Joodse artsen in Nederland 1940-1945

‘Vergeet niet dat je arts bent’, zo begint het proefschrift van Hannah van den Ende. Het waren de wijze woorden die een vader zijn zoon op het hart drukte, toen de twee als nazi-vervolgden gedwongen afscheid van elkaar moesten nemen.

Op 2 april a.s. verdedigt Van den Ende aan de Universiteit Maastricht haar proefschrift ‘Vergeet niet dat je arts bent. Joodse artsen in Nederland 1940-1945’. Zij bestudeerde de ervaringen van 534 Nederlands-Joodse artsen die in extreme omstandigheden hun werk moesten doen in WO II en daarbij worstelden met ethische dilemma’s. “In vredestijd was het uit den boze om een gezond individu ziek te maken, maar in tijden van oorlog leek heel veel geoorloofd.”

Vaak probeerden zij met medische middelen – hoe onorthodox soms ook – nog iets voor anderen te betekenen, en verzet te bieden. Foute diagnoses, verzonnen ziektes, valsheid in geschrifte en ingrepen in een gezond lichaam kwamen veelvuldig voor met als ultieme doel om in het belang van de patiënt te handelen.

“Medische sabotage om individuen te redden van de transporttrein naar een vernietigingskamp. Dat is waar het op neer kwam,” vertelt de promovenda. “Dat die onorthodoxe methoden die zij toepasten, heel ver gingen, bewijzen de verhalen van de artsen die Van den Ende tegenkwam. ‘Thoraxfoto’s werden vervalst door een stukje metaal voor de borst te houden tijdens de foto-opname, er werd bloed in de blaas gespoten om naderhand de suggestie van bloedplassen te kunnen wekken en er zijn voorbeelden bekend van ingrepen zoals een incisie die in de buik werd gemaakt en die later gehecht werd om een blindedarmoperatie te simuleren. Omdat de Duitsers aanvankelijk hadden beloofd zieke patiënten niet te deporteren, bleek deze aanpak in een groot aantal gevallen succesvol,” schetst Van den Ende.

Klik hier voor het interview in het UM webmagazine. Het interview is in het Engels, een Nederlandse versie vindt u als word-document toegevoegd.

Bron: Universiteit Maastricht

Redactie Medicalfacts/ Janine Budding

https://www.medicalfacts.nl

Ik heb mij gespecialiseerd in interactief nieuws voor zorgverleners, zodat zorgverleners elke dag weer op de hoogte zijn van het nieuws wat voor hen relevant kan zijn. Zowel lekennieuws als nieuws specifiek voor zorgverleners en voorschrijvers. Social Media, Womens Health, Patient advocacy, patient empowerment, personalized medicine & Zorg 2.0 en het sociaal domein zijn voor mij speerpunten om extra aandacht aan te besteden.

Ik studeerde fysiotherapie en Health Care bedrijfskunde. Daarnaast ben ik geregistreerd Onafhankelijk cliëntondersteuner en mantelzorgmakelaar. Ik heb veel ervaring in diverse functies in de zorg, het sociaal domein en medische-, farmaceutische industrie, nationaal en internationaal. En heb brede medische kennis van de meeste specialismen in de zorg. En van de zorgwetten waaruit de zorg wordt geregeld en gefinancierd. Ik ga jaarlijks naar de meeste toonaangevende medisch congressen in Europa en Amerika om mijn kennis up-to-date te houden en bij te blijven op de laatste ontwikkelingen en innovaties. Momenteel ben doe ik een Master toegepaste psychologie.

De berichten van mij op deze weblog vormen geen afspiegeling van strategie, beleid of richting van een werkgever noch zijn het werkzaamheden van of voor een opdrachtgever of werkgever.