcidelocaties en suïcidepogingen en het monitoren van suïcidemethoden met het registratiesysteem van de lijkschouwers, worden risicovolle locaties en middelen in beeld gebracht. Op basis hiervan wordt advies gegeven over mogelijke veiligheidsmaatregelen.
Wereld Suïcidepreventiedag
Op 10 september 2013 organiseren de Wereldgezondheidsorganisatie en de International Association for Suicide Prevention de jaarlijkse Wereld Suïcidepreventiedag. Wereldwijd worden die dag acties georganiseerd om de preventie van zelfdoding onder de aandacht te brengen en te benadrukken dat zelfdoding voorkómen kan worden. GGD Amsterdam organiseert op deze dag een gatekeepers training voor mantelzorgers, vertrouwenspersonen en religieuze leiders uit de Surinaams-Hindoestaanse gemeenschap. Stichting 113online presenteert het boek ‘Hoop doet leven. De 113Online Suicide Survival Guide’, geschreven door de psychiater Jan Mokkenstorm.
Suïcidaal gedrag is een groot probleem voor de volksgezondheid in de hele wereld. Zelfdoding is één van de belangrijkste doodsoorzaken in de wereld. Uit gegevens van het WHO blijkt dat wereldwijd circa een miljoen mensen per jaar sterven door zelfmoord. Dit komt overeen met een overlijden om de 40 seconden. Het aantal levens dat elk jaar verloren gaat door zelfmoord, is hiermee groter dan het aantal sterfgevallen als gevolg van moord en oorlog samen. Daarnaast zijn er alleen al in Nederland jaarlijks een kleine 10.000 ziekenhuisopnamen en 15.000 behandelingen op de spoedeisende hulp als gevolg van mislukte suïcidepogingen.